Een oneerlijke recensie

     Een jaar geleden las ik Steven De Foers recensie van De verscheurde staten van Amerika. Het boek is geschreven door Johan Op de Beeck en gaat over de Amerikaanse Burgeroorlog en de rol die de Belgen daarin hebben gespeeld.  Tot voor enkele minuten herinnerde ik mij van die recensie slechts enkele details. Dat Op de Beeck een rasverteller is, dat hij uitstekend historisch onderzoek had gedaan, dat hij in zijn laatste hoofdstuk te kritisch was voor woke en Black Lives Matter, dat hij een mateloze bewondering had voor Robert E. Lee, en dat het boek slechts 2 sterren op 5 kreeg. Zonder het boek gelezen te hebben, had ik besloten dat de eindevaluatie oneerlijk was.
      Ik heb het boek ondertussen gelezen, en de recensie herlezen. En jawel, de eindevaluatie is oneerlijk. Tijdens het lezen dacht ik voortdurend: wanneer komt die mateloze lofzang op Robert E. Lee nu eindelijk? Er wordt weliswaar twee of drie keer iets positiefs gezegd over de opperbevelhebber van de Zuidelijken, maar dat stelt niets voor vergeleken met de eindeloze bewieroking van Lincoln. Het moet iets anders zijn dat aan De Foer die opmerking over ‘mateloze bewondering’ had ontlokt. Op de Beeck laat duidelijk blijken dat hij de vernietiging, in 2023, van het Lee-standbeeld in Charlottesville maar niks vind. Wellicht heeft De Foer daar een andere mening over.
       Het is waar dat Op de Beecks analyse over woke niet erg origineel, verhelderend of evenwichtig is. Maar De Foer stelt het voor als een Trumpiaanse ontsporing van Op de Beeck, terwijl die minstens even scherp is voor Amerikaans radicaal-rechts. Ook daar is hij niet erg evenwichtig in zijn oordeel. Maar daar zegt De Foer niets over. 
      De haastige beoordeling van hedendaags woke – én van radicaal-rechts, ik herhaal het – vermindert geenszins de waarde van het historisch onderzoek en de meeslepende vertelling. Dat Op de Beeck over woke een andere mening heeft dan De Foer heeft hem in de recensie één tot twee sterren gekost. Dat is oneerlijk.