Ik heb mij eerder al ‘ondubbelzinnig uitgesproken’ tegen het haastige en polemische gebruik van veralgemenende woorden als ‘genocide’ en ‘antisemitisme’. Maar de woorden roepen wel legitieme vragen op. Bijvoorbeeld: is het cancelen van dirigent Shani een uiting van antisemitisme?
Ik ben er vrij zeker van dat voorstanders van de culturele boycot niet allemaal Jodenhaters zijn. Zelfs de meest fanatieke Westerse antizionisten zijn geen integrale Jodenhaters. Aan de Amerikaanse generaal (1831-1888) wordt de uitspraak toegeschreven: ‘The only good Indian is a dead Indian.’ Ik weet niet hoe dat zit met de moslims, maar fanatieke Westerse antizionisten gaan niet zover. Wat je tegenkomt is een andere mening: ‘The only good Jew is an anti-Zionist jew.’
Een interessante vraag hierbij is die naar de soorten antisemitisme. Maarten Boudry onderscheidt vier wortels van het antisemitisme. De eerste is de christelijke traditie van de Middeleeuwen met zijn latere uitlopers: de Joden zijn de moordenaars van Jezus. De tweede is de moslimtraditie die gevoed wordt door bepaalde verzen van de Koran. De derde is de pseudowetenschappelijke rassenleer die zijn hoogtepunt kende onder de nazi’s. De vierde is de anti-bankiers ideologie die men in de 19de eeuw vooral onder links aantrof.
Boudry vindt al die tradities onvoldoende om de huidige Israël-haat in het Westen te verklaren. Er zijn inderdaad andere verklaringen. Het antikolonialisme, de Westerse zelfhaat, het omgekeerde racisme (tegen de Joden als ‘blanken’ – eigenlijk een misvatting), het UNO-legalisme, de sympathie voor de underdog, de humanitaire bekommernis om de slachtoffers, en ten slotte het abstracte antinationalisme*.
We kunnen de vraag nu anders stellen: is de huidige Israël-haat in het Westen een vorm van antisemitisme**? Ik vermoed dat dat wel eens het geval is, maar vooral in twee beperkte betekenissen. De eerste betekenis is die van emotioneel antisemitisme***’. Men is zo fanatiek tegen de staat Israël dat men ook de inwoners van de staat begint te haten. Ik had indertijd een vriendin die weigerde naar de Verenigde Staten te reizen. Alle Amerikanen waren smeerlappen om wat ‘ze’ in Vietnam hadden aangericht. De tweede betekenis is die van objectief antisemitisme. Ik ben mij al enkele dagen over dat begrip aan het bezinnen en nu zie ik dat ik ben ingehaald door anderen die spreken van de facto antisemitisme. Dat is ook een goed woord****.
Dubbele standaard
Een mogelijke vorm van objectief antisemitisme is de gewoonte om strengere normen op te leggen als het om Joden gaat. Ik las die opmerking voor het eerst in een artikel van dokwerker-filosoof Eric Hoffer. Ik weet niet of dat een vorm van objectief, subjectief of onbewust antisemitisme is. Of misschien heeft het helemaal niets met antisemitisme te maken.
The Jews are a peculiar people. Things permitted to other nations are forbidden to the Jews. Other nations drive out thousands, even millions of people, and there is no refugee problem. Russia did it. Poland and Czechoslovakia did it. Turkey threw out a million Greeks and Algeria a million Frenchmen. Indonesia threw out heaven knows how many Chinese--and no one says a word about refugees. But in the case of Israel, the displaced Arabs have become eternal refugees. Everyone insists that Israel must take back every single Arab. Arnold Toynbee calls the displacement of the Arabs an atrocity greater than any committed by the Nazis. Other nations when victorious on the battlefield dictate peace terms. But when Israel is victorious it must sue for peace. Everyone expects the Jews to be the only real Christians in this world.
Hoffer schreef dat stuk in 1968, een jaar na de Zesdaagse Oorlog, toen Israël de Gaza-strook en de Westelijke Jordaan-oever bezet had. Het was de periode dat de Westerse publieke opinie zich tegen Israël begon te keren.
*Dat abstracte antinationalisme dat zich tegen het recht op een Joodse staat kant zou zich logischerwijze ook tegen het recht op een Palestijnse staat moeten kanten.
