Confronterende Netflix-film 'Steve'

     Recensent Floris Baeke, zo blijkt uit zijn bespreking van Groenten uit Balen*, een groot voorstander van ‘rauwe sociale kritiek’ die ons verplicht om ‘naar onszelf te kijken.’ Een indringend voorbeeld van die aanpak is de nieuwe Netflix-film Steve, over een school voor adolescenten met extreme gedragsproblemen. Leerkrachten en psychologen doen hun uiterste best om die adolescenten te helpen hun leven weer op orde te krijgen. Aardrijkskundeleerkracht Steve (Cilian Murphy) is directeur van de school. Zijn mooiste eigenschap is dat hij zichzelf geen haar beter vindt dan de adolescenten die hij moet begeleiden. Ook zijn collega Amanda (Tracey Ullman) heeft geen last van hypocriet idealisme: ze houdt gewoon ontzettend veel van die kinderen, daar kan ze niets aan doen.
      Daardoor wordt een kijker zoals ik inderdaad verplicht naar zichzelf te kijken. Zelfs bij het bekijken van de film krijg ik mijn afkeer voor die jongens niet onder controle. Hoe zou dat dan in het echte leven zijn? Ik werd nog liever vuilnisman dan les te moeten geven aan die kerels. En zelfs als ik niet anders kon dan er les aan geven, dan is de kans klein dat ik van hen zou kunnen houden – tenminste niet als ze zijn zoals de film ze ons toont. Dat is een confronterend inzicht. Baeke schrijft dat brave opvoeringen van Groenten uit Balen één vraag in de lucht laten hangen: ‘En nu?’ Ik heb dat gevoel met rauwe films.
     Ergens in de film zegt Amanda: ‘We are underpaid, we’re understaffed, we’re chronically under-resourced.’ Ze heeft tweehonderd procent gelijk. Maar de film laat niet na om langs de neus weg te vermelden dat de school jaarlijks 30.000 pond per kind ontvangt – eind de jaren 90. Laten we afronden tot 40.000 euro nu. Kan een dergelijk probleem wel opgevangen worden met nog méér geld?
     De kracht van de film bestaat erin dat er geen moeite wordt gedaan om de adolescenten sympathiek voor te stellen. In andere films over een vergelijkbaar onderwerp doet men dat vaak wel. De film eindigt met een monoloog van Steve waarin hij opsomt hoe hij de jongens ziet. 

• ‘Ash is so smart and funny.’ 
• ‘Benny is a grieving kid.’ 
• ‘Riley is a fascinating, beautiful kid.’ ‘
• ‘Nabeel, you gotta love Nabeel. He’s Mr. Cool.’ 
• ‘Jamie is insightful and wise. He can read people.’
• ‘Shy is so sharp and insightful when he wants to be. And he’s got like a generous pain, if that makes sense.’

     Het sterke van de film is nu dat er weinig moeite wordt gedaan om die goede eigenschappen te laten zien. Het is alsof alleen Steve en Amanda en hun collega’s zien hoe ‘smart’, ‘funny’, ‘ beautiful’, ‘cool’, ‘insightful’ en ‘wise’ die jongens zijn. 

* Over die recensie, zie mijn commentaar hier.