De opiniepeilers van De Standaard en VRT wilden weten hoe de Vlamingen de democratie willen beschermen*. De helft van hen, blijkt uit de resultaten, wil burgers en partijen die democratie bedreigen, uitsluiten van het verkiezingsproces (mijn cursivering). Zij gingen akkoord met volgende stelling die en werd voorgelegd.
Politieke partijen die opvattingen verdedigen die een bedreiging vormen voor de kernbeginselen van de democratie, moeten worden verboden.
Mocht de voorgestelde stelling geweest zijn ‘mogen worden verboden’, had ikzelf misschien getwijfeld over mijn antwoord, want er kunnen zich altijd uitzonderlijke omstandigheden voordoen. Maar bij ‘moeten worden verboden’ kies ik resoluut de kant van de andere helft van de Vlamingen die niet willen verbieden. De Standaard geeft nadere toelichting over de verbieders en de niet-verbieders.
Bij de kiezers van Vlaams Belang is het animo het kleinst om partijen die de democratie bedreigen te verbieden. Bij de kiezers van Groen vindt driekwart dat dat moet kunnen …
Die partijpolitieke verschillen zijn makkelijk te duiden. Vlaams Belangers zijn misschien niet de meest overtuigde liberale democraten, maar ze voelen de bui hangen. Als er één partij verboden zou kunnen worden als ‘anti-democratisch’, dan is het de hunne. Of zouden die 75 % Groene jongens en meisjes aan een andere partij gedacht hebben?
Ik kan mezelf bij zoveel onverdraagzaamheid troosten met het peilingsantwoord op een andere vraag, namelijk of ‘alle partijen aan verkiezingen moeten kunnen deelnemen, ongeacht hun politieke opvattingen.’ Twee derde van de burgers vindt van wel. Maar dat is een magere troost. Er is er nog altijd een derde dat vindt van niet.
‘Waar ligt de grens ligt om iets als een bedreiging van de democratie te beschouwen en wie moet daarover oordelen,’ vraagt De Standaard zich af. Dat is een terechte vraag. In hetzelfde nummer van De Standaard wordt op andere bladzijden verwezen naar Trump, Orban, Erdogan, Netanjahu en Maduro. Er zijn goede redenen om in die mensen een bedreiging van de liberale democratie te zien. Moeten die mensen dan van verkiezingen in hun land worden uitgesloten? Op de opiniepagina suggereert Walter Zinzen dat ook Vlaams Belang een bedreiging vormt van de democratie. ‘We mogen ons niet in slaap laten sussen door de schijn van geweldloosheid die het eigentijdse extreemrechts zich heeft eigengemaakt.’ Uitsluiten van de verkiezingen dan maar?
*
Mijn grootste moeilijkheid bij opinie-peilingen is altijd dezelfde: dat ik meestal niet weet wat ik zelf op de gestelde vragen moet antwoorden. Neem de stelling ‘Als de regering van mening is dat een organisatie gevaarlijk is, mag ze deze ontbinden en alle activiteiten ervan verbieden.’ Een antwoord ‘helemaal akkoord’ of ‘helemaal niet akkoord’ sluit ik uit. ‘Geen mening’ zou inhouden dat het mij niet interesseert of dat ik er niet over wil nadenken, en dat is niet zo. Mijn beste bod hier is ‘akkoord, maar alleen in heel uitzonderlijke gevallen.’ Maar hier kan men mij makkelijk in het nauw drijven door mij om nadere uitleg te vragen. Wie zou je vertrouwen om die ‘heel uitzonderlijke gevallen’ vast te stellen? Vallen de Moslimbroeders onder de ‘heel uitzonderlijke gevallen’? Ik ben nooit meer dan twee of drie vragen verwijderd van ‘geen mening.’
Er is echter één vraag van de peiling die ik met de ogen toe kan beantwoorden. ‘Burgers die de democratie bedreigen, moeten hun stemrecht verliezen.’ Nee, natuurlijk niet. Wat zou daar het nut van zijn? Ik heb daar onlangs een stuk over geschreven. Hoe is het nu mogelijk dat 50,6 % van de respondenten daar anders over denkt. Heeft niemand dan mijn stuk gelezen**?
(DS 26/5)
* Wellicht dacht Rik Torfs aan deze opiniepeiling toen hij nogal sarcastisch tweette : fascisme kun je enkel bekampen door politieke partijen te verbieden, de staatsmacht te vergroten, opiniedelicten in te voeren en overtreders hun burgerrechten te ontnemen. Alleen zo kun je de democratie redden.
** Over de ontzetting van burgers uit hun politieke rechten, zie mijn stukje hier.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten