De verklarende tekstjes in musea zijn meestal onbegrijpelijk. En als ze wel begrijpelijk zijn, is het meestal onzin. Dat komt omdat het moeilijk is om iets dat in wezen visueel is, om te zetten in woorden*. In de literatuur moeten schrijvers hun uiterste best doen om over een zonsopgang iets te zeggen wat niet al te vervelend is. Soms lukt het. Maar bij de beschrijving van kunst, is de verleiding groot om als een chatbot te gaan hallucineren.
Neem nu die artistieke wandklok van Alicja Kwade die uithangt in de tentoonstelling. Het kunstwerk is te bekijken in de tentoonstelling Dusty die (M Leuven). De Standaard (23 oktober) publiceert een foto van die klok, die eruit ziet als een gewone klok die verkeerd is opgehangen. Gelukkig leert de beschrijving ons wat er speciaal aan is. ‘We zien hoe een wandklok, van het type dat je in stations en luchthavens aantreft, de secondewijzer vooruit tikt terwijl de wijzerplaat zelf in tegenovergestelde richting meedraait.’
Ik heb de klok zelf niet in werking gezien, maar ik neem aan dat zoiets een aardig effect oplevert. In Disneyland zat ik ooit in een lift waarbij bewegende wanden de beweging van de lift doorkruisten. In films zie je wel eens dat een camera inzoomt terwijl hij tegelijk achteruit beweegt. Ik heb geen bezwaar tegen die rare klokken, rare liften en rare camerabewegingen. Maar ik stoor mij aan de uitleg die volgt. ‘Het desoriënterende effect confronteert ons met vragen als: hoe meten we en ervaren we tijd? En hoe groot is onze obsessie ermee?’ Dat zijn perfect begrijpelijke vragen, maar ze hebben volgens mij niets met die klok te maken.
* Ik heb het zelf ooit geprobeerd. Zie hier.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten