Lesvoorbereidingen uit de prehistorie

Guust van Mol, bekend geworden onder de schuilnaam Jan van Duppen, dixit Van Cauwelaert, heeft mij het begrip ‘döstädning’ bijgebracht: je huis opruimen vóór je sterft. Je kunt dat doen uit altruïsme, om je nabestaanden niet met het karwei op te zadelen, of je kunt het doen uit een streven naar onthechting. Je neemt afscheid, zoals Elckerlijc, van wat je tóch niet kunt meenemen. 

     Zelf ben ik nog niet aan die onthechting toe. Ik ben nog in mijn verzameljaren. Heb ik mij onlangs niet de 22 delen van het Journal van de broers Goncourt aangeschaft, waar ik de lieve lezer al een paar keer mee heb lastiggevallen en waar ik nogal in mijn nopjes mee ben?* Daar is een reden voor. Ik had die delen online besteld, en daarna was ik zenuwachtig geworden. In welke staat zouden de boeken zijn? Rekening houdend met de lage prijs die ik ervoor betaalde was de rug misschien verschoten, het papier bruin geworden, stonden er stempels op elke bladzijde, was de omslag onherroepelijk geplastificeerd waardoor de bibliotheeketiketten er nooit meer af konden. Maar neen hoor: kraaknette exemplaren, velijnpapier, gezet uit een Garamond 10 puntsletter, gedrukt op de persen van Monaco ‘Rainier III étant prince’, en genummerd van 150 tot 5000. Mijn exemplaren dragen het nummer 1476. En de etiketten op de rug waren gemakkelijk te verwijderen.
     Maar denk nu niet dat ik álles wil verzamelen of bijhouden. Ik heb al eens beschreven hoe ik mij van de eerste vijfduizend bladzijden oud lesmateriaal heb ontdaan**. Dat was kinderspel. De volgende vijfduizend bladzijden, dat was een heel ander verhaal. Die waren mooi in klappers opgeborgen en wel op een speciale manier. Je moet weten dat ik al snel toen ik voor de klas kwam mijn gebrekkig talent als bordschrijver had ingezien. Ik heb een lelijk geschrift, en op een bord worden mijn hanenpoten nog erger. Ook keer ik niet graag mijn rug toe naar een klas, want je weet nooit wat die leerlingen dan uitspoken. Vroeger had je in een klaslokaal portretten van de koning (links), de paus (midden) en de koningin (rechts). Die portretten waren ingekaderd achter vensterglas en de bordschrijver kon door in dat glas te kijken het hele lokaal in de gaten houden. Maar in de klassen van vandaag waren paus, koning en koningin verdwenen. Die behoorden nu tot de prehistorie.
     Uit die prehistorie was echter op onze school een nuttig apparaat bewaard gebleven. In elk van de talrijke gangen stond nog een oude overheadprojector, en daar zou ik gebruik van maken. Ik zou mijn bordschema’s  projecteren. Ik maakte van elk schema twee versies : een met de kernwoorden dat ik op transparanten afdrukte en die geprojecteerd zouden worden, en een versie voor mij alleen, waarop naast de kernwoorden ook mijn verdere uitleg stond genoteerd. Die tweede versie drukte ik af op papier. Dat werden al snel honderden en duizenden transparanten en papieren bladen. Hoe kon ik die overzichtelijk bewaren? Daarvoor gebruikte ik geperforeerde, doorzichtige hoezen. Elk op transparant gedrukt schema werd, samen met de papieren versie in zo’n hoes gestopt en die kwam dan in een klapper: groen voor Engels, geel voor Frans, rood voor Nederlands vierde jaar, blauw voor Nederlands vijfde jaar, oranje voor Nederlands zesde jaar, en paars en bordeaux voor vak- of jaar-overschrijdende projecten.
     Het systeem raakte in onbruik toen de klassen werden uitgerust met computers en beamers. Ik begon alles op Powerpoint over te zetten. Maar de klappers bleven staan, mét de hoezen, en mét daarin de transparante en papieren schema’s. Maar met mijn pensionering  moesten ze weg, en wel volgens de ecologische principes: papier in de papierbak, transparanten in de roze vuilniszak, hoezen in de kast – want die kan ik nog gebruiken.Het was een heel werkje. De papieren en transparanten waren niet vanzelf in de hoezen terechtgekomen, en ze gingen er ook niet vanzelf weer uit. Ik ben er dagen mee bezig geweest. Hierboven zie je het resultaat. De klappers zonder etiketten zijn nu helemaal leeg. Straks breng ik ze naar de kringloopwinkel. 

* Zie hier, hier, hier en hier.
** Zie hier