Longreads: als het ietsje (of veel) langer mag zijn

maandag 6 maart 2023

Tom Waes en het vrouwenkiesrecht en andere kortjes



Tom Waes en het vrouwenkiesrecht
In plaats van iets te behandelen dat mij interesseert (Mei 68 - Leuven Vlaams!), bleef Tom Waes ook in de laatste aflevering altijd maar terugkomen op het vrouwenkiesrecht dat er in België zoveel later gekomen was dan in andere landen. Dat is inderdaad betreurenswaardig. Maar ik hoop dat Tom begrijpt dat dat niet betekent dat de ‘positie’ van de vrouw bij ons zoveel ongunstiger was dan in Frankrijk, Nederland, Duitsland of Engeland. ‘In 1958,’ zei Waes, ‘was de vrouw nog altijd wettelijk gehoorzaamheid verschuldigd aan de man.’ Ik geloof dat zowel mijn vader als mijn moeder daarvan op de hoogte waren, en de regel als een vrome formule beschouwden. Vrome formules werden niet alleen in de kerk gepreveld. 

Zwitserland en het vrouwenkiesrecht
En dan! In ons land werd het vrouwenkiesrecht, door de tegenkanting van de socialisten en de liberalen, pas ingevoerd in 1948. Maar in Zwitserland heeft het tot 1971 geduurd voor het per referendum werd ingevoerd. Daar is een wat onhandige, wat naïeve, maar heerlijk ouderwetse film over gemaakt: Die Göttliche OrdnungMet happy ending. 

Woke en oud-links
Linkse oud-strijders hebben het moeilijk met woke. Veel van waar ze in hun rebelse jeugd voor streden, met name de vrije meningsuiting en een vrijere seksuele moraal, wordt door woke in vraag gesteld. Ook schuift woke strategische doelwitten naar voor, zoals een revolutie in de voornaamwoorden, die voor oud-links de Echt Belangrijke Kwesties op de achtergrond duwen. Oud-links zou liever hebben dat woke niet bestond. Een deel van oud-links zegt dat ook zo: ‘Woke bestaat niet.’ Prendre ses désirs pour des réalités, zei mijn vader altijd als het over links ging.

Woke en het neonazisme
Is woke iets zoals het neonazisme: een marginaal verschijnsel dat door hysterische tegenstanders om propagandistische redenen oneindig veel groter wordt voorgesteld dan het is?  Het hangt ervan af hoe breed of smal je woke definieert. Neem het volgende zinnetje: ‘De universiteit als ruimte en instituut is gebaseerd op witte, mannelijke, heteronormatieve fundamenten en is een voortzetting van kolonialiteit. Het is daarom essentieel om het zogenaamde universele karakter van Eurocentristische kennis te deconstrueren.’ Dat komt uit een tekst van een studentenproject op de VUB-website. Goed, ja, een studentenproject, zul je zeggen, die luitjes zijn maar een keer jong. Maar op de meer officiële pagina’s van de VUB-website luidt dezelfde klok: ‘Dekolonisatie en representatie in de academische opleidingen is een aandachtspunt in tal van onderwijsinstellingen wereldwijd. Het huidige onderwijs vertrekt nog te vaak van een westers en eurocentrisch perspectief. Daar willen we als universiteit verandering in brengen door onze curricula inclusiever te maken en te dekoloniseren.’*

Ik hoop dat er geen universitaire websites bestaan waar een neonazistische tegenhanger van zo’n tekstje te vinden is?


Randfenomeen?
Of is Woke een randfenomeen dat zich beperkt tot theaterprogrammeurs, opiniestukkenschrijvers in de pers, en academici aan enkele alfa-faculteiten? In zekere zin wel. Maar de ergernis die het fenomeen opwekt is zeker geen randfenomeen. Veel mensen die het woord ‘woke’ niet eens kennen, voelen het verschijnsel aan. ‘Ze zijn helemaal gek,’ zegt mijn moeder als ze op het nieuws iets woke-achtigs gehoord heeft. Ze’ is de naam die veel mensen geven aan woke. Het maakt hen radicaler in hun conservatisme dan nodig is.

Hoofdtelefoon
Om mijn vrouw niet te storen, oefen ik op de piano bijna altijd in stille modus. Ik moet daarvoor op de knop duwen die het electronisch systeem aanzet, de oefenpedaal naar links verschuiven en dan de hooftelefoon opzetten. Dat moet in die volgorde gebeuren. Doe ik het omgekeerd en duw ik pas als laatste maneuvre op de knop, dan moet ik een eeuwigheid wachten voor het systeem aanslaat. Wel vier seconden! Exact de tijd dus die ik nodig heb om de oefenpedaal naar links te verschuiven en de hoofdtelefoon op te zetten. 

Lange vrouw
Vannacht droomde ik van een lange vrouw. Ik werd wakker en dacht, wat was dat een lange vrouw. Daarna viel ik weer in slaap. Ik droomde verder van die vrouw, maar nu was ze een stuk korter.

Oudste mop
De oudste mop die men teruggevonden heeft, werd 4000 jaar geleden op een Soemerische steentablet gekerfd. Hij gaat als volgt. ‘Iets wat nog nooit gebeurd is: een jonge vrouw liet geen wind in de schoot van haar man.’ Ik vind hem behoorlijk moeilijk, met die twee ontkenningen. 

 

* Voor de VUB-website: zie hier en hier.  

4 opmerkingen:

  1. Uw moeder is een verstandige vrouw.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Nog meer schokkende beperkingen opgelegd aan vrouwen:

    In the USA kregen vrouwen pas in 1963 het recht om een eigen bankrekening te openen. Het duurde echter to 1974 tot dit werkelijkheid werd (Equal Opportunity Credit Act) want banken weigerden zo een rekening te openen als er geen handtekening van de echtgenoot was om toestemming te verlenen - dus geen rekening voor ongetrouwde vrouwen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, absurd natuurlijk. Ik stel mij wel enkele vragen.
      Konden tot in 1963 ongetrouwde vrouwen geen rekening openen of gold dat alleen voor getrouwde vrouwen?
      Was dat in alle staten?
      Was dat voor 1974 de courante of een uitzonderlijke praktijk van banken? Persoonlijk zou ik denken uitzonderlijk, want welk voordeel zouden banken hebben om

      Verwijderen