25 korte notities over Trump

1. Trump baart ons zorgen
       Het is normaal dat men zich zorgen maakt ook als het gaat over iets dat in de toekomst zou kunnen gebeuren, over iets wat zich ver weg afspeelt, over iets waar je eigenlijk weinig van af weet, en over iets waar je heel weinig aan kunt veranderen. Maar als die vier omstandigheden samenkomen, maak ik mij al wat minder zorgen.

2. Ive Marx
     Ive Marx is een betweter, zoals ongeveer elke academicus die schrijft over het politieke bedrijf. Ik lees hem graag want hij blijft luchtig en verstopt zijn dossierkennis tussen de lijnen, waar ze nog net zichtbaar is. Als hij vandaag zegt en schrijft dat de Amerikaanse democratie en de rechtstaat bestand zijn tegen een tweede Trump-termijn, dan hoop ik dat hij ook dit keer weet waarover hij spreekt. 

3. Kleine leugens, grote opschepper
     Wat mij het meeste tegenstaat bij Trump is dat hij zo vaak liegt. Af en toe een grote, goed gecamoufleerde leugen bij een politicus is begrijpelijk - denk aan Lincoln of De Gaulle - maar de meeste leugens van Trump zijn klein en flagrant, en ze houden nooit op. Je ziet vandaag vaak een meme verschijnen die toegeschreven wordt aan Hannah Arendt. This constant lying is not aimed at making the people believe a lie, but at ensuring that no one believes anything anymore.’
      Het is geen authentiek citaat, maar het is iets wat Arendt ongeveer gezegd heeft. Ik vraag mij af in welke mate het citaat van toepassing is op Trump. Hij lijkt meer op een tooghanger die opschept over die grote snoek die hij gevangen heeft. Een deel van de stamgasten ergert zich, een deel is geamuseerd, niemand gelooft hem, en niemand verliest zijn geloof in de waarheid.

4. Vergoelijken
     Bovenstaande visie is al lang samengevat in een treffende formule. Trump’s opponents take him literally, not seriously, where his supporters take him seriously, not literally. Dit is geen vergoelijking van Trump, het is wel een vergoelijking van zijn aanhangers.

5. Vulgariteit
     Wat mij ook nog tegenstaat bij Trump - omdat ik het zelf kan controleren - is zijn verregaande vulgariteit. Een van zijn voorgangers, Lyndon B. Johnson, was ook een vulgaire man, en bij ons Conner Rousseau. Maar er is een verschil. Johnson en Rousseau spreidden hun vulgariteit ten toon in een beperkte kring van medewerkers of van cafévrienden, maar Trump doet het zo openbaar mogelijk. Hij geeft daarmee het slechte voorbeeld aan de hele natie, en in de eerste plaats aan zijn aanhangers.

6. Nieuwe informatie
     Ook nu de verkiezingsuitslag bekend is, blijft De Standaard haar lezers waarschuwen om toch maar niet op Trump te stemmen. Het aantal en de omvang van de stukken in de editie van woensdag (7/11) had echter één voordeel. Je kunt dag na dag een stuk over Trump schrijven waarin je ongeveer hetzelfde beweert als de dag ervoor. Maar als je zeven of acht grote stukken op één dag publiceert, moet je ook wat nieuwe informatie meegeven. Ik heb dit keer meer zinnen en alinea’s aangestreept dan ik gewoon ben te doen bij Trump-artikels.

7. Wraak
     Als Trump toch moest winnen, denk ik soms, dan is het beter dat hij dat met een ruime marge doet. Dat moet zijn ego deugd doen. Misschien is hij dan zo in zijn nopjes dat hij vergeet om wraak te nemen. Maar dan denk ik aan een aflevering van Yes Minister, waarin het motto van de Engelse premier uit de doeken wordt gedaan: In defeat, malice; in victory, revenge!

8. Slechte inborst
     Trump straalt een slechte inborst uit. Dat is niet noodzakelijk een nadeel voor zijn populariteit. Zo iemand, denkt de burger, zal onze belangen verdedigen met alle mogelijke middelen: fraaie en minder fraaie. Ook is zo’n slechterik voor velen een aangename afwisseling van de heilige boontjes in het politiek-correcte centrum. Die Trump, denkt de burger, die komt er ten minste eerlijk voor uit. 

9. Media
     Karel Verhoeven schrijft over Trump: ‘Een gedeelte van de klassieke media is hem al trouw, andere nieuwsmedia wachten vervolging en intimidatie.’ Welk gedeelte van de media is hem trouw? Fox News? Dat is al veel langer zo. Of wordt er bedoeld dat een deel van de Amerikaanse media nu wat evenwichtiger is en niet automatisch een endorsement uitspreekt voor Trumps tegenstrever? Dat noem ik geen ‘trouw’. En dan die ‘intimidatie’. Daar twijfel ik niet aan. Trump is een bullebak. Zelfs Guy Verhofstadt probeerde de media te ‘intimideren’. En wat wordt bedoeld met ‘vervolgen’? Processen voor smaad? Misschien. Ik voorspel in elk geval dat binnen vier jaar nog altijd anti-Trump stukken zullen kunnen verschijnen in de New York Times. 

10. X.com
     Nog volgens Karel Verhoeven: ‘Elon Musk zet twitter ten dienste van Trump.’ Wat wordt daar nu weer mee bedoeld? Dat Trump niet, zoals vroeger tijdens zijn eerste ambtstermijn, van het platform wordt verbannen? Gelukkig maar. Dat tegenstanders van Trump geweerd worden op X? Ik heb zelf kunnen vaststellen dat dat niet waar is. Dat Musk zelf op zijn account propaganda maakt voor Trump? Dát is waar. Of bedoelt Verhoeven dat er algoritmes gebruikt worden die de Trump-aanhangers bevoordelen en de Trump-tegenstanders benadelen? Daar zou ik graag een woordje uitleg over krijgen.

11. Elon Musk
     Dat Standaard-journalist Dominique Deckmyn niet hoog oploopt met Elon Musk, wisten we al langer. Vooral het gebrek aan ‘moderatie tegen haatspraak’ op X.com kan hij niet goed verdragen. Maar dit keer schrijft hij iets wat zonder meer juist is. ‘Misschien was de merknaam van Musk wel het machtigste wapen dat Musk op tafel legde.’ 
     Dat klopt. Dat Musk partij koos voor Trump leek mij ook wel iets om over na te denken. Musk vond eerst dat Trump een fascist was. Nu hij Trump beter heeft leren kennen, vindt hij dat niet meer. Hoe komt dat? Wat heeft Musk ertoe aangezet om van mening te veranderen? Weet hij iets over Trump wat ik niet weet? Kent hij een ‘andere kant’ van Trump?
     Nu, met of zonder Musk, ik heb niet voor Trump gestemd. 

12. Elon Musk (3)
      Wat de ommezwaai van Musk betreft heeft Karel Verhoeven een geloofwaardige verklaring klaarstaan. ‘De tech miljardairs beloven loyauteit aan Trump, precies nu ze een AI-revolutie ontketenen, in ruil voor een libertaire machtsgreep die de overheid ontmantelt en regelgeving schrapt.’ Het is inderdaad plausibel dat Trump de AI-ontwikkeling minder zal onderwerpen aan regels dan een Democratische regering zou hebben gedaan. Ik ken te weinig van AI om te weten of dat een goede of een slechte zaak is. 

13. Elon Musk (2)
     Met een onberekenbare kerel als Trump, moet je altijd hopen dat hij in zijn entourage enkele redelijke mensen opneemt. Men noemt zulke mensen wel eens de grown-ups in the room. Musk kun je moeilijk een grown-up noemen. Maar hij is wel, zoals Napoleon zei over Schimmelpenninck, quelqu’un de sérieux, iemand die al iets heeft laten zien. Af en toe kom je op FB of X een boodschap tegen dat Musk aan Tesla en SpaceX geen verdienste heeft. Dat de auto’s ontworpen zijn door ingenieurs en de raketten door geleerden. ’t Is een argument dat op mij weinig indruk maakt.

14. Geld
     Kamala Harris heeft voor haar campagne drie keer meer geld uitgegeven dan Trump. Er was een tijd dat je vrij precies kon berekenen hoeveel dollar je voor één stem betaalde. Die prijs was ongeveer gelijk voor de Republikeinen en de Democraten, en zelfs voor de kleine partijen die met 1 procent van het budget ook maar 1 procent van de stemmen haalden. Die tijd is voorbij nu een Democratische stem drie keer meer kost dan een Republikeinse. 

15. Geopolitiek
     In Europa maakt intellectueel links zich vooral zorgen over een mogelijke Trump-dictatuur. De verantwoordelijke politici maken zich daarentegen zorgen over de mogelijke geopolitieke keuzes van Trump: handelsoorlog, verzwakking van de Nato, afbouw van de steun aan Oekraïne. Ik, die voor niks verantwoordelijk ben, volg de verantwoordelijke politici. Ik maak me meer zorgen over Trump de Kortzichtige dan over Trump de Dictator. - Ik plaats de transcriptie van een optimistische Youtube presentatie over Trump en Oekraïne in een bijlage onderaan.

16. Analyses
     Ik heb met belangstelling enkele analyses gelezen over de oorzaken van Trumps overwinning, of beter, van Kamala Harris’ nederlaag. Die analyses kwamen van tegenstanders van Trump. Mij viel op dat ze vaak aansluiten bij het politieke geloof van de analist.
      Laten we Harris voor het gemak ‘centrum links’ noemen. Linkse analisten vinden dat haar campagne niet links genoeg was, of niet het juiste links uitstraalde. Centrum analisten vinden dat haar campagne te links was, of onvoldoende afstand nam van ‘woke’. Allemaal vinden ze dat haar campagne te vaag was.
      Het nadeel is dat die analyses allemaal juist zijn. Met een linksere campagne had Harris meer linkse stemmers overgehaald, met een radicalere keuze voor het centrum had ze meer centrum stemmers overgehaald, en met een harde veroordeling van Israël had ze stemmen gewonnen van pro-Palestijnse kiezers. Maar met al die scenario’s had ze tegelijk ook stemmen verloren, en het is héél moeilijk om op voorhand de balans van die winst en dat verlies in te schatten.
     Overigens was ik aangenaam verrast dat sommige auteurs, zoals Sam Harris en Matthew Yglesias, wél begrijpen dat er een verschil bestaat tussen de objectieve analyse van het Democratische falen enerzijds en hun voorstellen om de Democraten in een andere richting te sturen anderzijds. Een auteur die zoiets begrijpt en toegeeft, heeft bij mij een streepje voor.

17. Analyses (2)
     Een mooi voorbeeld vinden we in het opiniestuk van Pim Raes die als expat in de VS woont. 

‘Harris ging leuren in het centrum, terwijl de winst - zoals dat ook voor Biden het geval bleek in 2020 - bij de minderheden ligt. Ze had het ook nooit over het optrekken van het minimumloon en nauwelijks over het kwijtschelden van studieschulden, of over een publieke gezondheidszorg. Nog erger, als ze over Gaza sprak, leek ze dat niet van harte te doen, en datzelfde gevoel overviel me als het het over het klimaat had: waar was de hoogdringendheid?’

      Dus: Harris had voortdurend moeten spreken over de inclusie van de minderheden, over het optrekken van het minimumloon, over het kwijtschelden van de studieschulden, over de publieke gezondheidszorg, over de Israëlische genocide in Gaza en over de klimaatramp die ons binnen enkele jaren te wachten staat. En had ze dán de verkiezingen gewonnen? Mocht ik die vraag stellen aan Pim Raes - is hij niet getrouwd met een oud-leerlinge? - dan kan ik zijn antwoord al raden. ‘Dát heb ik niet gezegd, maar …’
     Grappig is ook het zure mopje waarmee hij zijn column afsluit. Eerst heeft hij overwogen om op eigen initiatief terug te keren naar Europa, maar misschien is dat helemaal niet nodig. ‘Wie weet worden straks alle expats gedeporteerd en vliegen we gratis terug.’ Ook hier zou ik hem kunnen vragen of hij dat echt meent, en ook hier kan ik het antwoord raden: ‘Natuurlijk niet, maar …’

18. Analyses (2)
     Alle verkiezingsanalyses worden scheefgetrokken omdat ze de meeste aandacht besteden aan de verschuivingen en de verschillen - die een kwestie van procenten en procentpunten zijn. Die procenten en procentpunten kunnen ons veel leren over de motivatie van kiezers. Maar er is natuurlijk nog altijd een grote groep burgers die Republikeins of Democratisch stemt omdat hun familie al generaties lang Republikeins of Democratisch stemt. 

19. Latinx
     Als ik het goed begrepen heb, heeft de Kamala Harris-campagne het woord latinos vervangen door het genderneutrale latinx.

20. Feminisme en abortus
     In 2020 bestond ongeveer 45 % van de Trump-kiezers uit vrouwen. Volgens een exit-poll van CNN is dat cijfer ongeveer gelijk gebleven. Er zijn dus nog altijd vele miljoenen vrouwen die vóór Trump stemmen. Dan is het gevaarlijk om in je campagne, zoals Harris deed, heel veel nadruk te leggen op vrijheid voor abortus. Veel van de pro-abortus feministen zijn vlijtige Democratisch stemmers, maar misschien heeft Harris wel een groter aantal vrouwen die uit conservatieve of christelijke overtuiging tégen abortus zijn naar de stembus gejaagd om tégen Harris te stemmen. Abortus heeft minder met feminisme te maken dan de feministen denken. 

21. Feminisering
     Het mannelijk overwicht onder de Trump-kiezers is meer een reactie tegen de feminisering dan tegen het feminisme. Mannen zijn niet tegen gelijke rechten voor de vrouwen, maar ze hebben de indruk dat ze zich meer en meer als vrouwen moeten gedragen. Die feminisering heeft zeker zijn voordelen. Ze houdt onder andere in dat er minder vechtpartijen zijn* of dat een scheldende baas minder wordt getolereerd. Maar zelfs voordelige evoluties kunnen te snel gaan, of te ver. Veronderstel dat empathie een typisch vrouwelijke waarde is, en koud rationalisme een typisch mannelijke. Ik zou die graag in evenwicht hebben. 

22. Slechte verliezer
     De overwinning van Trump wordt soms verklaard vanuit de ‘Amerikaanse mentaliteit’. In die redenering is Kamala Harris meer een Europese kandidaat (‘onze landgenote’ zoals Rik Torfs schreef) terwijl Trump meer de kandidaat is van de Echte Amerikanen, die, zoals de Romeinen in Asterix, ‘rare jongens’ zijn.
     Een tekstje dat ik op de sociale media vaak tegenkwam was dat van Konstantin Kisin. Amerikanen, schrijft hij, zijn praktische mensen, optimisten die geloven in de American Dream. Ze haten onnodige vrijheidsbeperking, en ze zijn niet zoals de Europeanen hele, of minstens halve, socialisten. Het kenmerk dat het meeste mijn aandacht trok was dit: They love strength. They love winning. Any leader who appeals to that has an automatic advantage.
      Dat verklaarde voor mij iets wat anders onverklaarbaar bleef. Hoe kon Trump, tegen alle bewijzen van het tegendeel in, blijven volhouden dat hij de verkiezingen van 2020 gewonnen had? Ik had het antwoord kunnen weten, want ik ken de beroemde speech van generaal Patton bijna uit het hoofd. ‘Americans love a winner and will not tolerate a loser. Americans play to win all the time. I wouldn't give a hoot in hell for a man who lost, and laughed.’ Het minste wat je kunt zeggen over Trump in 2020 is dat hij niet de fout maakte van ‘to lose and laugh.’

23. Normalisering en polarisering
     Een ander stuk dat ik herhaaldelijk tegenkwam was dat van Claire Lehman op Quilette**. Het stuk gaat over de jonge mannen die in opstand komen tegen de feminisering, maar ik was vooral getroffen door het begin. 

Op de dag van de verkiezingen zat ik op de metro van Brooklyn naar Manhattan. Tegenover mij zat een oudere dame. Ze droeg een T-shirt met een foto van Trump op die zijn vuist in de lucht stak, met daaronder de woorden: ‘fight, fight’. Op haar revers had ze een kleine sticker ‘Ik heb gestemd.’ Ze was daar op haar gemak. Er waren geen afkeurende blikken van de andere passagiers. Er hing geen spanning in de lucht. Geen stof tot conflict. In 2024 was het blijkbaar perfect aanvaardbaar om je steun aan Trump openbaar te maken in een een diepblauwe, door de Democraten gecontroleerde, grote stad als New York.

      Voor lui die in Trump een nieuwe Hitler zien, is deze normalisering een erg kwalijke zaak. Voor anderen is het misschien het begin van het einde van een tijdperk - het tijdperk van polarisering waarin men weigerde om een trouwfeest van een familielid bij te wonen dat voor de verkeerde kandidaat stemde. 

24. Nascar
     De Amerikaanse socioloog Charles Murray houdt zich al tientallen jaren bezig met onderzoek naar de polarisering in de VS. In Coming Apart (2012) schetst hij hoe Amerika uiteenvalt in de welgestelde bewoners van ‘Belmont’ en de achtergestelde bewoners van ‘Fishtown’. Het cliché wil dat de bewoners van ‘Belmont’ voor kandidaten als Kamala Harris stemmen en de bewoners van ‘Fishtown’ voor kandidaten als Trump. Diepgaand onderzoek zal uitwijzen in welke mate de veralgemening nog altijd op gaat.
      Murray heeft een uitgebreide vragenlijst samengesteld waarmee kan worden uitgemaakt of iemand cultureel tot Beltown of tot Fishtown behoort. Vraag 12: Wie is Jimmie Johnson? Bewoners van Beltown weten dat niet. Bewoners van Fishtown weten dat wel. Het is de racer is die vijf jaar na elkaar de Nascar Sprint Cup Series won. En wat lees ik in De Standaard? ‘J.D. Vance en zoon Donald Jr. waren te gast op een Nascar-race in strijdstaat North Carolina.’ 

25. Leedvermaak.
     Charles Murray heeft trouwens hetzelfde probleem als veel rechtse rakkers van het Never Trump kamp. Ze zijn verdrietig omdat Trump gewonnen heeft, maar ze kunnen een grijns niet onderdrukken als ze de lange gezichten zien van het woke commentariaat. Does German have a word for feeling guilty at feeling Schadenfreude? vroeg hij zich af op X. Een van zijn lezers stelde voor: Schadenfreudenreue.

    

* Over de veranderde houding tegenover fysieke agressie, zie mijn stukje hier, naar aanleiding van de klap die  Will Smith uitdeelde op de uitreiking van de Oscars.

** Het stuk van Quillette staat hier. 

Bijlage

Op de FB-pagina van Luc Van Braekel vond ik een link naar een video-uiteenzetting van een zekere Ryan Mcbeth, die gespecialiseerd is in defensiekwesties. Aangezien ik van die materie niets afweet, kan ik de juistheid van de inhoud niet beoordelen, maar ik vond een en ander interessant genoeg om mij aan een transcriptie te zetten.

     What does a Trump victory mean for Ukraine. There’s a lot of components to this and, believe it or not, not all of them are bad … I think there are three factors that you have to take into consideration.
     The first factor is that president Trump claimed that he woud make some kind of deal with president Putin en president Zelenski within 24 hours of him taking office. Now, it’s possible, but I think it’s not all that likely that they’ll come to a deal. And here’s why.
     Some people have said that the Ukraine deal will mean that the lines are frozen in place and Ukraine won’t get back iets lost territory. But believe it or not, that’s not actually a deal that benefits Russia. I’ve said this before: Russia needs all of Ukraine and the reason is that Russia is not very defensible. Russia has this massive land border with Europe and there is absolutely nothing, no mountains, no large rivers, just tundra, between Europe and Moscow. It’s a natural invasion route.
     So you take Ukraine and then you turn Ukraine into a client state, kind of like Bellarus, and now you have the Carpathian Mountains in the east as a natural invasion barrier. Then you wait 5 years, 10 years, build up your forces again, then you take the Baltics and then you take Poland. Once you take Poland and you turn it into a client state, you have the Sudetes Mountains to the south of Poland, and now, instead of defending this big long border with Russia, you only have to defend like a 200 mile border.
     So, Russia has not completed its objectives yet, they have no reason to come into a deal because they have to take Ukraine. This was never about Donets and Luhansk and ‘people in Luhansk aren’t allowed to speak Russian anymore’. This is about taking all of of Ukraine to help start phase one of that defensive barrier.
     There is a second factor. Russia needs to be in a perpetual state of war right now. Its economy is on a war footing. Literally everything Russia is producing is geared either towards making weapons or extracting oil from the ground so they can get the hard currency to pay the workers to make the weapons and if the war ends within 24 hours, Russia’s economy collapses. President Putin knows this and he knows that if their economy collapses, he will be ousted from power. Rule number one of a dictator is to stay in power. Full stop.
     Not a lot of people know this but the US had like a 8 month long recession in 1945 because we shifted from a war economy to a peacetime economy. All these soldiers were coming home, they were demobilized, and what kind of saved us from massive unemployment was the fact that the US essentially became the exporter to the world after World War II because Europe and Asia, their factories were so devastated that they needed to buy goods from someone and that someone was the United States.
       That won’t happen in Russia because Russia doesn’t sell anything to the world but oil, and perhaps some raw materials. And there’s a good portion of the world that right now that won’t buy from Russia regardless of their state because they’ve proven that Russia can’t really be trusted. If you’re buying raw materials and oil and such from Russia and then Russia starts another war, there goes your supplier of oil and raw materials, unless you’re an ally like China.
     The third factor here is that this war in Ukraine isn’t about Ukraine. I said it multiple times. The war in Ukraine isn’t about Ukraine, it’s about Taiwan. And president-elect Trump knows that China is a threat. China is likely to invade Taiwan in October of 2027 or April of 2028. October and April are realistically the only to weather windows, the only two months of weather windows where you can actually move war material across the Straight of Taiwan. And China’s military will likely be ready to do that. In fact they’ve been told to be ready to take Taiwan by force by 2027.
     Right now, you might be saying: well I care about Taiwan as much as I care about Ukraine, and if you are watching this on any device with a semiconductor, which is everything you’re watching this on, you better start caring. About 92 % of the world’s semiconductors, the worlds high-end semiconductors that power the laptops that you are probably watching this on, are produces in Taiwan. Semiconductors today are the steel of World War II. Without semiconductors, you can’t defend your nation, you can’t power your economy. Do you want China to have control of that critical resource?
     China knows that if we don’t stand with Ukraine, which is a freaking rail line connected with Poland that can bring in cargo, we certainly aren’t going to stand with a country that is 6100 miles or so away from the United States.
     So, what I can see happening is that if Putin rejects a deal, what we see next is Ukraine gets turned into a giant porcupine of American weapon systems. Because: how dare you reject my deal. I think that could actually be a realistic scenario.
     There’s another possibility - but I think this is an unrealistic scenario - with some sort of deal where Russia gets to keep some of its gained territory, perhaps Donetsk and Luhansk, and then there are peacekeepers probably from Asia and South-America on the Russian Ukraine border for the next 40 years. Maybe. That worked in Egypt with the MFO, the Multinational Force Observers and that kept the peace between Egypt and Israel for years.
    … President Trump may want to broke a peace, but peace isn’t just an agreement on paper. It has to work for both sides. And right now, a stable Ukraine means something different to Russia, to the US, and to Europe. And in the end, president-elect Trump’s victory could bring a lot of pressure to find a quick solution but lasting peace is about more than signing paper. It’s about stability, it’s about strength, it’s about deterrence.

Zelf denk ik dat de economische ineenstorting van Rusland bij een wapenstilstand allesbehalve zeker is, en dat een derde scenario vergeten wordt: dat Rusland de veroverde gebieden behoudt, dat er geen peacekeeping troepen geïnstalleerd worden, maar dat er wel een plechtige belofte komt dat Rusland niet opnieuw zal aanvallen. In ruil daarvoor moet Oekraïne beloven neutraal te blijven. En dan wachten tot subversie en vervalste verkiezingen het werk afmaken.