De man die van Serge Reggiani hield

     Enkele jaren geleden kwam ik J.C. tegen in een Brusselse winkelstraat. Hij droeg een hoed, had een vrouw aan de arm – het was niet F. – en duwde een kinderwagen voort. ‘Dag, J.’, zei ik. Hij keek mij achterdochtig aan. Verduiveld, hij herkende mij niet. We hadden elkaar nog gekend in Kortrijk. – Niks. We hadden in Leuven op hetzelfde gemeenschapshuis gewoond. – Niks. Ik had uren op zijn kamer doorgebracht, terwijl hij smakelijk vertelde over extreem-rechtse infiltranten bij de rijkswacht, en rijkswachterinfiltranten bij extreem-rechts. Hij had over die zaken een uitgebreide steekkaartenverzameling aangelegd. – Ja, die steekkaarten, dat wist hij nog. Komaan, onze kamers lagen tegenover elkaar. Toen klaarde zijn gezicht op: ‘Jij was die kerel die altijd naar Serge Reggiani luisterde’.
     Ik voelde mij een beetje zoals koningin Victoria: not amused. Ik had verdorie vooropgelopen bij roerige demonstraties terwijl hij met zijn geheime scanner de politie afluisterde, of foto’s nam van tegenbetogers. Hij had mij geleerd hoe ik op comitévergaderingen de trotskisten te slim af moest zijn. We waren samen op vakantie geweest. Hij had de officiële foto’s genomen van mijn trouwfeest. En nu wist hij alleen nog dat ik naar opgenomen bandjes geluisterd had waar liedjes op stonden als ‘Madame Nostalgie’ en ‘Les Loups’.
     Ik kom er maar beter rond voor uit. In die tijd deed ik romanistiek en om mijn Frans te verbeteren luisterde ik naar chansons van Brel, Aznavour en Gréco –  en Reggiani dus, die van hen allemaal de meeste pathos in huis had. ’t Is niet fraai en ’t is niet iets wat je aan je opgroeiende kinderen wil meegeven, maar ik was ook nog erg jong. En nu ik wat ouder ben … ach, ik beluister dat nog wel eens. ‘Ma fille’ bijvoorbeeld. Een vader spreekt tot zijn opgroeiende dochter die binnenkort het huis zal verlaten. Het liedje bevat een areaal aan clichés: ‘chaque soir’, ‘changer de saison’, ‘rompre les amarres’, ‘courir la terre’, ‘le chemin de la vie’, ‘bonne route’, ‘nos mains se rejoignaient’ …  Sommige bewoordingen zijn vergezocht, zoals: ‘de smaak van een gitaarakkoord’. Er is ergens sprake van een kat en een vis die de spelletjes van vader en dochter in de huiskamer ‘deelden’.  Een vis! Nou vraag ik je. En zelfs bij die spelletjes stel ik mij weinig voor. Maar het kinderlijke wensdenken van de vader aan het einde van het lied ontroert mij:

On s’est quittés parents
On se retrouve amis
Ce sera mieux qu’avant
Je n’aurai pas vieilli.

We worden niet ouder, en de band met onze kinderen die uit huis zijn, wordt almaar inniger. Zou dat niet mooi zijn? En dan de derde strofe:

Ma fille, tu as vingt ans
Et j’attends le moment
Du premier rendez-vous
Que tu me donneras
Chez toi ou bien chez moi
Ou sur une terrasse

     Bij dat ‘premier rendez-vous’ laat ik mij ook de honderdste keer weer vangen. Altijd weer denk ik even dat de dochter een rendez-vous heeft met een jongeman die haar bij de vader weg komt halen. Maar neen, het is een rendez-vous tussen vader en dochter, en dat kan bij hém zijn, of bij háár, maar het liefst natuurlijk op een terras, waar iedereen mee kan genieten van de vertoning. Ik zie in gedachten de vader zitten, met zijn karakterkop – veel meegemaakt –, tegenover een jonge Française in een zomerjurkje. Ze rookt een elegante sigaret. En ook nu weer denk ik heel even: minnaars.

Hier vind je een nogal slappe live versie van het lied. Zonder echokamer komt de pathos heel wat minder tot zijn recht.