Bingewatchen met een goed gevoel

      Met het mooie weer dat we van de week hebben gehad, ben ik naar het café gefietst dat recht tegenover mijn oude school ligt. Ik heb er veel decafeïné gedronken en veel collega’s teruggezien. Enkele vroegen bezorgd of ik wel voldoende bezigheden vond om de tijd door te brengen. Ik kon naar waarheid antwoorden dat ik geen bezigheden, maar tijd, te kort had.
     Je hoort soms dat het pensioen een tijd is van genieten, omdat er niets is dat nog móet. Die banaliteit bevat, zoals welk vaker het geval is, veel waarheid. Maar juist omdat er niets móet, rijst er voor de gepensioneerde een nieuw probleem: hoe behoudt hij een ‘sense of achievement’. Wanneer ervaart hij nog het gevoel van tevredenheid na ‘a job well done’? De winkelier kan op het einde van de dag zijn kassa afsluiten met een tevreden zucht, de loodgieter kan onder de douche het vuil van de dag wegspoelen, de leraar kan na het verbeterwerk de punten inbrengen. Maar de gepensioneerde?
     In elk geval: ook van dat gemis heb ik geen last. Ik heb nooit een scherp verschil gemaakt tussen werk- en speeltijd. ‘Work hard’ en ‘play hard’ waren mij even vreemd. Waar ik wel last van had, en heb, is het gevoel dat ik tijd aan het verliezen ben. En dàt gevoel is nu toegenomen. Als ik iets doe wat ik niet graag doe – mij aankleden, het gras maaien, een formulier invullen – dan vind ik dat jammer van de tijd. Maar als ik iets doe wat ik wél graag doe, is dat gevoel van tijdverlies niet verdwenen. Als ik moeizaam een stukje schrijf – en het gaat altijd moeizaam – heb ik kostbare tijd opgebruikt die ik achter de piano had kunnen doorbrengen, en als ik een boek aan het inbinden ben, gaat dáár tijd naar toe die  ik niet aan het lezen ervan besteed. En omgekeerd natuurlijk. Als je het zo bekijkt, ben ik voortdurend tijd aan het verliezen, hoe actief ik ook ben.
     Het is zelfs omgekeerd: juist als ik minder actief ben, heb ik ook minder het gevoel van tijd te verliezen. Wat ik hierboven opsomde – stukjes schrijven, piano studeren, moeilijke boeken  lezen, inbinden – het zijn allemaal bezigheden die een zekere inspanning vragen. Maar als ik iets doe wat weinig inspanning vraagt, heb ik het gevoel van tijdverlies niet. Ik heb vorige week aardig wat tijd doorgebracht voor de televisie. Ik ben ondertussen al bijna aan het einde van het vijfde seizoen van The Americans. Af en toe vraagt Netflix of ik ‘nog altijd aan het kijken ben’. Iemand die zo maar even vier afleveringen na elkaar bekijkt, ze vertrouwen het niet daar in Californië. Maar tijdens het bingewatchen, en zelfs erna, word ik níet gekweld door de gedachte aan mijn piano die onberoerd, mijn stukje dat ongeschreven, mijn boek dat ongelezen en mijn naaibankje dat ongebruikt blijft. Ik kan dat allemaal wel later doen. Ik heb nu toch tijd.