Het verschil tussen domrechts en domlinks

     Voor sommige waarnemers is de verkiezingsoverwinning van Trump te wijten aan de alomtegenwoordigheid van domrechts in grote delen van de VS. Dat is zeker een deel van de verklaring. Voor anderen is het een begrijpelijke reactie op de alomtegenwoordigheid van domlinks in grote delen van Amerikaanse media en binnen de Democratische partij, wat voor een flinke weerbots heeft gezorgd. Dat is zeker ook een deel van de verklaring. 
     Je mag natuurlijk niet te snel een mening waar je het niet eens mee bent ‘dom’ noemen, of ze nu links of recht is. Wie Marc Reynebeau domlinks noemt of Mia Doornaert domrechts, is wat voortvarend. Je mag jezelf natuurlijk erg slim vinden, en slimmer dan Marc en Mia, maar je moet er altijd rekening mee houden dat anderen zullen vinden dat het met jou ook zo’n vaart niet loopt. Voorzichtigheid is dus geboden.

*

     Het kern van het domrechts gedachtegoed lijkt vandaag te bestaan uit complotdenkerij. Het is een feit dat sluwlinks alle meningen die niet passen in de links-liberale consensus als samenzweringstheorie brandmerkt. Maar domrechtse gekke samenzweringstheorieën bestáán. Bijvoorbeeld. ‘De Verenigde Staten worden geregeerd door een bende pedofielen die samen een deep state vormen en voortdurend zinnen op middelen om gewone mensen het leven zuur te maken.’ 
     Zo’n redenering bevat eigenlijk niets dat tegen de logica indruist. Je komt aangaande 9/11 wel eens een deep state-redenering tegen die wat wetenschappelijke kennis en deductievermogen ver boven je eigen niveau staat. Zo’n redenering is dan geen inbreuk tegen het verstand, maar tegen het ‘gezonde’ verstand. Dom in domrechts is niet het tegenovergestelde van verstandig; het is het tegenovergestelde van wijs. Het gaat niet om intelligentie; het gaat om oordeelsvermogen.
     Hetzelfde geldt voor domlinks. Daar wordt de kern echter uitgemaakt door hysterische overdrijving, zoals we die kennen van woke. Een verder verschil is dat hersenspinsels van domlinks, in tegenstelling van die van domrechts, een zekere ruimte krijgen in de mainstream media, waar zekere regels van beleefdheid gelden, maar niet noodzakelijk van redelijkheid. Toen The Guardian besloot om haar koppen niet meer op x.com te adverteren, heeft Not Jerome Powell een uitgebreide collage gemaakt van hilarische - maar ernstig bedoelde - koppen die ooit in The Guardian verschenen zijn*. Enkele voorbeelden, uit tientallen andere:

• Why climate action is the antithesis of white suppremacy.
• I stopped going to the gym because of Trump
• With the human race gone, other species will have a chance to recover.
• Hate body odour? You’re more likely to have rightwing views.

     Wat mij bij dat alles interesseert, is in welke mate een rationele discussie met domrechts of domlinks mogelijk is. Er bestaat geloof ik onderzoek dat aantoont dat, minstens onder laboratoriumomstandigheden, rechtse mensen geholpen kunnen worden om in te zien hoe weinig plausibel een bepaalde samenzweringstheorie is. Bestaat er ook onderzoek naar hoe linkse mensen kunnen worden geholpen om een domlinkse hysterische mode af te zweren? 

*

  De Standaard (14/11) publiceerde onlangs een opiniestuk van politicologe Maud Boey onder de kop Seks met mannen afzweren als ultieme daad van verzet. Boey bespreekt de Amerikaanse 4B-beweging** die vrouwen oproept om zich te onthouden van afspraakjes met mannen, van seks met mannen, van een huwelijk met mannen, en van het krijgen van kinderen.  Vrouwen kunnen dus kiezen voor seksuele onthouding of voor de sapfische liefde. De kans dat heel veel vrouwen die oproep volgen is gering. Gibbon wijst erop dat het in de oude Rome soms moeilijk was om maagden te vinden die de eredienst van Vesta konden op zich nemen. En ook een massale sapfische bekering is weinig waarschijnlijk. Zelfs aversietherapieën bleken in het verleden niet erg succesvol om een ongewenste seksuele geaardheid bij te sturen. 
     Het is om die reden dat ikzelf en alle mensen die ik persoonlijk ken die 4B-beweging zonder aarzelen als dom zullen omschrijven, of een vergelijkbaar epitheton gebruiken. Mijn linkse vrienden zullen opmerken dat er niets links is aan die beweging, maar dat is een andere kwestie. Als rechtse jongen kan ik genoeg redenen verzinnen om de beweging tegen mogelijke bezwaren in wel degelijk dom én links te noemen. 

