Het vest van Jeff Bezos, e.a.

Het vest van Jeff Bezos
     Toen ik beelden zag van Jef Bezos in zijn trouwkostuum, wist ik met grote zekerheid dat er iets fout aan was, en met nog grotere zekerheid dat Geraard Goossens die fout op zijn FB-pagina zou uitleggen. Nu weet ik wát er fout was. Het vest was hoog uitgesneden, wat prima is voor een zakenkostuum, maar bij een smoking zoals Bezos er een droeg, hoort een laag U-vormig uitgesneden vest. Hoe het moet, zien we in de grandioze openingsscène van The Godfather. Dat is een bijkomende reden waarom gangsters en zakenlui niet zomaar inwisselbaar zijn.  

De meerwaarde-belasting
     Eindelijk – eindelijk is er nu een liberaal oppositiegeluid van de liberalen, dankzij de meerwaardebelasting. ‘De enige belasting die nog niet bestond, wordt nu ingevoerd,’ zei Alexia Bertrand, woordvoerster van Open-VLD. Ze heeft gelijk. De meerwaardebelasting is een anti-middenklasse maatregel, wat jammer is voor de middenklasse, en het is een anti-investeringsmaatregel, wat jammer is voor iedereen.  Maar Bouchez heeft ook gelijk als hij in de meerwaardebelasting de prijs ziet die hij moet betalen voor andere hervormingen waar hij wél achter staat.
      Links vreest nu twee dingen: dat de meerwaardebelasting niet genoeg zal opbrengen en dat de 1 procent rijksten eraan zullen ontsnappen. Rechts moet vooral vrezen wat Lieven Sieoen – overigens een voorstander – schreef in zijn commentaar: ‘Het is een kraantje in de muur dat in de toekomst eerder opengedraaid zal worden dan weer dichtgezet.’
      (DS 2/7).

Airbnb en ChatGPT
     Bart Brinckman schrijft dat Airbnb de overheid ‘dwingt’ tot ingrijpen. Met dat ‘dwingen’ bedoelt Brinckman dat Airbnb té succesvol is in het aantrekken van toeristen, waardoor de huur- en vastgoedprijzen de hoogte ingaan. De toeristen duwen de plaatselijke bevolking weg. En dus ‘moet’ de overheid Airbnb aan striktere regels onderwerpen waardoor de formule minder succesvol wordt en minder toeristen aantrekt.
     Vroeger zou ik van zo’n bericht slecht geslapen hebben. Vanuit mijn economische filosofie ben ik tegen die striktere regels, maar ik zou mijn hoofd moeten breken om voor dat standpunt goede argumenten te vinden. Vandaag is dat gemakkelijk. Ik stel de vraag aan ChatGPT en krijg in een oogwenk zes voorstellen die passen binnen mijn filosofie, zónder overheidsingrijpen. Al komt het in essentie hierop neer: als er meer mensen ergens willen wonen, moet je toelaten dat er meer woningen worden gebouwd. En als er te veel mensen op dezelfde plaats willen wonen, moet je toelaten dat de prijzen stijgen zodat die mensen andere woonplaatsen zoeken. Met een duurdere versie van AI zou ik die voorstellen kunnen laten uitwerken met realistische cijfers, tabellen en grafieken. Een socialist zou hetzelfde kunnen doen.
     Ondertussen kan ik natuurlijk ook zelf wel iets zeggen zonder ChatGPT er bij te betrekken. Zo is er wel wat aan te merken op het commentaar van Brinckman bijvoorbeeld. Die schrijft over de commercialisering van Airbnb: ‘De charme om bij iemand thuis te logeren verdwijnt.’ Die charme, dat is iets waar Brinckman en de overheid zich niet mee moeten moeien. De klant-toerist zal zelf wel uitmaken of hij genoeg charme krijgt voor zijn geld. Onze citytrips zijn er in elk geval op vooruitgegaan sinds we niet meer op hotelkamers verblijven maar in mooie appartementen die we boeken via Airbnb, meestal zonder de eigenaar ook maar te zien.
     Brinckman vertelt ook smakelijk van een rebelse stickeractie. In Spanje moeten vakantiewoningen een bordje plaatsen met de letters AT: Appartamento Turístico. En actievoerders plakken daar stickers op met teksten als AnTes era mi casa. (Vroeger was dit mijn huis.) Wellicht moeten we die boodschap niet letterlijk nemen, anders is de stickerplakker iemand die dankzij het toerisme zijn huis duur heeft kunnen verkopen.
      (DS 2/7)

Musk
     Men kan voor of tegen Musk zijn, maar je moet hem nageven dat hij principes heeft. Nu riskeert hij in zijn ruzie met Trump allerlei contracten en belastingsvoordelen te verliezen omdat hij zich verzet tegen handelstarieven en tegen de ontsporende begroting. Zelfs de linkse Democratische senator Elizabeth Warren zegt dat Musk voor één keer gelijk heeft. En ik zeg dat Elizabeth Warren voor één keer gelijk heeft.
     (DS 2/7)

Vlaams Belang en het onderwijs
     Miranda Ulens van het ABVV is van oordeel dat het discours van Vlaams Belang radicaliseert en aan invloed wint. ‘Maar niet iedereen schuift mee,’ schrijft ze. ‘Er zijn politici, journalisten, leerkrachten en burgers die wél weerstand bieden.’ Over de politici, journalisten en burgers wil ik niets zeggen, maar over de leerkrachten had Ulens beter gezwegen. Die moeten zich in elk geval in de klas niet bezig houden met strijd te voeren tegen de invloed van het Vlaams Belang.
     (DS 2/7)

De populisten en de grote steden
     ‘Waarom populisten steden haten,’ vraagt The Guardian-journalist Andy Becket zich af. Hij ziet nochtans niets dan voordelen in die grote steden: het zijn centra van vernieuwing, diversiteit, discussie, compromis-cultuur, ondernemerschap, pragmatisme en welvaartscreatie. Er zit veel waarheid in dat lijstje. Als Becket nu ook een lijstje zou aanleggen van de ‘grootstedelijke problemen’ zou hij misschien begrijpen waarom er niet alleen een populistisch discours bestaat maar dat het ook aanslaat bij zoveel mensen.
     (DS 2/7)

België warmt op
     Op snikhete dagen hebben we de indruk dat de zomers nu gemakkelijk 5 graden warmer zijn dan ‘vroeger’. Het is dan beter niet naar enkele uitschieters te kijken, maar naar de jaargemiddelden. Dan blijkt onze indruk niet helemáál fout. 20 jaar geleden was 10,5 graden een typisch jaargemiddelde. Rond 1850 was het nog 9,5 graden. Nu schommelen we al enkele jaren rond de 12 graden. Het is wel een geruststelling dat de wereld niet alleen uit landen als België en Spanje bestaat. Onze opwarming sinds 1850 – met 2,5 graden – is het dubbele van het wereldgemiddelde. Dat laatste is sinds 1850 slechts gestegen met 1,2 graden. 

Miniseries
     Elke netflixer weet dat veel zogenaamde ‘miniseries’ te lang of veel te lang zijn. Dat is omdat de producers het maximum aantal uren willen persen uit hun decors en hun acteurs en omdat het publiek wil kunnen binge-watchen. Als alle series zouden worden gereduceerd tot een derde van de tijd, dan zouden sommige kijkers onvoldoende kijkvoer krijgen. Maar zou het niet mogelijk zijn om van die miniseries achteraf een verkorte versie te maken? Van films worden achteraf soms extended versions op de markt gebracht, voor een beperktere groep liefhebbers. Waarom maakt men ook geen abridged versions van de miniseries? Miniminiseries als het ware. Daar moet ook een beperkte groep liefhebbers voor te vinden zijn.

Revisionistische kostuumfilms
     Vroeger werden Jane-Austenverhalen verfilmd in Victoriaanse kledij, nu worden Victoriaanse verhalen verfilmd in Jane-Austenkledij. Over de vroegere werkwijze heb ik onlangs iets geschreven naar aanleiding van de klassieke Pride and Prejudice-verfilming met Laurence Olivier en Greer Garson. Ze surfte op het succes van Gone With The Wind. De nieuwe werkwijze wordt gedemonstreerd in de Apple TV-reeks The Buccaneers. Ze surft op het succes van de tv-serie Bridgerton. 

Mansplaining in Persuasion
     Vrouwen ergeren zich wel eens aan de mannen in hun omgeving, en het omgekeerde gebeurt ook. Je kunt daarover mooje plaatjes tekenen, zoals Peter Van Straaten dat doet, of je kunt er ideologisch mee aan de slag. Zo hebben sommige feministen het begrip mansplaining in omloop gebracht: een man die iets uitlegt aan een vrouw om zich zo superieur te kunnen voelen.
     Dat is deels een misverstand. In communicatie leggen mannen nu eenmaal meer nadruk op report en de vrouwen op rapport. Een man brengt verslag uit van feiten – een vrouw ziet hoe door dat verslag een relatie tot stand komt tussen leraar en leerling. Mijn vrouw houdt er niet van dat ik haar iets uitleg, maar ze houdt er nog minder van om iets aan mij te moeten uitleggen. 
     Ik signaleerde onlangs een voorbeeld van mansplaining in een oude verfilming van Pride and Prejudice. Een veel duidelijker voorbeeld vindt men in een nieuwe verfilming van een andere Austen-roman: Persuasion. Dat is een heel moderne verfilming, met veel zwarte acteurs die Britse upperclass personages uitbeelden, en met Dakota Jones als Anne Eliot die zich af en toe met een knipoog tot het publiek richt. Jones staat ver van de langoureuze Anne die in andere Persuasion-verfilmingen wordt opgevoerd. Ze is getekend door ontgoocheling en verdriet, zeker, maar ze blijft vitaal en ironisch – een beetje zoals we ons Jane Austen zelf voorstellen.
     Wie het boek gelezen heeft zal zich herinneren dat Louise Musgrove, de schoonzus van Anne, verliefd is op kapitein Wentworth. In een cruciale scène springt ze van de pier in Lyme om zich te laten opvangen door Wentworth. Maar in de film zijn daar twee scènes aan toegevoegd. Aan tafel laat ze zich door Wentworth uitleggen hoe ze vork en lepel moet gebruiken. En bij een wandeling vraagt ze meer uitleg over het verschil tussen een fregat en een sloep. ‘Someone has been studying,’ zegt Anne tegen de kijkers. Het is een moderne formulering, maar de observatie had van Austen zelf kunnen komen.

* Over mansplaining, zie ook mijn stukje hier.