Bandana, en andere kortjes

Bandana
      Bart De Wever zoekt, lees ik ergens in een interview, een compromis in het hoofddoekendebat. Hij denkt bijvoorbeeld aan een uniform voor mensen in overheidsfuncties en daar kan een bandana een onderdeel van zijn. In de Netflix-reeks Bodies draagt de coole politie-agente zo’n bandana, althans in de verhaallijn die zich in 2023 afspeelt. In 2053 draagt ze haar haren vrij. Zo’n bandana is een slim idee. Een andere mogelijkheid is een gestileerde afro tulband zoals ik in oud stukje voorstelde*. Ik zie op foto’s dat Hafsa El-Bazioui van Groen haar moslimse hoofddoek meestal vervangt door een afro tulband. Ik ben misschien gauw tevreden, maar ik vind dat een hele vooruitgang.

Albanië-deal: ‘opmerken’ of ‘beweren’
     Italië wil vluchtelingen tijdens de asielprocedure in Albanese centra onderbrengen. Ine Roox schrijft in De Standaard (18/10): ‘Critici merken op dat die uitbesteding negen keer zoveel kost als opvang in Italië zelf, met een verwaarloosbaar ontradingseffect.’ Dat moet zijn: ‘Critici beweren dat …’ De hoogte van de kosten en de omvang van dat ontradingseffect moeten heel moeilijk te berekenen zijn en vormen dus bijna zeker het onderwerp van een controverse. En dan beweren voorstanders iets, en tegenstanders iets anders.

Boomers en millennials: wetenschappelijk onderzocht
     Ik hoorde vandaag welvaartseconoom Erik Schokkaert op de radio die onderzocht had of de millennials van nu het materieel beter of slechter hadden dan de boomers toen zij 30 waren. Natuurlijk hadden de millennials van nu het beter, dat wist ik ook zonder wetenschappelijk onderzoek. De radiojournaliste wou weten waar dan de omgekeerde perceptie vandaan kwam. Dat had de socioloog niet wetenschappelijk onderzocht. Hij kon alleen maar hypotheses formuleren. Dat millenials van nu zich geen voorstelling konden maken van de toestand van 40 jaar geleden. Dat ze zich blind staarden op de rijkdom die de boomers nu, op late leeftijd, hadden gecumuleerd. Dat ze in een maatschappij leefden waarin elke stagnatie als een achteruitgang ervaren. Dat ze pessimistisch waren door de sombere toekomstbeelden van torenhoge staatsschuld, klimaatverandering en massa-immigratie. Maar hij wist dat allemaal niet zeker, want het was niet wetenschappelijk onderzocht. Ik geloofde hem ook zonder onderzoek. In de humane wetenschappen moet men vaak moeizaam statistisch onderzoek doen om te bevestigen wat het gezond verstand al wist.

X - Wetenschappelijk onderzocht
     Dominique Deckmyn van De Standaard loopt niet hoog op met de X-app. ‘X bereikt,’ schrijft hij, ‘nog zeker 200 miljoen mensen, en andere dan uiterst rechtse ideeën pikt het algoritme nog amper op.’ Hier zou ik wel willen weten of dat wetenschappelijk onderzocht is. Ten eerste: is de vaststelling juist? Ten tweede: ligt dat aan het algoritme?

Archaïsmen
     Ouderwetse woorden en uitdrukkingen zijn op zich al leuk, maar nog leuker wordt het als ze aanleiding geven tot misverstanden. In het Engels heb je de woorden erection voor ‘hoog gebouw’ en ejaculate voor ‘uitroepen’. Ik heb mijn leerlingen nooit harder weten lachen toen ik zonder er erg in te hebben het Evangelie citeerde. ‘En Jezus richtte zich aldus tot de scharen.’

Trein
     Mijn grootvader had op zijn vaders sterfbed beloofd om verder zorg te dragen voor de fanfare van Moen. Ook toen hij al jaren in Wevelgem woonde, ging hij wekelijks voor de repetities met de trein naar zijn geboortedorp: Wevelgem – Kortrijk – Moen en dan terug Moen – Kortrijk – Wevelgem. Het gebeurde wel eens dat de repetitie uitliep. Dan bleef de trein in Moen rustig wachten tot mijn grootvader arriveerde. Het waren andere tijden.

Cordon
     Een van de nadelen van het cordon sanitaire is dat men Vlaams Belang verbiedt om te evolueren in wat men als de goede richting beschouwt. De houding doet denken aan een opvatting men ter rechterzijde soms aantreft, namelijk dat de Islam ‘onveranderbaar’ zou zijn. Minstens zouden de ondertekenende partijen van het cordon om de zoveel jaar moeten samenkomen om de toestand opnieuw te evalueren.