* 

     Mijn vraag is nu: hoe kunnen we rationeel discussiëren met die domlinkse 4B’sters, of met mensen als Boey, die de 4B-beweging ‘toejuicht’, en dus een deel van de domheid ervan voor haar rekening neemt? Ze schrijft:

Ik juich alle bewegingen toe die vrouwen aanzetten om mannen te decentraliseren, tegen alle heteronormatieve standaarden in. De eis om als mens behandeld te worden is allesbehalve radicaal. Als daar een oppositiekuur voor mannen bijhoort, is dat misschien het proberen waard.

    De gezond-verstand reactie op zo’n 4B-beweging is dat die vrouwen in hun strategie minstens ‘overdrijven’. Boey antwoordt daarop dat het de mánnen zijn die overdrijven, want ze schroeven de abortusrechten terug, ze plegen op hallucinante schaal geweld tegen vrouwen, en ze vinden dat vrouwen in de eerste plaats ‘mannelijk bezit’ zijn.
      Ik weet niet zeker of ik dat antwoord van Boey dom of sluw moet vinden, maar ik wil mij hier wel aan een weerlegging wagen. Dat mannen overdrijven sluit niet uit dat vrouwen óók kunnen overdrijven. Ze kunnen allebei overdrijven. Ten tweede is abortus niet louter een vrouwenkwestie al was het maar omdat veel vrouwen ook anti-abortus zijn. Ten derde is het best mogelijk dat een hallucinant aantal mannen geweld pleegt tegen vrouwen maar er is een nog hallucinanter aantal mannen dat géén geweld pleegt tegen vrouwen. Ook is er van de mannen die ik ken is geen enkele die zijn vrouw in de eerste plaats als ‘mannelijk bezit’ beschouwt.
     Sluw is in elk geval Boey haar keuze van het woordje ‘oppositiekuur’. Het suggereert dat de stopzetting van relaties tussen mannen en vrouwen niet definitief moet zijn. Als het geweld tegen de vrouwen gestopt is, iedereen de heteronormatieve standaarden verlaten heeft, en de volledige gendergelijkheid is uitgeroepen, kunnen de betrekkingen weer hernomen worden. Dat is een nuance die ik apprecieer, zoals ik alle nuances apprecieer, maar ik zeg er in één moeite bij wat ik ook mijn leerlingen meegaf: dat een nuance nooit de plaats van een argument kan innemen***. En déze nuance maakt de 4B-beweging slechts een klein beetje minder hysterisch.
      Verwant met de gedachte van een oppositiekuur is de redenering dat een bevrijdingsbeweging, zoals het feminisme er een is, nood heeft aan een radicale vleugel. Die radicale vleugel dient als wekker om de ingeslapen massa’s wakker te maken. Het radicalisme kan de vijand angst inboezemen en tot capitulatie nopen. Dat is een redelijke, maar ook betwistbare stelling. Het is niet makkelijk om na te gaan of het radicalisme de verschillende emancipatie-bewegingen bevorderd dan wel tegengewerkt heeft. Maar in dit geval lijkt het mij dat het emancipatoire effect gering zal zijn. In hoeveel gezinnen zal de verdeling van de huishoudelijke taken op de agenda komen omdat enkele duizenden geëxalteerde vrouwen - een handvol dus - een seksstaking uitroepen? In die van de Lysistrata deden álle Atheensen en Spartaanse vrouwen mee. En hoeveel gewelddadige of tot onderdrukken geneigde mannen zullen hun leven beteren uit angst dat ook zij de nare gevolgen van 4B zullen ondervinden.

*

      Moreel kan ik vanuit mijn liberale overtuiging niet veel tegen de 4B-beweging inbrengen. Als sommige vrouwen geen seksuele betrekkingen willen met mannen, wegens religie of feminisme, wegens niet aflatende hoofdpijn of lesbische geaardheid, dan is dat hun volste recht, zoals het ook hun recht is om andere vrouwen op te roepen hun voorbeeld te volgen. Ik wil de 4B-sters wel wijzen op een foute redenering of een onzinnig oordeel, maar wil hen niet, als dat niet nodig is, ook nog eens moreel de les spellen.
     Ironisch genoeg is Boey daar minder terughoudend in. Ze wil de 4B-sters wél moreel de les spellen als ze zondigen tegen politiek-correcte geloofspunten. Zo willen ze hun club alleen openstellen voor ‘biologische vrouwen’ en dus niet voor transvrouwen. Stel je voor. Ik van mijn kant vind dat die 4B-sters het volste recht hebben om de toegang tot hun club te beperken. Voor mijn part mogen ze die beperken tot biologische vrouwen met groengrijze ogen die geboren zijn tussen 1998 en 2002 en slechts één been hebben. Mij maakt het niets uit. 

*

    Boey ziet in de 4B-beweging een antwoord op extreemrechts. Ik citeer:

Your body, my choice. Forever. Na de herverkiezing van Donald Trump postte de extreemrechtse influencer Nick Fuentes die woorden op zijn X-account. Het doet mij huiveren. De cynische verbastering van de feministische slogan My body, my choice strooit extra zout in de wonde … dit is de gevreesde Handmaid’s Tale-uitkomst, waarin mannen bepalen wat vrouwen met hun lichaam doen.

