Longreads: als het ietsje (of veel) langer mag zijn

zondag 4 juni 2017

Heeft Trump voor één keer gelijk?

     Verstandige mensen zoals Joseph Stiglitz (Nobelprijswinnaar Economie), Louis Verbeke (gewezen zakenadvocaat) en Marc Ernst (facebookvriend) geloven dat Trump een verkeerde beslissing nam toen hij uit het klimaatakkoord van Parijs stapte. Trump heeft die beslissing toegelicht in de bekende Rozentuin. Hij had geen zin, zei hij, om de Amerikaanse CO2-uitstoot met 25 % te verminderen, of om 2 miljard dollar te schenken aan andere landen om hùn CO2-uitstoot te verminderen.
     Over dat CO2 heb ik weinig te melden. Dat is iets van scheikunde, wat het enige vak is waar ik ooit een herexamen van heb afgelegd. Soms zie ik op Facebook een discussie over CO2 en het klimaat. Ik word dan bang. ‘Show me your PhD,’ reageerde een klimaatalarmist driftig toen hij werd tegengesproken door een scepticus. Nu kende ik die scepticus, en die heeft toevallig een doctorsgraad – wat hij overigens niet vermeldde. Dat laatste vond ik een beetje raar. Als ik een PhD had, zou ik dat vermelden bij elke kans die ik krijg. Maar helaas, ik heb niet eens het allerkleinste doctoraatje in het allerkleinste vakgebiedje. Ik zwijg dus.
     Het enige wat ik wel weet over het klimaat is dit: dat volgens een geleerd model de temperatuur, mede onder invloed van CO2, fors zal stijgen tegen 2100. En dat volgens datzelfde geleerde model die stijging door het Parijse akkoord iets minder zal zijn. Hoeveel minder? Dat is precies berekend geweest: 0,05 °C minder.* Dankzij Parijs komt er dus een stijging van bijvoorbeeld 2,95 °C en niet van 3 °C. Dat is geen groot verschil. Vanuit klimaatstandpunt is het besluit van Trump met andere woorden een bagatel, een akkefietje, een onbetekenende anekdote in de marge. Of het dat ook is voor de economie of de diplomatie is een andere zaak.

     En dan weet ik nóg iets over klimaat en energie: met windmolens en zonnecellen komen we er niet. Is er eigenlijk één klimaatgeleerde die ronduit zegt van wel? Nu leveren wind en zon hooguit één procent van de geproduceerde energie.** Is er één klimaatgeleerde die ronduit durft beweren dat we binnen afzienbare tijd dat ene procent kunnen optrekken tot bijvoorbeeld 50 % van de huidige energienoden. En wat met de toekomstige energienoden van, zeg, China en India?
      Als leek weet ik niet of –  en hoe snel – de aarde in de toekomst zal opwarmen. Ik weet niet hoe groot de rol van de CO2-uitstoot daarbij is. Ook weet ik niet hoe catastrofaal de gevolgen zullen zijn. Komt de malariamug naar Scandinavië? Krijgen we grote, oncontroleerbare volksverhuizingen? Overstromen binnenkort onze metropolen? Worden wij allemaal, zoals Kevin Costner, mensvissen met kiewen achter de oren en vliezen tussen de tenen? Dat alles weet ik niet. Maar als het inderdaad allemaal zo erg is als sommige klimaatgeleerden beweren, dan moeten we daar volwassen conclusies uit trekken. Dan moeten we nu, meteen en massaal, investeren in atoomenergie, en wel zo massaal dat die energie niet alleen helemaal veilig wordt, maar ook goedkoper dan steenkool, petroleum of gas.*** Dan kan een einde komen aan de CO2-uitstoot. Wind en zon en zuinig verbruik en nieuwe batterijen zijn prima, maar zonder atoomkernen te splitsen of te fuseren, komen we er niet.
     Atoomenergie ligt niet goed bij de pers en bij de bevolking. Dat is zo. Het is geen boodschap waar je op feestjes veel vrienden mee maakt. Maar waarom zou een klimaatbewuste ondernemer als Elon Musk, gesteund door zijn collega’s van Apple, Nike, Starbucks, BP en Shell, zich daar iets aan van aantrekken? Musk en zijn vrienden buigen niet voor de ‘populistische’ klimaatpolitiek van Trump. Dan moeten ze ook niet buigen voor de publieke opinie. Moedig voorwaarts!
     En dan spreken we nog niet van onze visionaire politici zoals Kathleen van Brempt (SP.a), Charles Michel (MR), Lode Vereeck (OpenVLD) en Vincent van Peteghem (CD&V). Die hebben gisteren en eergisteren een invoertaks geëist op Amerikaanse producten omdat in de VS binnenkort weer nieuwe steenkoolcentrales zouden opengaan voor goedkope energie. In de toekomst zullen die visionairen dan op de televisie, op facebook of op twitter kunnen eisen dat er een importtaks komt op alle producten die niet met schone atoomenergie zijn geproduceerd. Want dat protectionistische reflexen zomaar zullen verdwijnen met de bouw van mooie nieuwe atoomcentrales, dat geloof ik niet.

