Lesuurtje Arabisch
Ik verkeer in twijfel of ik mij moet ergeren aan een of twee lesuurtjes Arabisch in het Heilige-Drievuldigheidscollege in Leuven. Of moet ik het negeren? Na veel wikken en wegen kies ik voor de ergernis. En wel hierom. De nieuwe leerplannen geven scholen de vrijheid om hier en daar een uur naar believen in te vullen. Dan gebeuren er gekke dingen. Op onze school hebben we ooit meegemaakt dat de leerlingen van het vijfde jaar verplicht een uur ‘Afrikaanse kunst en cultuur’ moesten volgen. Ik hoorde in mijn leslokaal dan het geroffel op de djembés in het park.
In het algemeen vind ik die toename van kleine vakken, ten koste van de hoofdvakken, een noodlottige evolutie. Wat hebben die leerlingen aan een uurtje Arabisch, Spaans, Chinees, fotografie, journalistiek, tektsvaardigheid, ChatGPT-vaardigheid, financiële geletterdheid of burgerzin? Dat ik twee van die vakken zelf heb gegeven, verandert daar niets aan. Geef die jongens en meisjes van een richting Moderne Talen een uur extra Frans, Engels, Duits of Nederlands. En als het om culturele verrijking te doen is: een lesuur meer voor literatuur zou ook deugd doen.
Ik neig dus naar ergernis. Verder vrees ik dat andere modieuze directeurs het Leuvense voorbeeld zouden volgen en ook dat soort onzin - politiek-correct gemotiveerd maar omkleed met pedagogische drogredenen - in hun lessenrooster zouden opnemen. En dan kunnen later de leerplancommissies hetzelfde doen. Heeft Koen Pelleriaux**, de baas van het Gemeenschapsonderwijs, enige tijd geleden niet gepleit voor richtingen als Arabisch-Wiskunde?
In een maatschappij waarin multiculturele diversiteit een feit is, zou de school het ideaal moeten uitdragen van integratie en emancipatie. Dan kan men thuis, op straat of op de podia van onze cultuurpaleizen nog altijd zoveel diversiteit opzoeken als men wil.
Gelukkig heeft de zaak ook een komisch kantje. Vier dagen voor het begin van het schooljaar had de Leuvense school nog geen docent gevonden voor het vak. De directie wil daarvoor het liefst een Arabier omdat hij een ‘rolmodel’ kan zijn voor allochtone leerlingen. Maar hij moet natuurlijk ook linguïstisch geschoold zijn. Wel, dat doet mij denken aan een anekdote die ik ooit hoorde. Studenten in de Arabistiek deden hun beklag dat ze alleen teksten van 1000 jaar geleden te lezen kregen. Waarom lazen ze nooit hedendaagse artikels uit kranten en tijdschriften? ‘Jullie worden hier,’ antwoordde de professor, ‘opgeleid tot Arabist, niet tot Arabier.’
Jongens gediscrimineerd op school
‘Meisjes stromen vaker door naar het hoger onderwijs dan jongens,’ lees ik in De Standaard van 2 september. De krant zal de komende dagen ‘mensen uit het onderwijs, sociologen en pedagogen aan het woord laten om het probleem te duiden.’ Ik weet ongeveer wat ze zullen zeggen, en het zal allemaal ongeveer waar zijn.
Eén ding is niet waar: het is geen discriminatie, zoals Stefan Grielens van Vrij CLB Netwerk meent. Er zijn geen studierichtingen die verboden zijn voor jongens. Er worden geen aparte examens opgesteld voor jongens of meisjes. En er zijn hoe langer hoe minder mondelinge examens waarbij een kort rokje en een diep decolleteetje een voordeel kunnen opleveren. Die CLB-man denkt dat elke ongelijkheid een bewijs is van discriminatie. Dat is niet zo!*
*
Ik ben hierboven wat kortaf geweest. In een mildere bui ben ik bereid om een rekkelijker definitie van het begrip ‘discriminatie’ te overwegen: een ongelijkheid die in principe door mogelijke maatregelen verholpen kan worden.
Hoe zit het dán met die jongens? Kunnen die door positieve discriminatie bijvoorbeeld in even grote hoeveelheden als de meisjes doorstromen in het onderwijs? Ja, maar dat zou immoreel zijn. Kunnen die jongens door ándere maatregelen beter gaan presteren in verhouding tot de meisjes? Misschien, wie weet, maar dan moet je de kosten met de baten vergelijken. We kunnen meer inspanningen doen om mannelijke leerkrachten te rekruteren. Zeker. Maar er zijn nu al te weinig leerkrachten tout court. En wat dondert het eigenlijk of een goede arts, ingenieur of informaticus nu een man of een vrouw is?
