De zanger die de Nobelprijs níet kreeg

       Net als mijn generatiegenoten Kris Peeters en Geert Bourgeois heb ik in mijn leven een Leonard Cohen-periode gehad. Die is eigenlijk nog niet helemaal voorbij. Mijn goede vader, die weinig begrip had voor nieuwe muziekgenres, sprak schamper over ‘die zagevent aan de Joodse klaagmuur’. ’t Is waar dat Cohens muziek iets sombers had dat ik als opgeschoten jongen heerlijk vond. Dat de zanger in interviews erg kritisch was voor het Cubaanse communisme vond ik eigenaardig en jammer, maar dat moest met zijn kleinburgerlijke achtergrond te maken hebben, en hij zong toch maar ontroerend over ‘the Partisan’.
     Mijn interesse voor Cohen bracht voor het eerst in mijn jonge leven het vraagstuk van de literaire vertaling onder mijn aandacht. Herman van Veen, een Hollander met een warme stem, zong in 1972 een vertaling van ‘Suzanne’ en die tekst - van een zekere Rob Crispijn - was niet helemaal hetzelfde. Ik geef hieronder de eerste strofe.

Suzanne neemt je mee, naar een bank aan het water, duizend schepen gaan voorbij en toch wordt 't maar niet later, en je weet dat zij te gek is, want daarom zit je naast haar en ze geeft je pepermuntjes, want ze geeft je graag iets tastbaars en net als je haar wilt zeggen: ‘ik kan jou geen liefde geven’ komt heel de stad tot leven en hoor je meeuwen schreeuwen, je hebt steeds van haar gehouden, en je wilt wel met haar meegaan, samen naar de overkant en je moet haar wel vertrouwen, want ze houdt al jouw gedachten in haar hand

Suzanne takes you down to her place near the river You can hear the boats go by, you can spend the night forever And you know that she’s half-crazy but that’s why you want to be there And she feeds you tea and oranges that come all the way from China And just when you mean to tell her that you have no love to give her Then she gets you on her wavelength And she lets the river answer that you’ve always been her lover And you want to travel with her, and you want to travel blind And you know that she will trust you For you’ve touched her perfect body with your mind

        De eerste, de negende en de vijftiende zin lijken wel een beetje op het origineel, en de zesde misschien ook. Maar lieve hemel – die pepermuntjes!

     Soms vraag ik mij af hoe Crispijn your famous blue raincoat zou hebben vertaald. Jouw leuke gele oliejas?