Longreads: als het ietsje (of veel) langer mag zijn

vrijdag 15 september 2023

Seksuele opvoeding, en nog enkele hele-kortjes


Omdat ik aan mijn reeks ‘Ideetjes’ aan het werken ben, die vaak langer uitvallen dan ik zou willen, hier als intermezzo een reeks hele-kortjes. 

Seksuele opvoeding
     Seksuele opvoeding op school, ik ben vóór. Altijd geweest, sinds ik het liedje van Boudewijn de Groot leerde kennen. De seksuele voorlichting / dat is een zeer gewichtig ding / wie dacht dat alles zomaar ging / is een conservatieveling / De ooievaar heeft afgedaan / waar komen de kindertjes nu vandaan / wat moeten we met de toestand aan / Dat kan toch zo niet verder gaan.

Pedofiele priesters
     Pedofiele priesters, die moeten bestaan hebben. Ik heb er een gekend, alhoewel hij, denk ik, niet veel verder ging dan het betasten van de kuiten van misdienaars. Bestaan er statistieken van die pedofiele praktijken? Want televisiereeksen werken natuurlijk met the plural of anecdotes, en dat levert zoals geweten geen data op. Eén statistiek is wellicht duidelijk. Het toedekken van pedofiele praktijken 
 het niet aangeven aan de politie dus  moet ongeveer 100 procent geweest zijn. 

Reynebeau in De Standaard
     Een stuk van Reynbeau in De Standaard. Een volledige bladzijde. In de eerste alinea zie ik ‘Open-Vld’ staan. Prima hoor, maar ik wil ‘N-VA’ zien staan. Ha, hier zie ik het, in de voorlaatste alinea.

Paul Goossens in De Standaard
     Een stuk van Goossens in De Standaard. ‘Belgische ongelijkheid in snelle opmars’. Ik weet zonder het te lezen waar het over gaat. Niet over het feit dat de rijken nu veel meer geld uitgeven dan de armen – geld dat nochtans echt zou kunnen worden herverdeeld*. Ook niet over het feit dat de rijken nu veel meer geld verdienen dan de armen – want daarin is België nog altijd een van de meest gelijke landen. Nee, Goossens heeft het over iets anders: over het feit dat de rijken steeds grotere fortuinen bezitten. Voor een herverdeler zou dat eigenlijk niet interessant mogen zijn, want de armen kunnen de aandelen en obligaties van de rijken niet opeten, noch zich ermee verwarmen, nog erin wonen.

Nicole De Moor
     Onder het stuk van Goossens staat een lezersbrief van Hendrik Moeys, Okan-coördinator aan het Sint-Albertuscollege in Leuven. Ik lees één zin: ‘De Moor beschouwt alleenstaande jonge mannen dus niet als mensen.’ Daardoor is het mij onmogelijk om nog de rest te lezen.

Wensdenken
     In discussies moeten we ons altijd hoeden voor wensdenken, al was het maar voor de wens om gelijk te hebben. Let wel: niet om gelijk te krijgen, want dát heeft dan weer niets meer met wensdenken te maken.

Rechtbankfilms
     Er bestaan van die rechtbankfilms waarin de kleine man het opneemt tegen een groot bedrijf. De kleine man wordt verdedigd door een bevlogen advocaat, het grote bedrijf door een reusachtig advocatenkantoor. Aan het einde horen we de closing arguments. Ik beeld mij dan altijd in dat ik in de jury zit en het emotionele pleidooi hoor ten gunste van de kleine man en het rationele pleidooi ten gunste van het grote bedrijf. Hoe zou ik stemmen? Als ik eerst de film gezien had, zou ik stemmen voor de kleine man – want dan wist ik hoe de zaak echt in elkaar zat. Als ik de film niet gezien had, en alleen de informatie had die aan de rechtbank werd voorgelegd, dan zou ik stemmen voor het grote bedrijf.
    En verder ben ik van oordeel dat de kleine man ten minste in de film zijn zaak moet winnen. De kleine man heeft het al zo moeilijk in het echte leven. Met een film als Civil Action (1998), waar men laat zien hoe zulke rechtszaken werkelijk verlopen, en waar het grote advocatenkantoor de bevlogen advocaat in zijn hemd zet, daar heb ik het moeilijk mee. 

Half oog
     In de rechtbankserie Goliath is Billy Bob Thornton een verlopen advocaat die verslaafd is aan de drank en aan een oude film over een basketbalploeg, The Hoosiers.  Ik herken dat. Toen ik langdurige conflicten had op mijn werk, keek ik thuis ook telkens en telkens opnieuw naar Yes Minister om mijn zorgen te vergeten. Er komt in de reeks een mooie scène waarin Thornton in gesprek is met zijn dochter. Hij is de welwillendheid zelve, maar tijdens het hele gesprek blijft hij met een half oog naar zijn film kijken. Ik heb dat ook al gedaan. Ik heb het mijn zoon zien doen. Ik heb het mijn vrouw zien doen. 

Kofferbak
     Soms zie je ook in een middelmatige film of serie iets orgineels, iets wat je nog nooit gezien hebt. In de serie The Old Man wordt een vrouw, zoals dat in films gebruikelijk is, ontvoerd en in de kofferbak van een auto gegooid. Als ze eruit komt heeft ze de grootste moeite om weer recht te komen. Het duurt een hele tijde voor ze weer normaal rond kan lopen. Dat is de eerste keer dat ik dat in een film zie.

Welk boek?
     Als in een film ergens een boek wordt getoond, of als op de achtergrond een andere film op de televisie speelt, dan wil ik altijd weten welk boek dat is, of welke film dat is.

Kritiek en publiek
     Op de IMDB-app zie je twee scores naast elkaar staan: die van het publiek en die van de critici. Die lopen vaak gelijk, wat bewijst dat film nog altijd een levende kunst is waar de elitaire en populaire smaak niet uit elkaar zijn gegroeid. Maar soms ook zijn de scores erg verschillend. The Butterfly Effect krijgt 7,6/10 van het publiek en 3/10 van de kritiek. Ik zou 5,5/10 gegeven hebben, en 6/10 als Ashton Kutcher niet had meegespeeld.
     Maar ik denk dat ik begrijp waarom de kritiek zo negatief is. De film behandelt het ernstige en ‘actuele’ onderwerp van seksueel kindermisbruik op de manier van een oppervlakkige romantische komedie. De critici hebben dat niet graag.

Eigen leugens
     Volgens Karl Kraus (1874-1936) ontstonden oorlogen als volgt. Eerst liegen diplomaten tegen journalisten. Daarna drukken de journalisten die leugens af. Ten slotte lezen de diplomaten hun eigen leugens, en denken ze dat het de waarheid is omdat het nu in de krant staat.

Vertalen
     In een beroemd gedicht noemt Baudelaire zijn minnares ma perle, mon bijou, ma reine, ma duchesse. Ik denk dat duchesse hier onmogelijk vertaald kan worden door hertogin. Baronnes gaat ook moeilijk. De enige mogelijkheid die ik zie is: prinses, maar is dat niet in al te flagrante tegenspraak met het voorafgaande koningin? Misschien dan: mijn parel, mijn juweel, mijn gravin, mijn prinses? En dat juweel staat mij ook niet aan.

Concentratie
     Bij pianospelen is concentratie heel belangrijk. Je ziet dat bij optredens: die paar seconden stilte voor de pianist begint. Bij mijn pianospel is het een heel zwak punt. Soms denk ik tijdens het spelen: nu ben ik goed op dreef, en alleen al die gedachte aan het goed op dreef zijn verstoort mijn concentratie en zorgt ervoor dat ik gênante fouten begin te maken.

Hoi polloi
     De regisseur Francis Ford Coppola heeft zich ooit vergist toen hij op televisie geïnterviewd werd. Hij gebruikte de uitdrukking hoi polloi voor ‘de elite’, terwijl die woorden het omgekeerde betekenen: ‘de massa’. Het is een fout die ik ook zou kunnen maken, al ken ik enig oud-Grieks en weet ik dat hoi polloi letterlijk ‘de velen’ betekent.
     Maar ik vergis mij gemakkelijk tussen polen, bijvoorbeeld tussen links en rechts. Ik begrijp nog altijd niet hoe men een kind het verschil duidelijk kan maken tussen ‘hoog’ en ‘diep’. Ja, door te wijzen met de vinger omhoog en vinger omlaag. Maar welke vinger hoort er ook weer bij ‘hoog’ en welke bij ‘diep’?
    En dan is er nog iets. Hoi polloi is typisch een uitdrukking die door de elite wordt gebruikt. Ligt het dan niet voor de hand om ze ook voor de elite te gebruiken? 

Mmmm
     Je kunt je stembanden trainen, vertelde Sien Diels ons in de dictieles, door heel luid mmmm te zeggen. Ik vertelde dat op mijn beurt aan mijn leerlingen. Ik deed het ook voor in de klas. En dan deed ik heel even mijn mond wijd open. De aaaaa die dan volgde kon je horen tot in het bureau van de directeur. U moet het zelf maar eens proberen.

* Echt herverdeeld ... De productie zou op die geldverdeling kunnen worden afgstemd: Je maakt dan bijvoorbeeld 25 kleine Toyota’s in plaats van één Lamborghini, waardoor mensen die nu autoloos door het leven gaan zich een kleine auto zouden kunnen permitteren. Een nadeel is dat de kwaliteit van de Toyota’s iets minder zou zijn, want de kleine auto’s profiteren ook van de ontwikkelingen in de luxe-modellen. 

1 opmerking: