maandag 7 november 2022

Elon Musk en andere kortjes


Elon Musk. 
Guy Verhofstadt is gebeten op Elon Musk. ‘So one man owns the biggest debate in the world.’ Die arrogante miljardair Musk heeft het bestaan om aan te kondigen dat hij op Twitter geen censuur wil uitoefenen. Dat is pas machtsmisbruik, vindt de voormalige liberaal, die verder oproept voor regulering tegen ‘hate speech’. Moeten dan ook de eigenaars van telefoniebedrijven niet optreden tegen ‘hate speech’ of vermeende ‘hate speech’ die via hún net verspreid wordt? 

Ploerten. Wie wat rondkijkt op sociale media moet tegen een stootje kunnen. De grofheid van sommige tweets en posts kent geen grenzen. Moet dat allemaal verdedigd worden met de kreet van vrije meningsuiting? Ik vind van wel. Hugo Maes deed mij volgend H.L.Mencken-citaat aan de hand: ‘The trouble with fighting for human freedom is that one spends most of one's time defending scoundrels. For it is against scoundrels that oppressive laws are first aimed, and oppression must be stopped at the beginning if it is to be stopped at all.’ Als we Mencken moeten geloven, staan de ploerten in de eerste gevechtslinie. Zij vangen de eerste klappen op van de censuur. Hun vrijheid moet worden verdedigd.  En dan wil ik nog opmerken dat niet elke ploert grofgebekt is, en dat niet elke grofgebekte een ploert is.

Fatsoen. Conservatieven zullen antwoorden dat het zoveel gemakkelijker is om de vrije meningsuiting in stand te houden als die zich afspeelt binnen de grenzen van fatsoen en beschaving. Dat de ploerten met hun grove geluiden zelf het monster van censuur wekken uit zijn schoonheidsslaapje. Dat is ongetwijfeld waar. Maar het verleden laat zien dat ook een mooi deuntje het monster uit zijn hol lokt. En wat is grof? De gebroeders Goncourt geven hun opsomming van grove auteurs: Rabellais, Molière, Voltaire en de samensmelting van die drie in populairste dichter van de 19de eeuw: Béranger. De verfijnde werken van de gebroerders Goncourt zelf werden trouwens ook vaak door de censuur tegengehouden.

Walldorf & Sanctorum. De partijpolitieke onafhankelijkheid van Doorbraak blijkt ondermeer uit de pittige aanvallen die er verschijnen op de Vlaamsgezinde partijen en politici. Jasmijn Waldorf vond het pro-kernenergiestandpunt van N-VA ‘hypocriet’ omdat de partij in het verleden van de kwestie geen breekpunt maakte. Johan Sanctorums schreef onlangs dat Zuhal Demir ‘de sfeer van een viskraam uitademt’. Ben ik nu de enige die het eerste verwijt onredelijk en het tweede enigszins ironisch vindt?

Partiële cijfers .Het Nieuwsblad brengt op de voorpagina meestal de cijfers die ik niet wil. Op 27 oktober: ‘Lerarentekort in zes van de tien scholen’. Op 28 oktober: ‘9 op 10 scholen zien armoede bij leerlingen toenemen’ en ‘Eén op drie bedrijven zal personeel laten afvloeien’. Geen van de drie partiële cijfers geven ook maar bij benadering de juiste omvang aan van de problemen aan. Neem dat lerarentekort. Het Nieuwsblad heeft een bevraging gedaan bij 291 schooldirecteurs. Wat ik zou willen weten is: hoeveel leraren zijn er in al die scholen samen tekort, op een lerarentotaal van hoeveel? Het percentage wil ik desnoods zelf uitrekenen.

Omkering van cijfers. Partiële cijfers zorgen voor een dramatische voorstelling. En wie niet aandachtig leest, en niet even pauzeert om na te denken, riskeert de cijfers ook nog eens om te draaien. De dreigende personeelsafvloeing van hierboven komt nog in een tweede kop aan bod ‘33 procent [van de bedrijven] wil minder personeel’. Voor je het weet, denk je dat de bedrijven 33 % minder personeel willen.

Bare to the bone. In Yes Minister (S3E04) stuurt de Engelse regering een delegatie naar het fictionele olieland Qumran om een handelsverdrag af te sluiten. Het wordt ‘very small delegation’, zegt Sir Humphrey, ‘bare to the bone’, en daarna volgt een beeld van een eindeloze rij ambtenaren die het vliegtuig opstappen. Ik vond vooral de wilde overdrijving heel grappig. Nu lees ik dat de Belgische delegatie naar de klimaattop uit Egypte uit ‘ruim 125’ deelnemers bestaat. 

De heilige vakbond. Voor oud-links is de vakbond heilig. Oud-links denkt, ten onrechte geloof ik, dat de welstand van de arbeiders er gekomen is door de vakbondsstrijd, die ‘herverdeling’ heeft gebracht, terwijl ik denk dat die welstand er gekomen is door technische en economische vooruitgang. Het geproduceerde wordt nog altijd op ongeveer dezelfde 19de-eeuwse manier verdeeld, maar er is veel meer te verdelen. Maar oud-links ziet dat dus niet zo. Ook de allervriendelijkste oud-linkse reageert korzelig als je iets onvriendelijks de vakbond zegt. ‘Als er iets is wat ik haat, dan is het union bashing,’ las ik bij mijn vriend Karel M. Mooi is vooral als die korzeligheid tot gelijklopende formuleringen leidt. Marc L. beantwoordde een antivakbondstweet met: ‘Beetje op je woorden letten hee, Santens!’. Zelf kreeg ik op school ooit de reactie: ‘Dimmen hee, Clerick.’ Wat ik precies gezegd had, weet ik niet meer, maar het was iets over de vakbond. 

Canon. Natuurlijk ben ik voor een Vlaamse canon. Ik weet zelfs precies wat erin moet staan: alles wat ik in het lager onderwijs als geschiedenisles meegekregen heb, met lekker veel over de Bourgondiërs, want de mensen horen en lezen dat graag. Vraag het maar aan zekere succesauteur. 

Canon-2. Er is mij verteld dat de Congoleesjes voor 1960 geschiedenisles kregen over ‘nos ancêtres les Gaulois’. Misschien was dat bezittelijke voornaamwoord wel wat overdreven inclusief. Maar voor Congolese en Afghaanse nieuwkomers van nu is dat een andere kwestie. Natuurlijk is het goed dat ze over hun adoptie-voorouders ongeveer hetzelfde weten als hun buren die hier al enkele generaties langer leven. Of moet de geschiedenisles langs raciale lijnen worden georganiseerd?

Canon-3. Ik was misschien wel de enige leraar Nederlands in Vlaanderen die in zijn les nooit een gedicht van Jotie ’t Hooft besproken heeft. Een canon brengt hier soelaas. Het is het ideale instrument om recalcitrante leraren in het gareel te krijgen. Ik zou mij dan niet verder hebben verzet. Een sonnet van Jotie, geen probleem, en nog een van Jean-Pierre Rawie ernaast om te vergelijken. 

Ghislaine Nuytten. De schrijver Wilfried Hendrickx heeft een Facebookpagina waar hij prachtige foto’s van zijn overleden vrouw Gislaine Nuytten publiceert. Er zijn weinig dingen waar ik mij zo laat op voorstaan als op het feit dat ik in dezelfde gemeente als Ghislaine geboren ben, en dat ik later verhuisde naar de gemeente waarnaar ook Ghislaine was verhuisd. Ik vermeld dat bij elke gelegenheid die zich voordoet.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten