Alexander de Leugenaar en andere kortjes

Alexander de Leugenaar? Heeft Alexander De Croo gelogen over de begroting? Dat weet ik niet. Als politici elkaar beschuldigen van leugens, neem ik dat altijd met een korrel zout. En ik heb geen zin om uit te zoeken hoe Whatsapp juist werkt. Maar zijn begroting was in elk geval slecht nieuws. Ofwel is het begrotingstekort anderhalf miljard groter dan nu aangegeven, ofwel mogen we straks anderhalf miljard extra betalen aan accijnzen op gas en elektriciteit. En het gaat om een begrotingstekort van 33,5 miljard dan wel 35 miljard. Als De Croo ontslag neemt, laat het dáárom zijn.

Zuhal Demir de Ranzige? Heeft Zuhal Demir vluchtelingen-immigranten vergeleken met varkens? Neen. Lees het interview in Knack.

Confederalisme. Ik ken daar niet veel van, maar wil toch een kleine voorspelling doen. De volgende verkiezingen zullen niet gaan over confederalisme. De volgende regeringsonderhandelingen zullen dat wel doen. Met N-VA: hoe het kan worden ingevoerd. Zonder N-VA: hoe het kan worden tegengehouden.

Democratie. Wie genoeg heeft van de hedendaagse vooroordelen en taboes kan terecht op de FB-pagina van Robert Lemm, hispanist, schrijver en vertaler (Borges!). Laatst noemde hij de democratie een ‘loterij van de stembus’ en de monarchie de enige ‘natuurlijke bestuursvorm’. Nu zijn er vanuit liberaal standpunt wel enkele bezwaren tegen te veel democratie, maar de reactionaire katholiek Lemm is allesbehalve een liberaal. Toch vind ik zijn vergelijking met een loterij een zwaktebod. De Europese monarchistische erfopvolging is immers vanuit de genetica bezien ook een loterij, die daarenboven vervalst is door incestueuze huwelijken tussen telgen van verwante koningshuizen. Een reactionaire katholiek als Lemm kan daarop antwoorden dat de monarchistische loterij achter de schermen gestuurd wordt door de goddelijke voorzienigheid, zoals de Loterij van Babylon (Borges!) gestuurd werd door een geheim genootschap. Maar waarom zou de goddelijke voorzienigheid niet evengoed een stembusuitslag kunnen sturen?

Democratie (2). Reactionairen als Lemm vormen een minderheid op Facebook. Voor een meer invloedrijke kritiek op de democratie moet je bij het allernieuwste nieuw-links zijn. Laatst kwam ik op Quora de volgende vraag tegen: ‘Is het democratische idee van “elke stem telt” te ver doorgeslagen, als ook wappies, wetenschapontkenners, flat-earthers, extremistische dwazen, omgekochte nuttige idioten, etc. daardoor mede kunnen bepalen waar het heen gaat?’ Ook al is de vraag retorisch, ze krijgt van mij een antwoord. Nee, die idee is niet ‘te ver doorgeslagen’. Ook toen men het algemeen stemrecht invoerde, wist men al dat er idioten zouden zijn, zowel nuttige als nutteloze. Men dacht echter, niet geheel ten onrechte, dat die idioten hun stemmen netjes zouden verdelen over de verschillende politieke partijen, zodat er een evenwicht zou ontstaan. 

Democratie (3). En wat die andere categorieën van de Quora-vragensteller betreft, maak ik mij evenmin veel zorgen. Ik ken wappies die buiten hun obsessie verstandige mensen zijn aan wie ik in penibele omstandigheden mijn lot zou toevertrouwen. Wetenschapsontkenners hebben meestal geen probleem met de wetenschap maar met sommige wetenschappers. Flat-earthers zullen in geen enkel politiek programma iets terugvinden over de geometrische vorm van de aarde. Extremisten zijn per definitie een kleine minderheid, anders zouden het geen extremisten zijn. Omkopen van kiezers in de letterlijke zin is moeilijk als de kiesverichting geheim is: in het stemhokje doet iedereen wat hij wil. Omkopen van kiezers in de figuurlijke zin … ja, dat is het geheim van de welvaartstaat. Werknemers worden omgekocht met een index, gepensioneerden met een pensioen, werklozen met een uitkering, ambtenaren met barema’s, multinationals met fiscale voordelen, ondernemers en kunstenaars met subsidies, en zelfstandigen met de belofte dat de belastingen niet omhoog zullen gaan. Het systeem is min of meer in evenwicht. Min of meer.

Canon en persoonlijke smaak. De literaire en artistieke canon wordt in de eerste plaats bepaald door leraren en recensenten, en door museum-, theater- en concertgebouw-directeurs. We laten ons door hen manipuleren. Het is door hen dat we Charles Dickens en George Eliot lezen, dat we op Shakespeare en Molière afkomen, dat we naar Bach en Mozart luisteren, dat we naar Vermeer en Rembrandt turen. Maar die manipulatie heeft haar grenzen. Van Dickens, Shakespeare, Bach en Vermeer krijg ik niet gauw genoeg. Eliot, Molière, Mozart en Rembrandt echter willen tot mij niet spreken.

Heteronormatief. Ik heb het woord ‘heteronormatief’ voor het eerst gehoord op een ‘volksvergadering’ van studenten in 1978. Het heeft 44 jaar geduurd voor ik het weer tegenkwam, maar dan drie keer in één week tijd.

Spaans en Frans. Buitenlanders hebben soms de indruk dat Spanjaarden en Fransen snel spreken. Die indruk is niet helemaal juist. Er bestaan ook lijzig sprekende Spanjaarden en Fransen. Het probleem ligt ergens anders. In die talen worden namelijk alle lettergrepen (ook de beklemtoonde) even lang uitgesproken, zodat er geen rustpauzes zijn voor de luisteraar. Dat is dus het tegenovergestelde van het Italiaans. Ik volgde ooit een cursus over Neruda gegeven door een Italiaanse hispanist. De uitleg was heel gemakkelijk te volgen. Hij zei dingen als: Haaaay que fijaaaaros en la descripcioooon del cueeeerpo de la mujeeeer.