Eenzijdigheid en geloofwaardigheid
     Op een van mijn anti-woke stukjes had mijn FB-vriend PDC geantwoord dat mensen die de Hitlergroet brengen veel gevaarlijker zijn dan mensen die zich storen aan het woord n*g*r. Ik ging daar natuurlijk mee akkoord, en had bijna, in de stijl van PDC zelf, geantwoord: Thank you, Captain Obvious. Maar ik bleef mijn diplomatische zelf en schreef: ‘Laten we hopen dat de mode van de hitlergroet even marginaal blijft als ze nu is, en dat de woke mode even marginaal wordt. Dan komt alles goed.’
     Ook daar kwam weer een  reactie op, die ik hier even citeer:

Sorry hoor. Goed geprobeerd natuurlijk, maar not good enough. Los van het feit dat vallen over een (vermeend) aanstootgevend woord tig keer minder erger is dan een Hitlergroet uitbrengen, ben je (of maak je jezelf) blind voor de fascistische en misogyne golf in het Westen oa. via Tiktok, Schild en Vrienden, etc, waar vele verlichtingsminnende medeburgers van wakker liggen. Dat als marginaal schetsen is het geringschatten. Ik zal het nog eens duidelijk neerpennen: woke is minder gevaarlijk voor de samenleving en democratie dan fascisme. Je zou echt doordachter en inzichtrijker overkomen als je je pijlen niet altijd richting dezelfde roos mikt.

    Ik kan alweer akkoord gaan met de algemene strekking van het betoog. Op enkele details valt echter wel wat af te dingen. Natuurlijk is ideologie van het fascisme en het nazisme vele malen erger zijn dan het wokisme, maar moeten we het gevaar niet definiëren als de verderfelijkheid van een ideologie vermenigvuldigd met de aanhang die ze heeft? Natuurlijk is er een – allesbehalve marginale – rechtspopulistische golf in het Westen, maar kun je die gelijkstellen aan fascisme of nazisme? Natuurlijk moeten verlichtingsminnende medeburgers organisaties als Schild en Vrienden van antwoord dienen, en ik heb dat ook gedaan toen de kwestie actueel was**, maar kan het niet verstandiger zijn om zulke marginale groupuscules de publiciteit te ontzeggen die ze zo naarstig nastreven?
     De conclusie van J.S., want hij was het die reageerde, staat als een huis. Ik zou inderdaad doordachter en inzichtrijker overkomen als ik mijn pijlen niet altijd richting dezelfde roos mikte. En zo niet doordachter en inzichtrijker, dan toch minstens geloofwaardiger. Ik zou mij dus, met het oog op een grotere geloofwaardigheid, kunnen voornemen om voor elk sofisme van links, er een van rechts te fileren. Maar dat ligt niet in mijn aard. Ik kan maar iets schrijven als mij iets te binnen valt, als ik een prikkeling ervaar die mij aanzet tot spot, tegenspraak of analyse. Ik betracht dan bij het denken en het verwoorden enige zorgvuldigheid. Ik probeer de roos in het midden te raken. Maar dat het altijd dezelfde roos is, die aan de linkerkant van de schietstand, dat deert mij niet. Als het maar niet altijd dezelfde pijl is, of andermans pijl.
     Kijk, waarschijnlijk zou Karel van het Reve geloofwaardiger geweest zijn, als hij niet altijd alleen geschreven had over de mistanden in de Sovjet-Unie. Had hij ook niet eens kunnen schrijven over wat er fout liep in de Verenigde Staten? What about the negroes in the US? Maar de Verenigde Staten interesseerden hem niet, of ze interesseerden hem juist wel, maar niet om er over te schrijven. Alles wat de moeite was stond toch al in The New Yorker en in de Herald Tribune.
     Dat is ook mijn redenering. Alles wat de moeite is over rechts en extreemrechts staat al in De Standaard, De Morgen en Knack. Mijn FB-vriend PDC raadt mij aan om ook eens ‘tScheldt te fileren. Maar dan zou ik die publicatie eerst moeten lezen. Ik denk er niet aan. Als ik in een polemische stemming ben, blijf ik mijn pijlen vrolijk afschieten op woke,  links-liberaal, groen-links, populistisch-links en extreemlinks. Alhoewel … laatst zag ik een interessant stukje van Lode Verreeck, die nu een Vlaams Belanger is. Daar wil ik misschien wel iets over kwijt.

 

* Die afro tulband bracht ik hier ter sprake.

**Mijn longread over Schild en Vrienden staat hier.