Het visitekaartje van Groen

Noch Carl Devos, noch ikzelf, kunnen de uitslag van de verkiezingen met enige precisie voorspellen. Maar als je ons ná de verkiezingen vraagt waaróm de ene partij enkele procenten gewonnen of verloren heeft, dan zullen we daar wél op kunnen antwoorden. ’t Is redelijk eenvoudig. Elke partij heeft electoraal sterke en zwakke punten. Als een partij wint, leggen we dat uit door te wijzen op die sterke punten, als ze verliest brengen we de zwakke punten op tafel.
     Ik lees dat volgens een groots opgezette opiniepeiling de partij Groen mag vooruitkijken op een mooi resultaat. In een interview met Het Nieuwsblad leveren Bart De Wever en Wouter Van Besien commentaar bij die peiling. De journalisten stellen een vraag over de migratie. De Wever antwoordt: ‘Hoe meer het daarover gaat, hoe liever. We moeten flink doorfietsen om aan de bevolking daarover het vertrouwen te vragen.’ Van Besien antwoordt: ‘Dat is niet de grootste uitdaging. Deze verkiezingen gaan over gezonde lucht.’
     Ik geloof dat De Wever gelijk heeft met zijn migratie, maar Van Besien heeft dan weer met zijn gezonde lucht het beste visitekaartje in handen. Het probleem met die visitekaartjes is dat je er niet veel tekst op krijgt en dat je zelf niet helemaal bepaalt wat er op komt. Bij n-va en Vlaams Belang is dat ‘minder migratie’, bij de socialisten is het ‘hogere sociale uitkeringen’, bij de liberalen is het ‘minder belastingen’, bij cd&v zou ik het niet weten, en bij de groenen is het ‘gezonde lucht’.
     N-va, Vlaams Belang, de socialisten en de liberalen hebben dus iets waarover je kunt discussiëren. Er is voor en tegen. Je hebt twee kampen. Misschien geloof je dat verdere migratie uit moslimlanden moet stoppen om maatschappelijke onrust te vermijden, of – omgekeerd – vind je dat je arme drommels die op de vlucht zijn voor iets niet mag buitenhouden. Misschien ontvang je zelf een uitkering, of – omgekeerd – heb je tot nu vooral geld afgedragen om uitkeringen voor anderen te betalen. Misschien worden je belastingen automatisch van je loon afgehouden, en merk je niet eens dat je ze betaalt, of – omgekeerd – moet je elke drie maand een flinke som overschrijven van je eigen rekening naar die van de staat.
     Je kunt over al die zaken – migratie, sociale uitkeringen, belastingen – discussiëren tot je een ons weegt, maar de kwestie is dat niet iedereen van discussie houdt. Veel mensen maken weinig verschil tussen discussie en ruzie. Voor hen biedt de ‘gezonde lucht’ van Groen een uitweg. Daar is geen voor en tegen. Daar kun je niemand boos mee krijgen. Daar kun je geen ruzie over maken.
     In werkelijkheid is het natuurlijk veel ingewikkelder. Alle partijen – niet alleen Groen – ijveren voor gezonde lucht. De luchtvervuiling is de laatste vijftien jaar stevig gedaald* ook zonder groenen in de regering. Er moet in het beleid een zekere afweging worden gemaakt tussen materieel comfort, kostprijs en luchtkwaliteit. Groen verzet zich tegen kerncentrales die een van de beste garanties zijn voor betere lucht. Bovendien heeft de partij nog heel wat andere programmapunten dan gezonde lucht, als daar zijn: mild immigratiebeleid, multiculturaliteit, egalitair onderwijs en welvaartsspreiding door hogere belastingen. Over al die zaken kun je ook discussiëren tot je een ons weegt, of ruzie maken. Maar ze kunnen niet allemaal op een visitekaartje.
     En nu zie ik dat De Standaard Weekend, twee weken voor de verkiezingen, over de hele eerste pagina bloklettert: ‘Hoe gezond is de lucht in uw straat?’ Dat is een mooi cadeau en ik hoop dat Groen hier dankbaar voor is.

 

* Zie blz. 11-15 van het Jaarrapport Luchtkwaliteit in Vlaanderen 2017.