** Je zou ook kunnen zeggen dat de huidige Israël-haat in het Westen te verklaren valt uit gebrekkige informatie en ‘eenzijdige propaganda’ – maar dan moeten opnieuw de wortels van die eenzijdigheid worden blootgelegd. Over die propaganda, zie mijn stukjes hier en hier.
*** Ik heb het begrip ‘emotioneel antisemitisme’ gemunt in mijn stukjes over de Brusselmans-column. Zie hier.
**** Op dezelfde manier zouden de antizionisten kunnen spreken van een ‘de facto genocide’ als 3 procent – and counting – van een bevolking omkomt door oorlogsgeweld. Maar het doel van de Gaza-oorlog is, voor zover ik kan beoordelen, noch de uitroeiing van de Palestijnen, noch de algehele ethnische zuivering. Een redelijke veronderstelling is dat Israël de controle over het gebied wil uitoefenen met dezelfde middelen die worden toegepast op de Westelijke Jordaan-oever, een methode die door velen ‘apartheid’ wordt genoemd.
citaat: "...wortels van het antisemitisme." "...al die tradities onvoldoende om de huidige Israël-haat in het Westen te verklaren. Er zijn inderdaad andere verklaringen."
BeantwoordenVerwijderen1/ Van alle redenen opgenoemd in bovenstaand stuk ontbreekt er één dat voor veel hedendaagse mensen doorslaggevend is: namelijk men is Israël mettertijd gaan beschouwen als een normaal democratisch land. Na WO II kregen de Joden en de nieuwe staat Israël enorm veel goodwill. Bijna alles wat Israël deed werd bedekt met de mantel der 'liefde' (= schuldgevoelens en immense welwillendheid). Dit heeft zich mettertijd genormaliseerd, en nu 'ziet' men duidelijker dat die goodwill dekte over kolonisatie van Palestina. Of Israël erger is dan de kolonisatie die West-Europa over heel de wereld heeft bedreven: neen, maar de tijden zijn veranderd. Israël wordt niet volgens een hogere standaard beoordeeld, maar werd vroeger volgens een lagere standaard beoordeeld.
2/ Nuance, nuance in woordkeuze. Er is geen algemene Israël-haat in het Westen. Er is significante onvrede met het beleid van de huidige regering van Israël, voornamelijk de manier waarop de huidige oorlog wordt gevoerd (het gaat te ver en blijft duren) en het kolonisatie-beleid van de regering.
Nu begrijpen velen dat die moderne kolonisatie teruggaat tot het zionisme en de oprichting van de staat Israël in Palestina. Dat was toendertijd ook gekend was als bron van toekomstige geweldsconflicten, maar werd aanvaard.
Dat er anti-semitisme bestaat en dat dit toenemend is, ja. In de huidige omstandigheden neemt zwart-wit denken toe, maar de regering van Israël is medewerkend om dit op de spits te drijven, en natuurlijk wordt dat uigebuit door anti-semieten. Vanuit het perspectief van de regering Netanyahu zal het verdrijven van de Palestijnen het huidige probleem oplossen, maar dit legt dan weer de basis voor toekomstige terreur ... en groeiend antisemitisme.
Het valt mij op hoe vele niet-israëlis precies weten hoe Israël de oorlog tegen Hamad zou moeten voeren, terwijl ze niet eens weten hoe in eigen land een Islamitische aanslag te voorkomen., erger zelfs zich door het Jihadisme laten intimideren. Wat dit conflict oa duidelijk heeft gemaakt is dat in het Westen het vooroormogse anti-semitisme maar onder een dun laagje lakvernis zat. Nu de holocaustoverlevers nu ongeveer allemaal dood zijn, kan het weer tieren met weinig weerwoord. Wees maar zeker dat de meeste voorstanders van de culturele boycot Jodenhaters zijn.
BeantwoordenVerwijderencitaat: "Wees maar zeker dat de meeste voorstanders van de culturele boycot Jodenhaters zijn."
BeantwoordenVerwijderenHoe weet u dat? Ieder die zijn betoog moet versterken met 'wat de mensen willen' of 'wees maar zeker', of 'geloof mij', daar geloof ik geen snars van.