Mijlemans spreekt zichzelf tegen

Zijn onze F-16-piloten cowboys van de lucht?

    Mensen zoals ik die overal een mening over hebben, graag discussiëren en af en toe een stukje schrijven, spreken zichzelf vaak tegen. We letten niet goed op, we wegen met tweeërlei weegsteen of we formuleren niet nauwkeurig genoeg. Vooral tegen dat laatste is geen kruid gewassen. Als je echt helemaal nauwkeurig wil zijn in je argumentatie moet je wiskundige symbolen gaan gebruiken, of, omgekeerd, héél veel woorden, om elke nuance vast te leggen en elk misverstand uit te sluiten. Ik lig er soms wakker van.
     Iemand die er volgens mij niet wakker van ligt, is Peter Mijlemans van het Nieuwsblad. Neem nu zijn Commentaar van vandaag. Mijlemans schrijft over de luchtaanval van 17 maart op Mosul. Er zouden daarbij 140 burgerslachtoffers gevallen zijn. Misschien waren er Belgische F-16’s bij betrokken. Veel is nog onduidelijk*.
     Daarom heeft defensieminister Steven Vandeput gisteren, samen met de legerstaf, meer uitleg gegeven aan een parlementaire commissie. Dat gebeurde achter gesloten deuren, wat een veel gebruikte werkwijze is als het om militaire informatie gaat. ’t Is een tussenoplossing tussen volledige openbaarheid en volstrekte geheimhouding. Een beperkte groep parlementariërs – ook van de oppositie – krijgt van de regering precieze maar vertrouwelijke informatie. De bevolking zelf krijgt alleen een algemene stand van zaken, zonder details over militaire technologie, strategische taakverdeling of veiligheidsprotocollen.
     Mijlemans gaat daar niet mee akkoord. De burger moet álle informatie krijgen**. Want alleen als de burger álle informatie krijgt kan hij beslissen of hij zich al dan niet ‘verzoent met de militaire missie van de regering’.
     Ontdaan van zijn schrille overdrijving – álle informatie – valt wel wat te zeggen voor Mijlemans zijn standpunt. Voor de burger kan het een verschil maken of onze F-16’s tot nog toe alleen ISIS-doelwitten hebben getroffen dan wel ook onschuldige slachtoffers hebben gemaakt. Voor de burger kan het een verschil maken of onze piloten zich als roekeloze cowboys van de lucht gedragen dan wel nauwgezet allerlei veiligheidsprotocollen volgen***. Voor de burger maakt het zeker een verschil of die onschuldige slachtoffers nu wel of niet gevallen zijn.
     Alleen: twee alinea’s daarvoor heeft Mijlemans het tegenovergestelde beweerd. ‘Het is – als het bevestigd wordt – een ongeluk dat eraan zat te komen … Als het loos alarm is, is het een kwestie van tijd voor het echt gebeurt, hoe streng de veiligheidsprotocollen ook zijn. Slimme bommen zijn niet zo slim dat ze niet ontploffen als ze, aangekomen bij hun doelwit, plots zien dat er tussen de slechten ook veel of enkele goeden zitten.’
     De burger moet met andere woorden helemaal niet de precieze technische, militaire en cijfermatige details kennen van de verwoesting in Mosul voor hij zich al dan niet verzoent met de militaire missie van de regering. Het volstaat dat hij de eerste alinea van Mijlemans leest die haarfijn uitlegt dat het treffen van burgers altijd tot de mogelijkheden behoort en volgens hem zelfs onvermijdelijk is.
     Tweeërlei weegsteen? Onnauwkeurige formulering? Ik gok op onoplettendheid.
 

* Het lijkt voorlopig nog onduidelijk of de slachtoffers vielen onder Belgische bommen dan wel onder Amerikaanse, Franse, Nederlandse, Britse of Deense. Ik zou als regering zo’n informatie nooit vrijgeven. Hetzelfde Nieuwsblad waarin Mijlemans zijn commentaar schrijft, bevat trouwens een artikel dat een heel andere mogelijkheid aandraagt. Daar wordt de mogelijkheid besproken dat ISIS zelf de ontploffingen veroorzaakt heeft. Het onderzoek van de coalitie en de Irakezen is in elk geval nog niet afgerond.

** Met het incident van 23 maart op de Meir vond Mijlemans informatie door de overheid dan weer niet nodig. Over de absurditeit van álle informatie vrij te geven, zie hier.

*** Groen-Kamerlid Wouter De Vriendt heeft van de commissiezitting achter gesloten deuren onthouden dat onze luchtmacht ‘zeer voorzichtig te werk gaat’.