8 mei
8 mei en 11 november zijn allebei belangrijke herdenkingsdagen. WO II nodigt uit tot een reflectie over moraal en waakzaamheid; WO I nodigt uit tot een reflectie over geopolitiek en pacifisme.
Medisch screenen
In mijn sciencefiction utopie heeft iedereen een apparaatje waarmee hij zichzelf dagelijks kan screenen. Met statistisch verfijnde methodes kan men perfect voorspellen welke kankercelletjes wel én welke niet tot gevaarlijke uitzaaiingen zullen leiden. Maar ondertussen weet ik, dankzij mijn zoon, de krant, en de sociale media, dat het zo eenvoudig niet is.
Maar nu dit. Op de radio vandaag werden luisteraars opgeroepen om hun mening te geven over de stelling: ‘Te veel medisch screenen maakt gezonde mensen ziek.’ Gingen de luisteraars daarmee akkoord of niet? Nog beter ware geweest als het VTM-nieuws die vraag aan de kijkers had gesteld. Dan had men direct de mening gekregen van meer dan 10.000 experts.
Onrechtvaardig
We stonden in de file achter een Porsche Taycan. Is dat niet onrechtvaardig? vroeg ik mij af. Die man heeft al dat goeie geld uitgegeven aan zo’n auto, een elektrische nog wel, en dan staat hij in de file naast Jan Modaal. Wat heeft het eigenlijk nog voor zin om rijk te zijn?
[Eigennaam], leef
De goede theaterman Michaël De Cock plaatste een slim antwoord onder een column van Jan Wostyn over de politieke crisis in Brussel: ‘Praat eens over wat anders dan over besparingen en begrotingen, Jan, leef.’
Het is een mooie, nieuwe versie van het versleten en agressieve ‘Get a life.’ En ze kan nog van pas komen. ‘Praat eens over wat anders dan over [onderwerp], [eigennaam], leef.’
Hoofddoek-kop
De Standaard (7/5) publiceerde een reportage over de Gentse provincieschool Richtpunt waar vanaf volgend jaar een hoofddoekverbod geldt. Het artikel bevat heel wat quotes van betrokkenen, wat bewijst dat de journaliste haar werk heeft gedaan. Een van die quotes komt van Ariana Faoud: ‘Thuis zei mijn vader: een hoofddoek is niet alles. Doe die gerust af om je studies af te maken.’ Ik zou als eindredacteur dié uitspraak als grote kop hebben gebruikt. Nu staat er: ‘Is een hoofddoek verbieden dan minder onderdrukkend?’ Veel saaier kan het niet.
Misschien benadrukken wij, als tegenstanders van woke, niet genoeg tot welke saaiheid de politieke correcte reflex kan leiden.
Strikvraag voor ChatGPT
Kan ChatGPT antwoorden op de vraag of er vragen zijn waarop een mens wél, en ChatGPT niet kan antwoorden? Wat denk je? Je moet het eens proberen.
Golf van Mexico
Is het nu Golf van Mexico of Golf van Amerika? De hoffelijkste oplossing zou zijn dat de Amerikanen spreken van Golf van Mexico en de Mexicanen van Golf van Amerika. Het is de oplossing die ik ken van mijn jeugd. Je had een straat in Wervik die Geluwetraat heette; in Geluwe heette ze Wervikstraat.
Ik hoop, zoals iedereen, dat Netanyahu na zijn ambtstermijn veroordeeld wordt voor corruptie, alhoewel ik niet goed weet wat die corruptie inhoudt. Uit het artikel in De Standaard (13/5) lees ik iets over ‘champagne en dure sigaren.’ Ik heb de indruk dat de Israeli’s héél strenge normen hanteren voor hun politici. Misschien is dat wel nodig in een regio die gekenmerkt wordt door endemische corruptie. Dan vind ik het niet erg dat Netanyahu daar het slachtoffer van is.
