“De islam heeft er niets mee te maken”

     Volgende uitspraak zou niet misstaan in de beroemde lijst van ‘opinions chics’ die Karel van het Reve ooit opstelde: “De Islam bestaat niet want er zijn honderden soorten Islam.” Ik las ergens een snedig antwoord: “Jazeker, er bestaan honderden soorten islam, maar dan vooral twee: de islam die er niets mee te maken heeft, en de islam die er helemaal niets mee te maken heeft.”
     Wat mij brengt bij de titel van dit stukje.
     Dat de islam er niets mee te maken heeft, is een erg vage stelling, en die vaagheid begint met de woorden ‘de’ en ‘er’ en ‘niets’ (helemaal niets?). En wat betekent in godsnaam ‘iets te maken hebben met’? De Duitse filosoof Hegel (1770-1831) beweerde dat alles met alles te maken had, en wie zal hem tegenspreken? Zo bekeken hebben de jongste terreuraanslagen niet alleen met de islam te maken maar ook met het Brusselse taxiwezen, het tweede huwelijk van Philippe Moureaux, het Sykes-Picotverdrag, de kruistochten, Alexanders wereldrijk, enzovoort. En laten we daarbij het droogvallen van de Beringstraat aan het begin van het holoceen niet vergeten. Maar zo komen we nergens, en dat was ook de mening van Bertrand Russell (1872-1970) die Hegel van weerwoord diende en aantoonde dat alles weliswaar met alles te maken had, maar dat je alleen zinvol met elkaar kunt praten als je er niet altijd alles bij betrekt.
     Wat bedoelen mensen eigenlijk die zeggen dat de islam niets met het terrorisme te maken heeft? Mij lijkt het dat velen van hen bedoelen dat de islam niets met het terrorisme te maken zou mogen hebben. Dat hadden ze dan duidelijker kunnen zeggen, maar ik ben het er verder volkomen mee eens.
     Het gesprek over de islam zou, geloof ik, doelmatiger, feitelijker en misschien zelfs aangenamer verlopen, als onze vage stelling wat meer vlees om het lijf kreeg door beperktere, duidelijker afgetekende formuleringen, zoals:

(1)           Moslims zijn meestal brave mensen die, zoals iedereen, gruwen van geweld.

(2)           Moslimterroristen gebruiken de islam als voorwendsel voor hun
             gewelddadige neigingen.
(3)           Ze zouden die aanslagen ook gepleegd hebben als ze niet – meestal recent –
             de islam ontdekt of herontdekt hadden.
(4)           Terroristen vormen maar een heel-heel-heel klein deel van de moslims in
             de wereld.
(5)           Slechts een even klein deel van de moslims in de wereld keurt het
              terrorisme goed.
(6)           Zelfs moslims die de doelen van de terroristen goedkeuren, keuren hun
              middelen af.
(7)           Moslimterroristen zijn door een gezaghebbende fatwah uit de
             moslimgemeenschap gestoten.

En wat ruimer:

(8)          De Koran bevat geen oproepen om geweld te plegen tegen ongelovigen.
(9)           De overgeleverde levenswandel van de Profeet wijst de weg naar vrede en
              verzoening
(10)       De boodschap van universele liefde is de grondtoon van de Koran en de
             Haddith.
(11)        De hele geschiedenis van de islam is er een van trachten naar vrede en
             goede verstandhouding met iedereen.
(12)        De jongste evolutie binnen de islam laat een koerswijziging zien naar
             meer verdraagzaamheid en geweldloosheid.

     Sommige van bovenstaande uitlatingen zijn ongetwijfeld waar.  Of ze allemaal waar zijn, zou ik eens aan een deskundige moeten vragen.