Het Belgicisme in Het Verhaal van Vlaanderen

Belgicisme. De 7^de aflevering van Het Verhaal nam nogal veel hooi op de vork: de Brabantse Omwenteling, de Boerenkrijg en het ontstaan van de Belgische vlag. Wie vlaamsvoelend is en de reeks door een politieke bril bekijkt, zal zich wellicht aan de behandeling van het laatste onderwerp geërgerd hebben. Ik heb daar weinig last van, want ik bekijk de reeks door een pedagogische bril en zó bekeken was deze aflevering niet veel beter of slechter dan de vorige. En Belgicisten zullen zich, ondanks het verhaal van de driekleur, blijven storen aan de reeks, al was het maar vanwege het woord ‘Vlaanderen’ in de naam. ‘Toon mij een middeleeuwse kaart,’ schreeuwde Lode Wils indertijd in Leuvense aula’s, ‘waar het koninkrijk Vlaanderen op staat!’

Waterloo. Sommige kijkers waren ontevreden omdat Napoleon en Waterloo in de aflevering onvermeld bleven. Maar Pijpen de Korte – wie kent zijn klassiekers? –, Karel de Grote en Keizer Karel waren in vorige afleveringen ook onvermeld gebleven. Ik heb toen geen protest aangetekend, en zal dat ook nu niet doen voor Napoleon en Waterloo. Maar dat de Brabantse Omwenteling werd behandeld zonder dat de spotnaam ‘keizer-koster’ viel, dat – wie kent zijn klassiekers? – was wel hard voor mij . 

Histoire des batailles.  Ook in de 7de aflevering vertelde Tom Waes langs zijn neus weg dat er in de 17de en 18de eeuw voortdurend gevochten werd in onze streken: de Frans-Nederlandse oorlog (1672-1679), de Engelse Successieoorlog (1688-1697), de Spaanse Successieoorlog (1701-1713), de Oostenrijkse Successieoorlog (1740-1748). Ik heb al die oorlogen op moeten zoeken, wat bewijst dat we in de traditionele geschiedenisles lang niet zoveel ‘histoire des batailles’ kregen als wordt aangenomen. Bij al die oorlogen was één van de redenen telkens weer het Franse steven om het Vlaamse en Nederlandse gebied te annexeren tot en met de oevers van de Rijn. Die doctrine van ‘natuurlijke grenzen’  kregen we in de geschiedenisles wel te horen.

Vlaamse taliban. In een vorige aflevering zei professor Dumolyn dat de strijders op de Groeningekouter internationaal beschouwd werden als de taliban van Vlaanderen, en dit om hun onhoofse manier van vechten. Iedere leraar herkent dat soort formuleringen en heeft ze hopelijk zelf veelvuldig toegepast. En iedere leraar weet ook dat je dan bij het verbeteren van de examens wel eens leest dat Pieter De Coninck aan het hoofd stond van de internationale Taliban en in Koutergem het leger van de Onhoofsen versloeg.

Podiumkunstenaar. Terug naar de zevende aflevering. ‘Vandernoot,’ vertelt historica Jane Judge, ‘was een egoïst die heel graag op het podium stond. Je moet je inbeelden gewoon iemand die net Belgium’s Got Talent gewonnen heeft.’ Welke mogelijkheden liggen hier niet open voor een fantasierijke examinandus met weinig historisch gevoel? 

Maria van Boergondië. En dan de vijfde aflevering! Maria van Boergondië trouwde met Maximiliaan van Oostenrijk. Tom Waes, Bart van Loo en meester Bernard van het vierde leerjaar vertelden mij allemaal hetzelfde. Maar ik heb met mijn eigen ogen in de Brugse Onze-Lieve-Vrouwekerk de grafmonumenten van Maria van Boergondië en Karel de Stoute gezien, naast elkaar, als man en vrouw. Met mijn eigen ogen! Daar kunnen Tom, Bart en meester Bernard niet tegen op.