In mijn mailbox vind ik dagelijks titels uit Knack. Gisteren bijvoorbeeld zag ik Afscheid van James Watson : meesterlijk als wetenschapper, miezerig als mens.
Dat Watson een miezerig mens was, is mogelijk. Op de Nederlandse Wikipedia lees ik dat bioloog E.O. Wilson zijn collega beschreef als ‘de onaangenaamste mens die ik ooit heb ontmoet.’ Gelukkig voegt de Engelse Wikipedia daaraan toe: ‘but in a later TV interview he said that he considered them friends and their rivalry at Harvard ‘old history’ (when they had competed for funding in their respective fields).’
Ik heb indertijd The Double Helix van Watson gelezen waarin hij beschrijft hoe hij met Francis Crick en Rosalind Franklin de structuur van DNA ontdekte*. Ik verneem nu dat hij ook een ander autobiografisch boek geschreven heeft: Avoid Boring People. Ik zal dat boek zeker lezen.
***
Ik heb ondertussen nog altijd het overlijdensbericht van Knack niet opgehaald waarin DNA-ontdekker James Watson een ‘miezerig mens’ wordt genoemd, maar ik heb wel de obituary in de New York Times gelezen. Wat ik las komt overeen met het idee dat ik mij van Watson gevormd had bij het lezen van de The Double Helix. De uitdrukking die al een paar dagen in mijn hoofd speelt om Watsen te typeren is ‘never boring, easily bored.’ We kennen allemaal zulke types. Als ik niet door mijn falend geheugen bedrogen wordt, heb ik de kernachtige uitdrukking zelf uitgevonden, al werd ik natuurlijk geïnspireerd door de titel van Watsons autobiografie Avoid Boring People.
Dat je je met Watson nooit verveelde, kwam onder andere omdat hij geen blad voor de mond nam. Hij zei dingen die je mag denken – vroeger toch – maar die je niet mag zeggen. Zo iemand laadt de verdenking op zich dat hij doelbewust wil provoceren, maar eigenlijk weten we niet of dat zo is. Het is misschien veeleer een roekeloze, of misbegrepen, eerlijkheid. Watson was naar het schijnt van plan, zo lees ik in de NYT, om zijn arrogante maar spannende verslag van de zoektocht naar de DNA-structuur de titel mee te geven: Honest Jim. Toenmalige lezers zouden daar ongetwijfeld een verwijzing in gezien hebben naar het succesboek Lucky Jim van Kingsley Amis.
Een passage in de obituary zette mij aan het denken:
Expressing attitudes retrograde even by the standards of the 1960s, Dr. Watson famously described Dr. Franklin as a sexually repressed spinster and an unimaginative researcher. He and Dr. Wilkins called her Rosy, a nickname she did not use, but never to her face. Ironically, Jim Watson’s memoir made Rosalind Franklin famous.
Ik vraag mij af of dat waar is – dat die seksistische typering in 1968 als retrograde werden ervaren. Er moeten bij het verschijnen van het boek tientallen recensies verschenen zijn in kranten en weekbladen. Zouden er veel geweest zijn die iets te melden hadden over de neerbuigende beschrijving van Rosalind Franklin in het boek?
Watson heeft in elk geval voor op Franklin dat hij veel langer geleefd heeft en over die episode heeft geschreven en verteld. Wat Franklin er allemaal van dacht, weten we niet uit eerste hand.
BeantwoordenVerwijderenNu de maatschappij een omgekeerde heksenjacht is begonnen naar verzwegen betekenisvolle vrouwen, is het des te moeilijker geworden om de feiten uit de fictie te halen.
Gek genoeg is Rosalind Franklin intussen bekender dan James Watson. Daar zijn "diverse" redenen voor: de intrinsieke prestaties spelen een rol, identiteit (geslacht, ras ...) en iets dat vaak over het hoofd wordt gezien: de welluidendheid van een naam.