Ik hoop zoals iedereen dat het goed afloopt met Jürgen Conings. Dat hij niet ergens opduikt en zijn wapen leegschiet op een menigte, dat hij niet omkomt bij een vuurgevecht met de politie, dat hij zich overgeeft en netjes gekleed voor de rechtbank verschijnt. Daar kan hij voor ‘diefstal van wapens’ en ‘verboden wapendracht’ en nog wat dubbelzinnige uitlatingen misschien 5 jaar gevangenisstraf krijgen*, en met een goede advocaat nog wat minder.
Ook heb ik een zeker begrip voor zijn beweegredenen. Hij is naar het schijnt in het leger gesanctioneerd voor extreemrechtse uitspraken en misschien waren die sancties onrechtvaardig, ongepast, vernederend of disproportioneel. Hij is boos op politici en virologen die ‘beslissen hoe hij moet leven’. Een flinke minderheid van onze landgenoten deelt die boosheid. Je vindt die mensen vooral onder degenen die geloven – terecht of ten onrechte – dat de vrijheidsberovende maatregelen overbodig waren.
Maar mijn begrip is ook niet meer dan dat. Bij mij is ‘tout comprendre’ nooit gelijk aan ‘tout pardonner’. Als Jürgen morgen zijn wapen neerschiet op een menigte, zal ik dat ook ‘begrijpen’. Zo ‘begrijp’ ik ook dat een moslim zich dodelijk beledigd voelt als hij hoort van spottende afbeeldingen van de profeet Mohammed. Als die moslim daarna een aanslag pleegt op de tekenaar ‘begrijp’ ik dat ook. En als de politie daarna bij een gewelddadige confrontatie die moslim, of die Conings, neerschiet, ‘begrijp’ ik dat alweer. Als het op ‘begrijpen’ aankomt, ben ik ruim.
Wat ik dan weer niet ‘begrijp’, is de gewoonte om, als terrorisme of mogelijk terrorisme in het geding is, een en ander te minimaliseren. Professor Coolsaet wekte indertijd de lachlust op toen hij ons probeerde duidelijk te maken dat terreuraanslagen minder doden veroorzaakten dan ongelukken met overstekend wild. Dat betrof toen de moslimterreur. Over Jürgen Conings postte Tom Van Grieken vier dagen geleden het volgende:
‘Antwerpen – Drugsoorlog met bommen en granaten: gebrek aan politie om op te treden.
Anderlecht – Gewelddadige migrantenprotesten: gebrek aan politie om op te treden.
Limburg – Eén militair schrijft afscheidsbrief: honderden politiemannen en soldaten gemobiliseerd.
Het kan dus toch?’
Ik wil niet zeuren over het
simplisme van de boodschap. Dat hoort bij dat soort propaganda. Je vindt het
bij alle partijen**. Maar de affaire Conings samenvatten als ‘één militair die
een afscheidsbrief schrijft’, dat is minimalisering en vergoelijking van wat de
man tot nu toe dééd –diefstal van meerdere wapens – én van de intenties die kunnen worden afgeleid uit zijn afscheidsbrief: ‘Ik ga in het verzet. Het maakt mij niet uit of ik sterf of
niet.’ Mijn indruk bij die zinnetjes is niet dat Conings van plan is zichzelf van kant te
maken, zonder verder iemand schade te berokkenen. Als dát zijn doel was geweest, dan
had hij alleen dat ene pistool moeten stelen uit de kazerne. Van Grieken zou
zo’n verhullende commentaar nooit schrijven als Conings een geradicaliseerde
moslim was die met enkele wapens op stap ging en een vage maar verontrustende
brief achterliet.
Dan is er nog een gelijkenis – bij
alle verschillen – tussen de moslimterreur en de affaire Conings. Na een
islamistische aanslag zie je in de ruwere regionen van de sociale media reacties
verschijnen als zou de héle moslimwereld mee verantwoordelijk zijn voor de
aanslag. Nu zie je reacties die daar symmetrisch aan zijn – maar dit keer helaas niet
alleen op de sociale media. Minister van Defensie Ludivine De Donder – de politiek
verantwoordelijke van het debacle*** – lijkt alles wat zij als extreemrechts
beschouwt mee verantwoordelijk stellen voor de acties van die ene militair. Ze
wil het leger zuiveren van ‘extremisten, fascisten, racisten en seksisten’. Ik
zou, als ik haar was, ook nog de ‘populisten’ en de ‘haatzaaiers’**** erbij
nemen. Dan hebben we, in haar definitie, de helft van de Vlaamse bevolking, en
naar we mogen aannemen, de helft van de Vlaamse militairen in het vizier. Dat
wordt een hele zuivering.
Zo’n geplande zuivering doet mij, met mijn verleden, aan kameraad Stalin denken. Eind de jaren ’30
heeft de Geniale Leider zijn leger, op de vooravond van de tweede wereldoorlog, gezuiverd van ‘trotskisten’. Die term
gebruikte hij toen ongeveer even ruim als De Donder nu die van
‘rechtsextremisten’ gebruikt. Hopelijk houdt de vergelijking tussen de Vader van de Volkeren en de Moeder van onze Defensie daar op.
* Het Nieuwsblad sprak van vier mogelijke misdrijven: diefstal van wapens,
verboden wapendracht, bedreiging met criminele feiten en dreiging met
terroristisch misdrijf. Elk van die misdaden kan 5 jaar cel opleveren. Maar als
de rechtbank ze samen neemt onder ‘eenheid van opzet’ is het 5 jaar voor de hele zwik.
** Zie bijvoorbeeld hier.
*** Zie daarover het stuk van Mark
Elchardus in De Morgen (hier).
**** Haar karakterisering van N-VA in
het kamerdebat.
Wat ik wel begrijp, maar niet goedkeur, is hoe de gevestigde media zich in deze zaak opstellen. Het gedachtegoed van J.C. wordt hier al, nog voor hij een aanslag gepleegd heeft, gepresenteerd als zijn motief. Terwijl het gedachtegoed van een moslimterrorist nooit meespeelt. Dan krijg je van die uitspraken als 'dit is niet de échte Islam'. Het duurt trouwens altijd een hele tijd vóór de geloofsovertuiging, of zelfs maar de namen, van moslimdaders publiek worden gemaakt. Eerst is daar immers 'onderzoek' voor nodig.
BeantwoordenVerwijderenIk begrijp het: extreemrechts klinkt wel gevaarlijk, en het is stoer om daar, als journalist, een vuist tegen te maken. En het levert hoge kijkcijfers op en applaus van de woke-community. Maar radicale moslims zijn écht gevaarlijk. En bovendien loop je al snel het stigma van 'racist' op. Dus het is dan altijd veiliger om je te verstoppen achter 'lopend onderzoek', vooraleer uitspraken te doen.
Wat ik dan weer niet begrijp, is de houding van J.C. Is het nu een terrorist of niet? Als het er één is, lijkt hij me niet zo tactisch door op voorhand zeggen wie zijn doelwit is. Dan waren moslims als Abdeslam, of extreem rechtsen als Breivik 'beter' in hun slechtheid.