maandag 10 december 2018

Zwarte Piet en de Wetenschap

     En ik had nog gezworen om niets over Zwarte Piet te schrijven (maar zie hier en hier) en mij toe te leggen op het verbeteren van examenkopij – en nu overkomt me dit. Een van mijn examenopdrachten is dat de leerlingen een verhandeling schrijven over ‘een controversieel onderwerp naar keuze’. Ze kiezen dan voor ‘abortus’, ‘euthanasie’, ‘doodstraf’, ‘wapenbezit’ … onderwerpen die al enige tijd meegaan. Eentje had het over Zwarte Piet. In de inleiding werd gesteld dat sommigen ervoor waren en anderen ertegen. Ook die inleiding gaat al enig tijd mee.
     Maar dan stootte ik op zinnen als ‘In de maatschappelijke debatten over Zwarte Piet gaat het in wezen om indringender onderliggende vragen dan of hij/zij een racistische figuratie is.” Ik begon al te noteren dat die ‘hij/zij’ overbodig was,  maar toen dacht ik – hola, nee, die stijl, die ken ik, dat komt uit De Wereld Morgen.
     Normaal mijd ik die Wereld Morgen-site als de pest. Als ik daar begin te lezen, kan ik niet meer ophouden. Overal ziet de polemist in mij laaghangend fruit van kromme redeneringen en onzinnige uitgangspunten. Er is meteen materiaal voor tien stukjes die zichzelf schrijven en ik wil het mijzelf niet te gemakkelijk maken. Maar nu moest ik wel eens gaan loeren om te zien wat mijn leerlinge nu zelf geschreven had, en wat ze geleend had van die Wereld Morgen-mensen.

     Het stuk dat mijn leerlinge zo geïnspireerd had, bleek te dateren van oktober 2014 en heet ‘Acht wetenschappelijk onderbouwde argumenten tegen Zwarte Piet’. Wetenschappelijk onderbouwd. Acht. Het is geschreven door de ‘gerenommeerde sociaal en cultureel antropoloog Gloria Wekker van de Universiteit van Utrecht.’ En we vernemen nog meer over Gloria. Ze is auteur van  I Am a Gold Coin; The Construction of Selves, Gender and Sexualities in a Female, Working-Class, Afro-Surinamese Setting (1992) en de ‘transcontinentale vervolgstudie’ erop The Politics of Passion; Women's sexual Culture in the Afro-Surinamese Diaspor (2006). Zij is ook co-auteur van ‘Je hebt een kleur, maar je bent Nederlands. Identiteitsformaties van geadopteerden van kleur. Ik zal die boeken allemaal later wel eens lezen.
    Over Zwarte Piet zelf zeg ik liever niets. Gloria heeft immers duidelijk gemaakt ‘dat het palaver daarover onderhand mag stoppen.’ The science has spoken, zoals Obama ooit eens treffend zei. Of zoals Kerk het stelde, met haar nog treffender Gloria locuta, causa finita.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten