maandag 29 december 2025

De ‘angst’ en ‘illusies’ van De Wever, e.a.

 


   Militair analist Oleksi Kopytko, voormalig adviseur van de Oekraïense minister van Defensie, vindt dat Bart De Wever grondig fout was in het Euroclear-dossier (DS 26/12). De drie grootste fouten van De Wever waren angst, corruptie en illusies. Ik kan die beschuldigingen niet ‘weerleggen’; ik wil ze wel ‘weerspreken’, of minstens enkele punten van voorbehoud aanbrengen.
      Bij de beschuldiging van angst verwijst Kopytko naar De Wever zelf die beweerde van Russische zijde bedreigingen te hebben ontvangen. Ik geloof De Wever natuurlijk op zijn woord als hij spreekt over die bedreigingen, maar ik geloof tegelijk ook dat die geen erg grote rol hebben gespeeld in het debat. De Wever heeft het argument in stelling gebracht, zoals hij álle argumenten in stelling bracht, maar hij is er niet vaak op teruggekeerd. Wat waren overigens die bedreigingen? Kopytko denkt aan

cyberaanvallen, kunstmatig veroorzaakte toestroom van vluchtelingen, steun aan boze boeren en andere protestgroepen die tot straatconfrontaties kunnen leiden.

     Dat is inderdaad chantage die een staatshoofd niet van zijn stuk horen te brengen. Het mag niet leiden tot verminderde steun aan Oekraïne. Maar het kan één element zijn om te kiezen voor een vorm van steun – de eurobonds – die even efficiënt is maar de Russen geen extra argumenten voor agressie of subversie in handen speelt.
      De beschuldiging van corruptie had Kopytko beter achterwege gelaten.

België blijft inkomsten ontvangen uit de bevroren Russische tegoeden, waarvan een deel in de Belgische schatkist blijft plakken, iets wat elk jaar alleen maar zal toenemen.

     Dat is om te beginnen geen corruptie in de normale betekenis van het woord, want het gaat om volstrekt wettige belastingsinkomsten die niét in de zakken van regeringsleiders of vriendjes verdwijnen. De Russische tegoeden zouden normaal rente opleveren die naar Rusland zou gaan. Door de oorlog gebeurt dat niet. De rente gaat naar Euroclear, en daarvan gaat een deel als belasting naar de Belgische staatskas. Die vennootschapsbelasting – in 2024 bijvoorbeeld 1,7 miljard – gaat integraal naar Oekraïne. Ook het grootste deel van de extra-rente gaat via Europese mechanismen naar Oekraïne. Hoogstens kun je zeggen dat België het door die extra belastingen gemakkelijker heeft om steun aan Oekraïne te geven. Toegegeven, tijdens het diplomatieke spel dat aan de Europese top voorafging, circuleerden geruchten dat België de extra belastingen niét integraal doorstort aan Oekraïne. Dan is het beter om zulke geruchten niet als harde feiten voor te stellen.
     De derde beschuldiging noemt Kopytko zelf de ‘belangrijkste’. De Wever en Europa maken zich illusies over de internationale rechtsorde. Rusland heeft die geschonden en zal die blijven schenden.

De Europeanen verwachten een directe confrontatie met Rusland ergens rond 2029-2030 … Maar als het erop aankomt, dan gedragen ze zich alsof er helemaal geen Russische dreiging is. De illusie levend houden dat er een beschaafde dialoog mogelijk blijft terwijl Rusland zich opmaakt voor oorlog, is compleet onlogisch en contraproductief … Rusland zal niet stoppen. En op een dag zouden de Belgen wel eens kunnen vaststellen dat hun hele levenswijze verwoest is.

     Hier gaat Kopytko uit van één mogelijk scenario. Ik ken ongeveer de argumenten voor en tegen de geloofwaardigheid ervan. Zelf geloof ik ook dat het een mogelijk scenario is, en dat daarom een versterkte Europese defensie en een volgehouden steun aan Oekraïne noodzakelijk is. En ik geef toe dat in het geval van een directe confrontatie in 2029-2030 de Euroclear-miljarden onze laatste bekommernis zullen zijn. Maar dat rampscenario is niet het énige mogelijke. Een ander is dat de twee strijdende partijen uitgeput raken – of misschien al zijn – en een compromisvrede bereiken. Ook met dat, en nog andere scenario’s moet worden rekening gehouden.
     In het Oekraïne-kamp hoor je vaak de slogan ‘Poetin wil geen vrede.’ Wat men bedoelt is:  ‘Poetin wil geen rechtvaardige vrede.’ En dat is zeker waar*. Maar op dit ogenblik zijn er weinig mensen die weten wélk compromis Poetin bereid is te aanvaarden. We weten wel ongeveer welk compromis Europa wil aanvaarden: een vorm van ‘tijdelijke’ territoriale toegevingen in ruil voor een rest-Oekraïne als steel porcupine. 

*Over die ‘rechtvaardige vrede’ heb ik eerder al enkele bedenkingen geformuleerd: hier.



Eurobonds
     Ik heb als burger van dit land en als sympathisant van De Wever veel plezier beleefd aan onze overwinning rond Euroclear. De Europese steun aan Oekraïne zal niet verlopen via de confiscatie van Russische tegoeden, maar via een Europese lening met eurobonds. Dat was de verantwoordelijke keuze. Maar Joshua Livestro komt nu mijn plezier vergallen met een opiniestuk in De Standaard (29/12). Hij juicht de lening toe omdat ze een precedent schept om in de toekomst nog meer leningen aan te gaan. Hier sta ik weer aan de kant van de ‘vrekkige lidstaten’ zoals Duitsland.


Nogmaals de BB-kop van De Standaard
     Nu had ik echt-eerlijk-ik-zweer-het-op-mijn-communiezieltje gedacht dat De Standaard van maandag, na rijp beraad, de scherpe online-kop van zondag zou vervangen door een afgezwakte versie. Maar nee. Het blijft dezelfde. En sterker nog: die kop wordt zelfs overgenomen op de voorpagina.

‘Het boegbeeld van de seksuele revolutie gleed af in haat.’

       Het is natuurlijke ook een kwestie van generaties: boomers tegen de rest. Dat heeft De Foer in zijn Bardot-artikel althans juist opgemerkt:

Conservatieve Fransen houden van Bardot omdat “de tijd dat we BB nog choquerend vonden” pure nostalgie geworden is voor hen. Of zelfs een model van authentieke Franse vrijgevochtenheid tegen de vaak preutsere normen van moslims of andere culturen die hun plaats in Europa opeisen.

      Maar voor jongere generaties van min of meer linkse signatuur is BB nu eenmaal in de eerste plaats ‘iemand die bevriend was met Jean-Marie Le Pen.’ En het zijn die jongere generaties die de redactielokalen van de meeste kranten bevolken, en zeker in Vlaanderen.
     Maar dan nog blijft het probleem van kiesheid. Niemand verwacht vandaag nog een necrologie in de traditie van ‘over de doden niets dan goed’. Schaduwzijden – of wat daarvoor moet doorgaan – mogen vernoemd worden. Het artikel zelf van De Foer blijft op dat vlak binnen het perken der redelijkheid. De voornaamste aandacht gaat naar de filmcarrière van Bardot en naar de invloed die ze gehad heeft op het culturele klimaat; en slechts twee alinea’s brengen haar extreemrechts engagement ter sprake.
     Maar de verwoording in de kop blijft mij dwars zitten. Hij is uniek, geloof ik, zowel in de Vlaamse als in de internationale pers. Vergelijk maar:

  • Het Laatste Nieuws:  Tot haar 91ste aanbeden voor wie ze op haar 22 was.
  • De Morgen: Afscheid van Brigitte Bardot
  • Het Nieuwsblad: Meer dan een sekssymbool
  • Le Figaro: L’icône du cinéma français est morte
  • Le Monde: L’histoire d’une icône.
  • Libération: Bye-bye BB
  • La Dépêche du Midi: La France pleure une icône.
  • France-info: Star mondiale du cinéma et militante infatigable de la cause animale
  • The New York Times:  French Movie Icon Who Renounced Stardom
  • The Washington Post: French femme fatale and cultural phenomenon
  • Los Angeles Times: France's prototype of liberated female sexuality
  • Die Welt: Das ungezähmte Leben
  • Der Spiegel: Frankreichs größter Star ist tot
  • Neue Zürcher Zeitung:  Die letzte Leinwandgöttin

     Er zijn in dezelfde (en andere) kranten soms bijkomende koppen of leads waarin allusies worden gemaakt op het politiek engagement Bardot.

  • De Tijd: Frans mode-icoon en controversiële persoonlijkheid
  • De Morgen: Van filmicoon tot omstreden stem
  • Het Nieuwsblad: De mooiste vrouw ter wereld die ook lelijke kantjes had
  • Gazet van Antwerpen: Actrice, sekssymbool, dierenrechtenactiviste, en allesbehalve onomstreden
  • Le Figaro: Ardente patriote
  • Neue Zürcher Zeitung: Sie beendete ihre Karriere … und geriet anschließend vor allem mit politischen Äusserungen in Verruf.
           We kunnen nu lachen met hypocriete clichés als ‘controversieel’, ‘omstreden’ en ‘allesbehalve onomstreden’. Maar bij een overlijden heb ik die liever. Op dergelijke momenten zijn clichés gepast. Als Noam Chomsky straks overlijdt, zal er ook wel hier en daar een kop zijn die het woord ‘omstreden’ gebruikt. Daar moeten vriend en vijand mee kunnen leven. Maar dat de formule ‘afglijden in haat’ bewaard bleef in de papieren versie van De Standaard, en de hoofdpagina haalde, dat zal mij nog een poosje blijven verwonderen. En ook natuurlijk dat men aanstoot nam aan sommige ideeën van Bardot, maar niet aan het feit dat ze daarvoor veroordeeld werd.

 

 

 


 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten