Afscheid van Trump - bedenkingen bij het

 * Links en rechts reageren anders op de actie van Trump-aanhangers aan en in het Capitool. Voor de eersten is het een apocalyptisch drama, voor de laatsten een tragische klucht. Ik moet nogal rechts zijn, want ik heb vooral oog voor het kluchtige. Ook is het voor mij geen staatsgreep zolang de kantoren van post en telegrafie, en de bruggen, niet bezet zijn.

* Even was ik in paniek toen ik op CNN iets hoorde over wapens. Dat Amerikanen wapens hebben, is bekend, maar dat ze die voor politieke acties inzetten, dat zou nieuw en verontrustend zijn. Zelfs de Black Panthers gebruikten indertijd hun wapens vooral om te paraderen. Maar mijn paniek was voorbarig. Het was de politie die de wapens trok, wat in de gegeven omstandigheden normaal te noemen was.

* Dat een verliezer van verkiezingen oproept om te betógen tegen een resultaat dat hem niet aanstaat is natuurlijk iets dat in een democratie niet te vaak moet gebeuren.  

* Joren Vermeersch (N-VA) schrijft: ‘Als conservatief heb ik het sowieso niet voor betogingen. Nu weet ik weer waarom. Democratie hoort zich af te spelen in het stemhokje, in het parlement en via de uitwisseling van ideeën in pers en sociale media.’ Ik ben het daar volledig mee eens.

* Is er verkiezingsfraude gebeurd? Dat kan alleen worden vastgesteld door gerechtelijk onderzoek of door grondige statistische analyse van abnormale verkiezingsuitslagen. Maar Trump heeft zijn beschuldigingen van fraude geuit vóór zo’n onderzoek of vóór zo’n analyse waren uitgevoerd. Dat is niet geloofwaardig.

* En eerlijk: kan iemand het zich voorstellen dat Trump, enkele dagen na een ongunstig verkiezingsresultaat, op de televisie was gekomen om te zeggen: I lost fair and square? Vandaag, twee maanden na de verkiezingen, wil hij een ‘vreedzame machtsoverdracht’. Dat is too little, en vooral way too late.

* Een CNN-journalist voorspelde eergisteren dat Trump zijn extreme aanhangers nooit zou afvallen. ‘Hij keert zich nooit tegen de mensen die van hem houden.’ Maar nu doet hij het wel. Hij zegt ‘woedend’ te zijn vanwege de acties. Dat begrijp ik. Zijn politieke lot is bezegeld. Als er nu, of zeg binnen een maand, want bij sommige mensen duurt het wat langer, nieuwe verkiezingen werden gehouden, zou Trump aanzienlijk minder stemmen halen.

* Het is nu aan de Republikeinse partij om opnieuw leiders te zoeken van het type Ronald Reagan en Mitt Romney.

* Er zijn twee dingen die ik enkele jaren geleden nooit had kunnen voorspellen: dat een stelletje actievoerders het Capitool zou bezetten, en dat een man die op zijn hoogtepunt 75 miljoen Amerikanen vertegenwoordigde, verbannen zou worden van Facebook en Twitter. Ongeveer iedereen veroordeelt het eerste. Iedereen zou ook het tweede moeten veroordelen.

* Ik heb, als ik het goed heb, mijn laatste stukje over Trump geschreven de dag nadat hij verkozen was. Daarna heb ik de Amerikaanse politiek niet meer gevolgd. Trump was voor mij niet zozeer iemand die ‘goed’ of ‘slecht’ was: hij had nooit mogen bestaan.

* De vooringenomenheid van de pers tegen Trump heeft het mij moeilijk gemaakt. De kans bestond altijd dat ik van de weeromstuit sympathie zou krijgen voor de man. Dat is gelukkig nooit gebeurd, want af en toe zag ik een glimp van hem op de televisie.

* Staatshoofden, zeker in een moreel ernstig land als de VS, dien je te beoordelen zowel op hun beleid als op hun persoonlijkheid en stijl. Over het beleid van Trump weet ik weinig; misschien was daar veel goeds bij. Zonder corona zou hij geloof ik de verkiezingen gewonnen hebben op de economie. Maar zijn persoonlijkheid was verachtelijk. Als moreel voorbeeld was hij ongeveer de slechtst denkbare president.

* Men zei dat Trump loog over kleine dingen, maar over grote dingen de waarheid sprak die andere politici uit de weg gingen. Dat kan. Dat liegen over kleine dingen staat mij eigenlijk nog meer tegen dan het liegen over grote dingen.

* Of Trump trouwens cynische leugens vertelde, onbezonnen bullshit verkocht, of gewoon ‘delusional’ was, is niet helemaal duidelijk.

* Ik lees hier en daar paniekerige commentaren dat de Russen en de Chinezen nu de Verenigde Staten en het Westen zullen uitlachen. Wel ja, met Tienanmen heeft niemand gelachen, geloof ik.

* Op de Kamerzitting van gisteren werd Theo Francken door Groen en sp.a aangevallen omdat hij enkele maanden geleden Trump ‘politiek slim’ had genoemd (hier). Maar Francken is geen Trump-aanhanger. Bij de verkiezingen werden Vlaamse politici door journalisten gevraagd hun voorkeur uit te spreken voor Trump of Biden. De meesten kozen Biden, Van Grieken koos Trump, en Francken en Raoul Hedebouw hadden geen voorkeur (hier). Dat was ook mijn houding. Ik zou uitzonderlijk voor de libertarische kandidaat gestemd hebben, al weet ik niet wie dat was.

* Links zal overigens eens moeten beslissen of Francken nu de nieuwe Hitler of de nieuwe Trump is. Of is daar geen verschil tussen? 

*  Ondertussen moeten ook hier de slagen vooral gericht blijven op N-VA, zelfs al was Vlaams Belang de Trump-partij. Je moet altijd voor ogen houden wie de hoofdvijand is, wist Lenin al. 

* Ook mooi is dat Trumps retoriek over frauduleuze verkiezingen worden gelijkgesteld aan uitspraken van N-VA’ers die vragen hebben bij de legitimiteit van de groen-blauw-rood-oranje regering. Of een regering legaal of frauduleus is moet juridisch worden geëvalueerd. Of een regering legitiem is, met andere woorden of er een goede reden voor is, wordt politiek geëvalueerd, en dat zal de zittende regering anders doen dan de oppositie. 

* Nu geef ik toe dat ‘legitiem’ ook een juridische betekenis heeft. Ik heb dat voor de zekerheid opgezocht. Maar het woord opzettelijk in die zin misverstaan is een erg gemene streek. Het is precies het soort demagogie waarvoor men beweert te waarschuwen. 

* Hoewel ik nogal goedgelovig ben, ga ik niet gemakkelijk mee in samenzweringstheorieën. Ik las op de sociale media dat de politie opzettelijk de betogers heeft binnengelaten in het Capitool. Hoeveel politieagenten zouden op de hoogte moeten zijn van zo’n consigne? Zouden die allemaal hun mond houden?

* Ik las ook dat de betogers vermomde linkse antifa’s waren. Ik heb ze eens goed bekeken, die betogers, toen ze als provinciale toeristen het Capitool binnenliepen als was het een museum, angstvallig binnen de koperen afzetpalen en rode koorden blijvend, met ontzag de marmeren standbeelden en zuilen aanschouwend (zie hier). Geen antifa’s lijkt mij.

* Abou Jahjah liet op de sociale media weten dat de actie eigenlijk best te vergelijken was met veel geweldloze protestacties van links. Daar zit iets in. Je denkt aan een groep klimaatbetogers die het Capitool zou binnenlopen, en Greta Thunberg die het spreekgestoelte zou bestijgen (alhoewel ze daar meestal officieel toe wordt uitgenodigd).

*  Toch verschil ik van mening, en wel langs links, met de voormalige radicaal. Door het grote symbolische karakter van het gebouw, is er iets meer aan de hand. Het is de doorbreking van een taboe, van een tot voor kort haast unaniem respect voor de democratische instellingen. Extreme populisten zijn die instellingen, en hun gebouwen, gaan beschouwen als een symbool van de verderfelijke elite. Dat is dan wel weer een dramatische en gevaarlijk evolutie.