Kortjes

Mia Doornaert censureren
     Ook bij intelligente FB-vrienden lees ik soms een oproep om de columns van Mia Doornaert niet meer te publiceren. Of men vindt dat een bepaalde column niet gepubliceerd had mogen worden. Vaak doet men niet eens de moeite om precies aan te geven wat er fout aan was. Wellicht komt dat hierdoor: men wil wel kennis nemen van een mening die een beetje afwijkt van de eigen mening, maar als die té veel en te vrank afwijkt, vindt men het de moeite niet meer om ermee in discussie te gaan. Dat is een normaal. Paul Valéry zei ooit: ‘Il ne faut discuter qu’avec ceux qui sont d’accord avec vous.’ Maar dat is geen reden om andere meningen niet meer te publiceren.   

Soedan-solidariteit
     We kennen allemaal het verwijt aan de Palestina-mensen dat ze vandaag niet massaal op straat komen ‘om iets te doen’ aan de massamoorden in Soedan. Dat is een begrijpelijk verwijt vanwege de fameuze dubbele standaard, maar de redenering wordt niet afgemaakt. Wat zou een Soedan-demonstratie kunnen eisen? Dat de internationale gemeenschap tussenkomt? Mia Doornaert (DS 13/10) antwoordt daarop botweg dat de ‘internationale gemeenschap’ niet bestaat, en zeker niet als het om Soedan gaat. Is er iemand van links of van rechts die de stelling kan weerleggen? Palestina-mensen moeten oppassen, want als ze de stelling van Doornaert verwerpen, laden ze de morele verplichting op zich om massaal op straat te komen.

Marc Elchardus censureren
     Een FB-vriend, niet de eerste de beste, maakte bezwaar tegen een opiniestuk. Mark Elchardus had daarin betoogd dat ons migratiebeleid miljarden kost aan de staatskas. Hij had cijfers aangehaald uit een rapport, en had andere cijfers uit dat rapport genegeerd. Hij had een pseudo-economische analyse gemaakt. Mijn FB-vriend vond het daarom verwerpelijk dat zo’n opiniestuk kon worden gepubliceerd en hij verwijst naar een antwoord van de linkse denktank Sampol waarin beargumenteerd wordt dat migratie integendeel miljarden opbrengt. Ik ben blij met de twee teksten, én met het debat. 

Watermeloenen en biefstukken
     In het ruwe politieke debat werden de ecologisten indertijd verweten dat ze ‘watermeloenen’ waren: groen van buiten en rood van binnen. Minder bekend is dat een soortgelijke term door de Duitse conservatieven gebruikt werd om de SA-troepen van de nazi’s aan te duiden. Ze werden ‘biefstukken’ genoemd: bruin van buiten en rood van binnen. Ze droegen bruine uniformen maar hadden socialistische idealen. Het voornaamste verschil met de sociaaldemocraten van hun tijd was dat ze de parlementaire democratie verwierpen. 

Het omgekeerde van een tirade
     Een typische tirade bestaat uit een opsomming van stellingen of argumenten zonder verdere uitwerking. De schrijver van de tirade wordt meegesleept door zijn radicaal enthousiasme, en hoopt, zoals in de slotformule van brieven, ‘van u hetzelfde.’ Je kunt ook het omgekeerde doen: je neemt dezelfde opsomming van stellingen en argumenten, en je nummert ze. De lijst noopt dan tot de nuchtere vraag: wat zijn die stellingen of argumenten waard? Zelf heb ik die stijlfiguur al enkele keren gebruikt. Het is voor mij een vorm van brainstorming. De lezer kan er zijn voordeel mee doen, of niet.

Onbetaalbaar
     In het algemeen hou ik niet van hyperbolen. Laatst hoorde ik op Het Nieuws dat een studentenkamer huren in Leuven onbetaalbaar was geworden. Als dat waar was, stonden al die studentenkamers nu leeg.

Jabbeke
      De correcte uitspraak van Jabbeke – de West-Vlaamse gemeente – is Jabbeeke. Toch kan ik het niet laten om, telkens als ik op de autostrade de richtingsaanwijzer zien, stilletjes in mijn hoofd Jabbukke te zeggen. Ik dacht dat ik de enige ter wereld was die die aandrang voelde. Maar laatst moesten we in die gemeente iets gaan ophalen. ‘Kom, zei mijn vrouw, we gaan naar Jabbukke.’ Ze sprak het dus ook al schertsend uit alsof het om ‘een kleine Jabbe’ ging, zoals FB-vriend Simon Gelten dat zo fraai formuleerde.

