Lange neus

   Als ik na een vermoeiende werkdag thuiskom – ik sta in het onderwijs – mag ik graag een dutje doen op de ligbank. Vroeger luisterde ik daarbij naar de Goldbergvariaties – Cioran noemde die ‘de la musique d’après ma mort’. Ik viel in slaap tijdens de rustige aria en en werd tien minuutjes later gewekt door een van de snelle toccata’s … maar goed ook, want als een dutje te lang duurt, voel je je loom en lichtjes misselijk. Nu gaat dat allemaal niet meer, want we hebben geen cd-speler meer in de living. Ik heb het anders opgelost. Ik zet de tv aan en kijk naar de op digicorder opgenomen eerste aflevering van Apocalypse – een serie met beeldmateriaal van voor en tijdens de eerste wereldoorlog. Gelukkig val ik meestal in slaap voor de loopgravenellende begint.
   Er zijn prachtige beelden bij van militaire parades, koffiehuizen en drukke straten met voetgangers, paardentrams en auto’s, alles door elkaar. De mannen dragen strohoeden en de vrouwen lange jurken. Op sommige beelden zie je de Europese vorsten. Die hadden toen nog veel macht - hun humeur en hun grillen konden grote gevolgen hebben voor hun onderdanen.
   Als ik de filmpjes bekijk, heb ik altijd veel sympathie voor de Oostenrijkers: Franz-Jozef, die kranige oude baas, neef Franz-Ferdinand die ontdooit als hij een paar glaasjes op heeft, en Karl met zijn mooie vrouw Zita. Wilhelm II van Duitsland daarentegen moet ik niet. Een clown, een klein kind - je ziet het zo. Hij is trots als een pauw wanneer hij gefilmd wordt. “Wilhelm wil dat het elke dag zijn verjaardag is,” zei Bismarck. Als diplomaten of politici hem in de verte zagen komen, vertelt men, zochten ze snel een plaats om zich te verstoppen. Weinig dingen waren erger dan een uur te moeten luisteren naar het gezeur van Wilhelm over zijn kinderjaren en zijn strenge Engelse moeder.
   Omdat Wilhelm voor een echte kerel wilde doorgaan, droeg hij altijd een officiersuniform. Zijn groet was het militair saluut - uiteraard. Daarbij hield hij zijn hand zó dat het net leek of hij lange neus maakte. Nu deden alle moffen dat in die tijd, maar het blijft een gek gezicht.
   Op de prentjes: Wilhelm van het Tweede Rijk en kolonel Alvarez van Kuifje.

 Oorspronkelijk geplaatst op 31 januari 2015