Nieuwjaar 1772

Marie-Antoinette

   Op nieuwjaar 1772 werd in Versailles, zoals elk jaar, een bal gegeven. Het bal verliep niet vlekkeloos. Marie-Antoinette, de vrouw van de toekomstige Lodewijk XVI, konigde met luide stem dat er wel ‘erg veel mensen’ aanwezig waren dat jaar. Iedereen wist wie ze bedoelde: Madame du Barry, de officiële minnares van schoonpapa Lodewijk XV. Vrouwen kunnen gemeen zijn.
   De koning wou zijn minnares troosten. Hij liet voor Madame du Barry een halssnoer maken dat het mooiste en het duurste ter wereld moest worden. De beste juweliers van Parijs verzamelden jarenlang de kostbaarste diamanten. Maar helaas overleed de koning net toen het sieraad  af was. Wat nu? De nieuwe koning Lodewijk XVI stelde voor om het halssnoer te kopen voor zijn vrouw, maar dat ging niet door. Men kon voor dat geld beter een flink oorlogsschip kopen, vond Marie-Antoinette.

Madame du Barry

   Nu verschijnt een derde dame op het toneel: Madame de la Motte. Zij nam contact op met de juweliers, zogezegd in naam van Marie-Antoinette, om in het geheim het halssnoer toch te kopen. Maar het juweel wordt naar Engeland gesmokkeld door meneer de la Motte – en als de koningin de factuur gepresenteerd krijgt, valt ze uit de lucht. Er volgt een proces. De bedrieglijke Madame de la Motte wordt veroordeeld tot zweepslagen en brandmerking. Maar Parijs is niet overtuigd. Velen geloven dat de koningin zelf het halssnoer besteld heeft, maar achteraf weigerde om de beklagenswaardige juweliers te betalen. Dat alles gebeurt in 1785 en veel geleerden beschouwen de halssnoeraffaire als één van de aanleidingen van de Franse revolutie.
   Met de twee rivalen van het nieuwjaarsbal loopt het slecht af. Madame du Barry wordt eind 1793 onthoofd. Haar laatste woorden zijn een verzoek om uitstel: ‘Alstublieft, meneer de beul, nog één ogenblik!’ Een jaar later is Marie-Antoinette aan de beurt. Als zij voor de guillotine wordt gebracht, stapt ze per ongeluk op de voet van de beul. Haar laatste woorden zijn: ‘Excuseer, meneer, het was niet met opzet.’
 

 Oorspronkelijk geplaatst op 1 januari 2015