Schoenen poetsen
     Op de FB-pagina van Geraard Goossens worden we er af en toe aan herinnerd dat we regelmatig onze schoenen moeten poetsen. Er is een tijd geweest dat ik dat elke dag deed: tussen mijn 9de en mijn 12de levensjaar. Op de kostsschool waar ik zat, was daar een speciaal moment voor voorzien. De eerste keer dat ik dat deed, maakte ik de fout om ook de schoenzool te poetsen. De toezichthoudende non had dat gezien, en maakt er een spottende opmerking over die door alle kinderen werd gehoord. Ze stak mijn schoen met gepoetste zool in de lucht.
     Mocht Pascal Cornet iets dergelijks hebben meegemaakt, dan zou zijn behandeling van het voorval op FB ongeveer dubbel zo lang zijn als de mijne, en dubbel zo trefzeker. Pierre Plum zou er een opstel van maken dat tien keer zo lang is. Met een verwijzing naar Thomas van Aquino en Heiddeger. 

Nachtkastje
     Bij L.K. Samuels las ik dat zowel Lenin als Hitler een exemplaar van Machiavelli’s De vorst hadden liggen. Uit de rest van het boek heb ik begrepen dat Samuels dat écht gelooft. 

Mick Jagger vs New York
     Misschien hebt u het ook gelezen: Mick Jagger cancels all 2025 NYC Tour dates – ‘Sorry NYC, but I don’t sing for commies.’ Voor een rechtse jongen als ik is dat natuurlijk te mooi om waar te zijn. Ik geloof dat niet, maar je weet nooit zeker. Wat nu? Vroeger moesten we op een factchek in Knack wachten om daar zeker van te zijn. Vandaag volstaan één of twee vragen aan Grok.

De Brugse vuilniszakpolitiek
     Het Brugse gemeentebestuur heeft beslist om de vuilnisophaling anders te organiseren. GFT-afval moet in plastic containers worden verzameld, en het restafval wordt voortaan maar een keer om de twee weken opgehaald. Zoiets zorgt natuurlijk voor ontevredenheid. Verre van mij om goede inwoners van Brugge de les te lezen of om mij te moeien met het bestuur van Brugge, maar ik wil wel enkele persoonlijke ervaringen delen. 
     Jaren geleden besliste ons eigen gemeentebestuur om de vuilniszakken te vervangen door containers: één voor restafval en een voor GFT-afval. De blauwe zakken voor PMD bleven in gebruik. Ik was woedend. Hoe kan men nu zo’n eenvoudig systeem als plastic zakken, die je in een handig rolletje koopt, vervangen door die onhandige containers. Ondertussen kan ik die containers niet meer missen.
    Als ik verder in de tijd terug ga, herinner ik mij de zware metalen vuilnisbakken van mijn kinderjaren. Onze buren hadden er één, maar omdat mijn ouders een bioscoop uitbaatten en de klanten hun frietzakken meenamen in de zaal en op de grond gooiden, hadden we bij wijze van gunst twee bakken. Voor een gewone week was dat voldoende, maar als we een topfilm draaiden, waren die twee vuilnisbakken niet genoeg. De milieudelicten die uit die toestand voortvloeiden en waar het hele gezin bij betrokken was, durf ik na al die jaren nog steeds niet uit de doeken doen.
     En nu ik toch jeugdherinneringen aan het ophalen ben … In 1973 heeft in Kortrijk gedurende enkele maanden een actiegroep ‘Revolutionaire Oppositie’ bestaan. Het was een afscheuring van Amada, en ze wilden de revolutionaire politiek dichter bij de mensen brengen door in te spelen op hun directe noden. Bij mijn weten is de enige actie die ze ooit ondernamen het uitdelen van een pamflet tegen een nieuwe regeling voor de de vuilnisophaling. ‘Vuilnisbakpolitiek,’ schamperde de politiek verantwoordelijke van Amada.
     Terug naar het heden en naar Brugge. Dankzij FB heb ik ook een en ander vernomen over de politieke oppositie tegen de nieuwe regeling. Oppositiepartij Groen vergelijkt de GFT-containers met de milieuboxen van weleer waarin we ons klein gevaarlijk afval hadden moeten verzamelen. Dat is een nauw verholen sneer aan het adres van de christendemocraten in het gemeentebestuur. De milieuboxen waren onpraktisch en de producent van de boxen had 50.000 euro geschonken aan de studiedienst van de CVP. Prominente CVP-leden werden veroordeeld voor corruptie. 

     Ook schijnt Groen te geloven dat een tweewekelijkse ophaling van restafval onvoldoende is. Waarop schepen Franky Demon antwoordt: ‘Wie goed sorteert heeft nauwelijks nog restafval.’ Dat laatste is waar. Elk gezin – gelukkig of ongelukkig – is anders, maar sinds we ook verpakkingsplastic in de PMD-zak mogen stoppen, duurt het soms twee maand voor de de restafvalcontainer vol is. Ik las ook een reactie dat het restafval nu twee weken zal blijven stinken in de Brugse huizen. Dat kan. Gelukkig is er in óns restafval niets dat stinkt. Het is vooral het GFT-afval dat stinkt, en in mindere mate het PMD.

Een oneerlijke recensie
     Een jaar geleden las ik Steven De Foers recensie van De verscheurde staten van Amerika. Het boek is geschreven door Johan Op de Beeck en gaat over de Amerikaanse Burgeroorlog en de rol die de Belgen daarin hebben gespeeld.  Tot voor enkele minuten herinnerde ik mij van die recensie slechts enkele details. Dat Op de Beeck een rasverteller is, dat hij uitstekend historisch onderzoek had gedaan, dat hij in zijn laatste hoofdstuk te kritisch was voor woke en Black Lives Matter, dat hij een mateloze bewondering had voor Robert E. Lee, en dat het boek slechts 2 sterren op 5 kreeg. Zonder het boek gelezen te hebben, had ik besloten dat de eindevaluatie oneerlijk was.
      Ik heb het boek ondertussen gelezen, en de recensie herlezen. En jawel, de eindevaluatie is oneerlijk. Tijdens het lezen dacht ik voortdurend: wanneer komt die mateloze lofzang op Robert E. Lee nu eindelijk? Er wordt weliswaar twee of drie keer iets positiefs gezegd over de opperbevelhebber van de Zuidelijken, maar dat stelt niets voor vergeleken met de eindeloze bewieroking van Lincoln. Het moet iets anders zijn dat aan De Foer die opmerking over ‘mateloze bewondering’ had ontlokt. Op de Beeck laat duidelijk blijken dat hij de vernietiging, in 2023, van het Lee-standbeeld in Charlottesville maar niks vind. Wellicht heeft De Foer daar een andere mening over.
       Het is waar dat Op de Beecks analyse over woke niet erg origineel, verhelderend of evenwichtig is. Maar De Foer stelt het voor als een Trumpiaanse ontsporing van Op de Beeck, terwijl die minstens even scherp is voor Amerikaans radicaal-rechts. Ook daar is hij niet erg evenwichtig in zijn oordeel. Maar daar zegt De Foer niets over.
      De haastige beoordeling van hedendaags woke – én van radicaal-rechts, ik herhaal het – vermindert geenszins de waarde van het historisch onderzoek en de meeslepende vertelling. Dat Op de Beeck over woke een andere mening heeft dan De Foer heeft hem in de recensie één tot twee sterren gekost. Dat is oneerlijk.

Achtergrond van de BBC-rel
     Naar aanleiding van de BBC-rel publiceerde Quillette een schitterend achtergrondartikel van een gewezen BBC-journalist. De principes van de oude en de nieuwe journalistiek worden kernachtig samengevat. De vroegere journalistiek streefde naar onpartijdigheid en was daardoor saai. De nieuwe journalistiek streeft naar engagement en wereldverbetering. Ze gaat ervan uit dat in conflicten goed en kwaad tegenover elkaar staan, en dat gespecialiseerde journalisten bij uitstek in staat zijn om uit te maken wie de krachten van goed en kwaad zijn.
      De link naar het artikel in Quillette: https://quillette.com/2025/11/14/a-journalism-of-deception-bbc-deborah-turness-tim-davie/