Mrs. Maisel en Miss Austen

      Miriam – Midge – Maisel, van de gelijknamige televisieserie, is een alleraardigst persoontje. Als ze gelukkig is, wat vaak gebeurt, glimlacht ze in haar eentje. Dat is een mooi trekje. Ze kleedt zich even elegant als Audrey Hepburn en ze spreekt even snel als Katherine Hepburn. Als ze over straat of in de gang loopt, doet ze dat met korte, snelle damespasjes, terwijl ze parmantig met haar armen zwaait, en haar polsen in een uitwaartse hoek houdt zodat haar handen min of meer horizontaal in de ruimte zweven, parallel aan het aardoppervlak. Het is bijzonder moeilijk om je armen zo te zwaaien en je handen zo te houden zonder er erg truttig uit te zien ... en Midge is niet truttig. Rachel Brosnahan, die de rol speelt, moet uren en dagen hebben doorgebracht met turen naar oude modefoto’s om zich de houdingen en gebaren eigen te maken. Daarna heeft ze ongetwijfeld weken rondgestapt met boeken op haar hoofd.

     

      Midge lijkt nog het meest op een heldin van Jane Austen*, met zowel haar rebelse eigenzinnigheid als haar onderwerping aan de conventies. Haar rebellie drijft haar op het podium, maar zodra ze ván het podium stapt, is ze de opgewekte echtgenote, de toegewijde fashionista, de begrijpende dochter, de kordate moeder, de trouwe bezoekster aan de synagoge. Ze beschouwt het mooi zijn van een vrouw als een genoegen én een plicht. Ik herinner mij een familiefeest van lang, lang geleden, waarop een nicht van mijn vader iets zei over ‘de plicht van een vrouw om mooi te zijn.’ Daar kwamen lauwe reacties op. Iedereen was het ermee eens, maar je zei zoiets niet luidop. Niet zo in Mrs. Maisel. Daar zegt men waar het op staat, zoals in een komedie van Neil Simon. ‘It’s so much easier to be happy when you’re beautiful.’

     Midge is ook wars van fanatisme. Ze volgt de conventies van haar tijd, maar dan de vooruitstrevende versie ervan. In haar milieu en in haar tijd wordt seks buiten het huwelijk als onbeschaafd en vulgair beschouwd, zeker voor een vrouw.  Seks vóór het huwelijk – de zogenaamde ‘voorhuwelijkse betrekkingen –, dat is een andere zaak. In de eerste aflevering komt een mooie, korte vrijscène. Mrs. Maisel gaat er helemaal in op. Maar ondertussen kijkt ze af en toe met voldoening naar haar verlovingsring: nu mag het. In de vijfde aflevering van het derde seizoen – let op voor de spoiler – neemt Lenny Bruce haar mee naar een televisiestudio, wat een half psychedelische scène oplevert zoals je die wel eens ziet in een sixties movie. Daarna volgt een romantische wandeling. Als ze dan aankomen bij de hotelkamer van Bruce, volgt een onuitgesproken uitnodiging, waar Midge niet op ingaat. Ik denk dat ze geen bezwaar heeft tegen Bruce – alleen tegen de hotelkamer. Dat is iets te vulgair naar haar smaak.
     Soms geeft Mrs. Maisel de indruk een slechte moeder te zijn.  Ze dumpt haar kinderen waar ze maar kan: bij haar ex-man, bij haar ouders, bij haar schoonouders, bij haar manager, bij de buren. Als ze lastig doen, zet ze hén voor de televisie, of geeft ze hen snoep. De huidige generatie van papa-vrienden en mama-vriendinnen zullen grote ogen opzetten als ze zoiets zien. Vijftig jaar geleden kon je van je kinderen houden, zonder er voortdurend mee bezig te zijn. Als er bezoek was, stopte je ze in bed, en als het zo uitkwam stuurde je ze naar een kostschool. Het kind moest dat maar verdragen. En het kind kón dat natuurlijk. Maar hoeveel ouders zouden vandaag de afwezigheid van hun kinderen verdragen? Na de nuchtere ouders van de jaren vijftig, kwamen de sentimentele ouders van de jaren tachtig. Net zoals na de nuchtere tijd van Jane Austen de sentimentele tijd kwam van Brontë en Dickens.

* Jane Austen breng ik af en toe ter sprake, o.a. hier en hier.