     Ik wil hier snel even enkele verschillen aanwijzen tussen Nick Fuentes en Maud Boey. De eerste is een klootzak, de tweede is hoogstens een trien****. De eerste plaatst een uitspraak op X, de tweede plaatst een column in De Standaard. De eerste zou ik graag in zijn gezicht slaan, met de tweede wil ik rationeel discussiëren, althans op papier. Maar noch dat slaan, noch dat discussiëren zal geloof ik veel opleveren. En voor dat laatste: ik heb nu een aantal bezwaren tegen de redenering van Boey op een rijtje gezet. Als ze daar wéér op antwoordt, zal ik hoogstwaarschijnlijk aan het einde van mijn Latijn zijn en haar verder een fijne dag moeten toewensen.

*

     Door mijn polemiek met Boey ben ik nu wat treurig en wanhopig geworden. Laat ik daarom eindigen met een vrolijker invalshoek. Ik beleef dagelijks veel plezier aan de cartoons van Casper & Hobbes die op mijn FB-scherm verschijnen. Mijn sympathie gaat vooral uit naar de stoïcijnse vader en moeder van Casper die aan de bengel hun handen vol hebben. Maar laatst vond ik een cartoon met daaronder een kritische commentaar. Dit is de cartoon:

     En dit is de commentaar van een zekere Daniel Babins. Ik schat de kans dat die commentaar ernstig bedoeld is op 90 procent.

So when this came out, this is the kind of thing that a father would actually do. General ‘character building’ abuse handing generational trauma down with the line ‘You have it lucky, you never would have survived my father.’ Today, one call and the father would be in handcuffs. I’m ok with that.

      De uitdaging is nu: kan ik ook rationeel blijven bij de reactie van de heer Babins? Ik zal ook die reactie voor het gemak in de domlinkse hoek plaatsen, de hoek waar gezeurd wordt over een gebeurlijke ‘pedagogische tik’. Ik zal voorbijgaan aan de mogelijke trauma’s die Babins zelf in zijn jeugd heeft opgelopen en aan zijn gebrekkig gevoel voor humor. Ik zal ook niet ontkennen dat hij een beetje gelijk heeft: de opvattingen over ouderschap zijn inderdaad geëvolueerd tussen 1990 en 2024, en vroeger was niet alles beter dan nu.
      Maar het blijft hemeltergende onzin natuurlijk en je moet je verbijstering en spotlust overwinnen vooraleer je argumenten kunt gaan zoeken? Deze bijvoorbeeld.  

1. De afstand tussen 1990 en 2024 is minder groot dan Babins aanneemt. Het antwoord van Calvin dat hij de pers zal inlichten laat zien dat sommige vormen van strenge opvoeding ook in 1990 al met een scheef oog bekeken werden. 
2. Het is een naïeve overschatting van de ‘nurture’ om aan te nemen dat een wat strengere opvoering automatisch zou leiden tot trauma’s (of dat een permissievere opvoeding noodzakelijk zou leiden tot verwende nietsnutten).
3. Ziet Babins niet dat Calvins vader van het welwillende type is? 
4. Het wegvoeren van een vader in handboeien voor de ogen van zijn kind zal waarschijnlijk een groter trauma veroorzaken dan tien minuten spelen in de kou.
5. Op welke manier is tien minuten in de sneeuw spelen een straf? Het is niet omdat een kind eerst afgeschrikt wordt door de kou dat het zich een minuut later niet kan amuseren. Ook is het gezond.
6. En vooral: de vader van Casper heeft gelijk. Als je het thuis koud hebt, is de beste remedie inderdaad om buiten even een frisse neus te halen. Als je dan weer binnenkomt, is de kans groot dat je de centrale verwarming een graadje lager zet. Het is de taak van de ouders om die levenservaring door te geven aan hun kinderen.

* De collage van koppen uit The Guardian: zie hier. 
** Wikipedia: ‘De 4B-beweging is een van oorsprong Zuid-Koreaanse feministische vrouwenbeweging die zich afzet tegen mannen. Het uitgangspunt van de beweging zijn de vier B's die staan voor bihon (geen heteroseksueel huwelijk), biyeonae (niet daten met mannen), bichulsan (geen kinderen) en bisekseu (geen seksuele relaties met mannen).’
*** Als je wilt verantwoorden waarom je iemand wel moest slaan, volstaat het niet om te zeggen dat het maar een ‘half pakje slaag’ was. Hetzelfde geldt voor de volgende zin van Boey: ‘En eerlijk, het geweldloos afzweren van seks met mannen valt al bij al nogal mee als reactie op de verregaande inperking van het zelfbeschikkingsrecht en de daarmee gepaarde bedreigingen zoals Fuentes ze uitte.’ Zeker! Geweldloos is beter. Ik hoop dat Fuentes zich ook beperkt tot geweldloos teuten op x.com. 
**** Dit is uiteraard géén verwijzing naar de bekende Nederlandse feministe Trien de Haan-Zwagerman (1891-1986).