1. Professor Delanote heeft op vraag van minister Van Peteghem (CD&V) een fiscaal hervormingsplan uitgewerkt dat hijzelf ‘wetenschappelijk’ noemt. Het komt neer op: vereenvoudigen, minder belasting op arbeid, meer belasting op verbruik, minder belasting voor alleenstaanden, ‘koterijen’ afschaffen zoals bedrijfswagens, en een eenvormiger belasting op inkomen uit eigendom. Ik zie niet in wat daar ‘wetenschappelijk’ aan is. Hoogstens kun je het door Delanote voorgestelde systeem ‘ordelijk’ of ‘rationeel’ noemen.
2. Socialisten, christendemocraten en groenen steunen het hervormingsplan. Dat komt geloof ik niet omdat ze ordelijker of rationeler zijn dan Bouchez en andere liberalen. Ze hebben alleen snel uitgerekend dat hún kiezers met het nieuwe plan minder belasting zouden betalen, en de kiezers van andere partijen méér.
3. Technisch zou het erg moeilijk zijn om een hervorming uit te werken – met gelijkblijvende belastinginkomsten – volgens het principe dat Di Rupo ooit in een communautaire context gebruikte: ‘Niemand mag armer worden.’ Het voordeel van de één zal altijd het nadeel van de ander zijn. Ik las een interview in het Nieuwsblad met Delanote waarin zwierig om die eenvoudige waarheid heen werd gefietst.
4. Dat was de technische kant. Politiek is het dan weer erg moeilijk om een fiscale hervorming uit te werken – om het even dewelke – waarbij de algemene belastingdruk dáált. Hervormingen dienen in ons land om de belastingen te laten stijgen. Onder alle regeringen die ik gekend heb, ging de algemene belastingdruk omhoog. Alleen de vorige ‘Zweedse’ regering heeft een kleine verlaging doorgevoerd.
5. Voor de Vlaams-nationalisten onder mijn lezers geef ik nog gauw een citaat van Rik Torfs mee: ‘Belastingverhogingen in België zijn altijd tegelijk een transfer van Vlaanderen naar Wallonië.’
6. Het plan van Delanote blijft vaag over de cijfers omdat zoiets ‘een politieke beslissing is’. Mijn eigen glazen bol blijft ook vaag. Als ik hardnekkig blijf staren, onderscheid ik in het kristal na enige tijd de woorden ‘middenklassen’ en ‘betalen’.
7. Voor de situatie van mijn eigen gezin heb ik geen glazen bol nodig. We hebben een huis en een appartement. Mijn vrouw heeft een bedrijfswagen. Welke cijfers men ook in het plan invult, wij worden, om het met Di Rupo te zeggen: ‘armer’. ’t Is treurig, maar wij moeten hopen op een status quo, op een blokkering van het dossier.
8. Het is mijn gewoonte niet om mijn politieke standpunt te laten bepalen door mijn onmiddellijke eigenbelang. Ook als ik arm was, zou ik tegen nog verder doorgedreven ‘herverdeling’ zijn. Dat een beetje herverdeling voor velen aangenaam is, wil ik graag aannemen, maar je moet er geloof ik altijd wat algemene economische welvaart en groei voor inleveren*. En voor heel veel herverdeling moet je heel veel algemene economische welvaart en groei inleveren.
9. Je hoort en leest vaak dat inkomen uit eigendom in ons land te weinig belast worden. Dat zou onrechtvaardig zijn. Maar je kunt het ook anders bekijken. Neem twee werknemers, Jan en Piet, of om het eigentijds te houden, Arthur en Noah, met een gelijk, tamelijk hoog, inkomen. Ze worden allebei belast aan 50 % (RSZ, inkomensbelasting, patronale bijdrage …). Arthur geeft de overige 50 % uit, terwijl Noah een deel ervan spaart. Daardoor verwerft Noah eigendom waaruit hij inkomsten haalt die … een tweede keer worden belast.* Dat vind ik dan weer onrechtvaardig.
10. Dat neemt allemaal niet weg dat ik enige sympathie voel voor het plan van Delanote. Zijn systeem is wel degelijk rationeel. Dat is altijd een voordeel. Maar, nu we toch onder ons zijn, een vlaktaks, voor iedereen gelijk, vind ik nóg rationeler***.
* Onder andere door het welvaartsverlies dat mijn leerlingen uit een economische richting ‘deadweight loss’ noemden.
** Natuurlijk zal Arthur ook door middel van BTW een tweede keer belast worden als hij geld uitgeeft, maar dat geldt evenzeer voor Noah als die inkomsten uit eigendom uitgeeft. Noah wordt dan een derde keer belast.
*** Zie daarover mijn stukje hier.
Twee opmerking:
BeantwoordenVerwijderen- Uw punt 3: "‘Niemand mag armer worden.’ Het voordeel van de één zal altijd het nadeel van de ander zijn.": Als het gaat over personenbelasting kan die technisch voor iedereen verminderd worden, en verschoven naar bijvb. belasting op bedrijven die vermeent te weinig belasting betalen, bijvb. internationale bedrijven die belasting ontwijken op dubieuze manier. In welke mate dat goed is, hang af van hoe men doet. Het meer algemene probleem is dat Belgische belastingen te hoog zijn om economische activiteit aan te wakkeren.
- Uw punt 9: "Daardoor verwerft Noah eigendom waaruit hij inkomsten haalt die … een tweede keer worden belast. Dat vind ik dan weer onrechtvaardig.": u mag dat onrechtvaardig vinden, maar het is geen tweede keer belasting op hetzelfde. Belasting wordt geheven op het extra inkomen alleen. Daarom heet dit inkomstenbelasting. Opnieuw, of het een goed idee is alle inkomsten gelijk hard te belasten is een andere vraag, belastingvoeten kunnen gebruikt worden als rem of stimulus. Een vermogensbelasting louter op het hebben van een vermogen dat opgebouwd is als resultaat van alreeds belast inkomen zou wel dubbelbelasting zijn op hetzelfde.
Neem nu even aan dat Noah gehuwd was en die eigendommen vergaarde met de hulp van zijn bekwame en hardwerkende echtgenoten. Het paar blijft jammer genoeg kinderloos. Dan slaat het noodlot toe en Mevrouw Noah sterft. Wie komt even langs? De fiscus natuurlijk, en Noah moet weer eens een stuk van zijn eigendom afgeven, ook al is het allemaal vergaard met eerlijk werk en werden alle belastingen altijd betaald volgens het boekje. Als er kinderen geweest waren en die moesten erfbelasting betalen kan ik er nog inkomen, per slot van rekening is het een eigendom waarvoor ze nooit belastingen betaald hebben, maar voor Noah ligt dat wel even anders.
BeantwoordenVerwijderen