*
P.S. Het opiniestuk van Nick De Clippel in De Standaard van 4 september overtuigt mij ervan dat er wel degelijk een oplossing bestaat waarbij de baten veel groter zijn dan de kosten. Een onderwijsmodel met meer discipline en autoriteit is goed voor de jongens, en schaadt de meisjes niet.
West-Vlaams geld
Onlangs zag ik een kop voorbijflitsen: De tien rijkste West-Vlaamse families bezitten samen bijna 11 miljard euro. Hoewel ik mij tot de libertaire filosofie beken, is mijn eerste reactie als ik zoiets lees die van gelijk welk klein kind (zeg, 2de kleuterklas): kunnen we dat niet eerlijk verdelen onder alle kindjes? En dan zien we volgend jaar wel verder. Een lange staartdeling (zeg, 5de leerjaar) leert mij dat elke West-Vlaming bij zo’n verdeling een bedrag van 8969,5 euro ontvangt. Als mijn vrouw en ik ons domicilie veranderen van Keerbergen naar Oostende, krijgen we samen 17.939 euro.
‘Slechte’ film op de VRT
Het ontslag van VRT-netmanager Lotte Vermeir werd naar het schijnt nogal koeltjes afgehandeld. Vermeir zou haar persoonlijke bezittingen in een kartonnen doos hebben moeten verzamelen, en daarna door veiligheidspersoneel naar de uitgang zijn begeleid. ‘Zoals in slechte Amerikaanse films,’ citeert De Standaard.
Slechte films? Ik heb geloof ik evenveel goede als slechte Amerikaanse films gezien waarin op die manier een kaderlid ontslagen wordt. Dat woord ‘slecht’, zo gebruikt, heeft maar zin als het verwijst naar ‘overdreven’ en ‘sensationeel’. ‘Ach meneer, je kunt het je niet voorstellen; het was precies een slecht melodrama.’ Dan weet je wat er bedoeld wordt. In ‘Dernier courrier avant la nuit’ declameert Serge Reggiani: ‘Vie, il faudra m’arracher à toi avec des tenailles rougies, comme dans les mauvais romans.’
Aangezien die roodgloeiende tangen wijzen op een morbide en ongeïnspireerde fantasie, kunnen we inderdaad vermoeden dat de romans waarin ze voorkomen niet tot de Grote Literatuur behoren. Maar met die ‘slechte’ Amerikaanse films uit het Standaard-stuk is er iets anders aan de hand. Kaderleden in Amerikaanse bedrijven worden nu eenmaal vaak op die manier ontslagen. Dan is er niets overdrevens of sensationeels aan een film die dat waarheidsgetrouw weergeeft.
Misschien is in het artikel iemand aan het woord die álle Amerikaanse films slecht vindt. Dat zou jammer zijn, want er zij veel prachtige Amerikaanse films. Of misschien loopt de morele veroordeling van de manier van afdanken over in een esthetische veroordeling van films die zoiets laten zien. Als we boos zijn, zijn we boos op alles. ‘Stoute film!’ zou een kleuter zeggen.
Of, en dat is het waarschijnlijkst, we hebben te maken met de kracht van het cliché: een ‘klein’ hotelletje, een ‘gezellig’ restaurant, een ‘knetterend’ haardvuur, een glas wijn en een ‘goed’ boek, en natuurlijk: een ‘slechte’ Amerikaanse film.
Discretie
Afdankingen van hooggeplaatsten gebeuren vaak in een sfeer van geheimhouding en discretie. Een directeur van een school komt bij het begin van het schooljaar niet terug, en niemand die weet precies waarom de Raad van Bestuur die beslissing genomen heeft. De wildste verhalen doen de ronde. De geheimhouding, die onderling is afgesproken, zou de reputatie van beide partijen moeten beschermen, maar het resultaat is dat ze allebei beschuldigd worden, zonder bewijs, van verregaande wanpraktijken.
Een lesuur esthetica of kunstgeschiedenis? Literatuur? Muziekgeschiedenis? Uitspraakleer (dictie)? Media? Er zijn honderden interessante onderwerpen die aansluiten op de rest van het lesprogramma.
BeantwoordenVerwijderenMet meer uren Nederlands zou een vaste plaats kunnen worden gegeven aan literatuur en dictie.
VerwijderenMijn leerplan: een voormiddag Nederlands, een VM Engels, een VM economie, een VM geschiedenis en een VM programmeren.
BeantwoordenVerwijderenNamiddag: vrij aanbod kunst, sport etc