* 0,05 °C – weet men dat zeker? Misschien niet. Maar de berekening is uitgevoerd, door Bjorn Lomborg, met gebruikmaking van hetzelfde model als dat waarop de hele klimaatwetenschap gebouwd is. Als die 0,05 °C niet klopt, dan klopt ook de huidige klimaatwetenschap niet. Zie hier voor het peerreviewed artikel van Lomborg. Een summiere kritiek op de conclusies van Lomborg vind je hier. Een antwoord op die kritiek vind je hier

** Windmolens en zonnecellen produceren ongeveer vijf procent van de elektrische energie. Elektrische energie is zelf ongeveer een vijfde van de totale geproduceerde energie. Zie hier.

*** De redenering is ontwikkeld in een artikel van Joshua S. Goldstein and Steven Pinker. Zie hier.

5 opmerkingen:

  1. Zeker, en met dat standpunt maak ik me al decennialang impopulair, maar die centrales moeten niet in stedelijke gebieden of op tsunamigevoelige kusten staan...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik weet daar ook weinig van en ik zou daar eens iets serieus moeten over lezen. Mea Culpa. Zonder Phd, zou ik zeggen ofwel "propere" kernenergie ofwel rauwkost, kaarsen en een dikke pullover aan...Tenzij dat de Duitsers nog iets uitvinden om van water energie te maken?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Het gehele verhaal van de opwarming van de aarde door toedoen van de mens en zijn activiteiten vertoont een resem tegenstrijdigheden en onwaarschijnlijkheden. CO2 is het plantenvoer bij uitstek. Bij hoge CO2 waarden wordt de aarde gewoon groener. CO2 is een bijzonder pover broeikasgas. De regenwolken (H2O) zijn de belangrijkste klimaatregelaar. Bovendien zou de natuurlijke CO2 productie (oceanen, vulkanen e.d.m.) instaan voor zowat 95% van de wereldproductie. En nu zou men willen de menselijke CO2 productie van 5% met 20% à 50% verminderen. Het resultaat zou dan iets zijn in de aard van 99,0% of 97,5% t.a.v. de uitgangssituatie. Met het gevolg dat dit volgens onzekere modellen, die zijn immers volgens de huidige metingen al bijna 20 jaar fout, zowat een halve graad Celsius soelaas zou bieden. Anderzijds weten we dat er met de metingen, extrapolaties en terugrekeningen ferm geknoeid is geworden. Dat er in het verleden veel warme en koude tijden zijn voorgekomen, die met de toenmalige uiterst geringe bevolking en haar activiteit geen uitstaans hadden. En om de zogenaamde 'duurzame' energieproductie te verwezenlijken vindt men geen producenten want het is marktgewijs gewoon onrendabel. Zonder overvloedige subsidies draait geen enkele windmolen of produceert geen enkel zonnepaneel elektriciteit. Trouwens gemiddeld 12 uur per dag is het te donker om met zonnepanelen iets te produceren. En er zijn ook regelmatig windstille perioden zowel gedurende de dag als de nacht. Men dient dus voor de gehele elektriciteitsbehoefte een normale capaciteit te behouden, die dient in te springen als de 'groene' stroom ontbreekt. Deze laatste heeft nu voorrang op de traditionele stroom en deze laatste dient nu het grillige verloop van de natuur op te vangen. Hierdoor ontstaat zoveel efficiëntieverlies, dat de producenten er de brui aan geven of met subsidies of via hoge gegarandeerde prijzen gesteund dienen te worden. Deze gehele zaak stinkt.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik ben pas sinds vandaag een lezer van deze blog en vind die zeker niet slecht. In elk geval niet slecht geschreven met vooral een grote dosis zelfkennis wat in deze tijden een eerder zeldzaam goed is bij opinieschrijvers. Maar over die klimaatopwarming slaat hij toch wel de bal mis, niet in de stelling dat we niet zoveel kunnen doen aan de gevolgen voor onze directe nazaten (we zijn al lang voorbij het omslagpunt en de traagheid van klimaatproces zal er voor zorgen dat we alle ellende over ons zullen krijgen zelfs al produceren we vanaf morgen alles groen).
    Maar dat het niet aan de mens te wijten is is een grove leugen. Er bestaan vele studies (meer dan 95% van de wetenschappers is het daar al lang over eens) waarin dat onomstotelijk wordt aangetoond. Er staan nog vele leugens in de reactie van rlin. Dat er nog warmere en koude periodes geweest zijn weet iedereen die al eens een schilderij van Breughel gezien heeft maar die waren te wijten aan punctuele calamiteiten elders in de wereld niet aan een gestage toename van broeikasgassen. Het huidige CO2 gehalte is er ook al geweest meer dan 400.000 jaar geleden en toen lagen we op een zeebodem. Dat alternatief opgewekte energie onrendabel is wordt ook al lang tegengesproken door economische feiten, de prijs van zonne-energie is al onder die van koolstof energie gedoken in sommige delen van de wereld. Dat alleen alternatieve energie wordt gesubsidieerd is helemaal van de pot gerukt. Niets is meer gesubsidieerd dan kernenergie en kernfusie inclusief het sluiten van de verkruimelende centrales. Maar goed dat geldt bij uitbreiding voor ons hele economische model: de grootste subsidies o.a. door geweldige belasting kwijtscheldingen, onvoorwaardelijke vestiging subsidies, nadelige import tarieven voor zuidelijke landen en positieve steun aan vele exportproducten enz. gaan naar onze bedrijven. Niet alleen hier maar zeker ook in de VS: Zonder de directe en indirecte steun van het Pentagon bestaat de Amerikaanse industrie nauwelijks. Dat verklaart ook de enorme defensiebudgetten en de druk op zijn partners om diezelfde nutteloze militaire productie te steunen. Maar dat is weer een ander verhaal.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Bedankt voor uw reactie.
      Ik heb niet geschreven dat de mens geen rol speelt bij de temperatuurstijging. Ik heb een aantal redenen om sceptisch te zijn, redenen die ik in mijn laatste blog van 27/1 vermeld, maar dat betekent niet dat ik de conclusies van 95 % van de klimatologen zomaar aan de kant schuif.
      Dat de staat in de hele economie zo massaal tussenkomt door subsidies, belastingen en belastingsvrijstellingen, betreur ik.
      Het Pentagon, dat is misschien wat overdreven. Het defensiebudget van de US bedraagt 3,5 % van het BNP.
      Ik heb geen totaaloverzicht van de importtarieven voor zuidelijke landen. Is het niet vaak omgekeerd? Dat, in het kader van ontwikkelingshulp, veel zuidelijke landen tariefvrij mogen exporteren en zelf tarieven mogen heffen op de import?

      Verwijderen