Gaza-resolutie
Bart De Wever heeft de Gaza-resolutie van de regering al een beetje voorbereid toen hij de opvallende uitspraak deed dat het in Gaza ‘niet meer om aan te zien is.’ Reynebeau antwoordt (DS 14/5) dat dat een vrijblijvend eufemisme is ‘waar Gaza vooralsnog weinig aan heeft.’ Ja, nu Marc het zegt, zie ik het ook. De mensen in Gaza hebben daar niet veel aan. Wordt het geen tijd dat we iets doen waar de mensen in Gaza wél iets aan hebben, zoals het boycotten van de Israëlische inzending voor Eurosong? Of een betoging in Brussel met rood-groene vlaggen? Of een stuk in De Standaard?
Welkom haai
Voor mijn lezers die De Standaard niet kopen, geef ik hier een prachtige kop mee die de voorpagina sierde van de editie van 13 mei:
Wat als je een haai spot in de Noordzee? ‘Waarschuw meteen een redder om de vis te beschermen.’
De haai is de wolf van de zee.
Vlot geschreven
Een leraar Nederlands die zijn leerlingen een ‘boekbespreking’ laat schrijven, weet wat hem te wachten staat. Minstens twee of drie leerlingen zullen melden dat het boek ‘vlot geschreven’ is, ook al heeft hij vooraf herhaaldelijk gewezen op de banaliteit van die uitdrukking. Zelf heb ik bij het lezen van een boek of stuk eigenlijk nooit de indruk dat het ‘vlot geschreven’ is. Dat is ook de bedoeling van vlot schrijven: dat het niet opvalt. Het valt mij veel vaker op dat een boek niet vlot geschreven is.
Er is eigenlijk maar één auteur waarbij de beoordeling ‘vlot geschreven’ zich onmiddellijk aan mij opdringt: de Noord-Limburger Ton van Reen. Ik volg zijn stukjes op FB. Die vlotheid valt mij vooral op als hij een kritische commentaar schrijft, omdat dat ook mijn genre is. Ik ben het haast nooit met hem eens, maar ik barst van jaloezie als ik zie hoe hij het schrijft. Zo direct, zonder franje, zonder complexen, zonder omwegen, met een heerlijk ritme.
Mijn scepticisme
Soms zie ik op de sociale media agressieve discussies voorbijkomen. Die spruiten ongetwijfeld voort uit diepgevoelde emoties. Maar tegelijk denk ik dan aan de tijd dat ikzelf agressief discussieerde over algemene onderwerpen. Ik had toen de gewoonte om mijn twijfels te overschreeuwen, want deep down ben ik een scepticus.
Er bestaan veel soorten scepticisme. Het mijne bestaat uit de rotsvaste overtuiging dat ik het over alles fout voor kan hebben. Ik heb mij vroeger zo vaak vergist, waarom zou ik mij nu niet vergissen? En misschien vergis ik mij als ik denk dat ik mij vroeger vergiste.
In een discussie ga ik er altijd van uit dat mijn opponent gelijk kán hebben, hoe aantoonbaar slecht zijn argumenten ook zijn. En als zijn argumenten toevallig veel béter zijn dan de mijne, kan hij omgekeerd nog altijd óngelijk hebben. Het is een zienswijze die veel rust en vrijheid garandeert. In een polemiek kan ik vrij beslissen of ik mij agressief of verzoenend opstel. Vaak kies ik voor het tweede, want deep down hou ik niet van ruzie.
Filosoof
Iemand die filosofie gestudeerd heeft, kun je niet zomaar een filosoof noemen. Zo ben ik wel germanist en romanist maar geen filoloog, en een master in de geschiedenis of in de wiskunde is geen historicus of wiskundige. Om filosoof, filoloog, historicus of wiskundige te zijn moet je in hoofd- of bijberoep geleerde boeken of artikels schrijven over dat vakgebied.
Ik zoek uitzonderingen. Welke leraren in het middelbaar onderwijs zou je wel informeel met het label van hun studie kunnen benoemen? Ik geloof dat psycholoog, bioloog en chemicus wel mogelijk zijn. Die mensen hadden met hun diploma evengoed een ander beroep dan leraar kunnen uitvoeren dat met hun discipline in verband stond.
En natuurlijk kan iemand die géén filosofie gestudeerd heeft, wel een filosoof zijn. Eric Hoffer bijvoorbeeld. Die was dokwerker van beroep. Ook een dichter moet geen literatuur gestudeerd hebben.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten