Scholierenkoepel wil punten afschaffen

     Zelf zou ik noch het klimaatbeleid, noch het onderwijsbeleid laten afhangen van wat ‘de scholieren’ vragen. ‘Scholen moeten punten afschaffen en vervangen door meer feedback,’ zegt een zekere Johan Xhonneux, voorzitter van de Vlaamse scholierenkoepel. En: ‘Op smartschool komen die punten meteen online, zodat de ouders ze kunnen zien. Maar daar staat geen enkele commentaar bij. Een vijf op tien op een toets duidt niet aan welke evolutie een leerling heeft gemaakt.’
     Ook als je smartschool niet kent, begrijp je dat die uitspraak fout is. Smartschool is niets anders dan een digitaal platform waar het rapport wordt bijgehouden. Leerlingen en ouders zien er dus niet alleen het laatste punt – de vijf op tien – maar ook de voorgaande punten. Ik leg het even uit voor Johan. Als het voorgaande punt een vier op tien was, heeft de leerling met een vijf een positieve evolutie gemaakt. Was het voorgaande punt een zes, dan heeft hij een negatieve evolutie gemaakt.
     Als je smartschool wél kent, zie je nog een andere fout. Het programma laat juist wél toe om naast dat cijfer ook een commentaar te plaatsen. Veel collega’s doen dat ook enthousiast. Een oude zak zoals ik is daar rustiger in, maar ook naast mijn punten staat wel eens een verduidelijking. Iets als: ‘De leerling heeft het boek niet gelezen’ of ‘De leerling heeft geen taak ingediend’ of, om de evolutie te verduidelijken, ‘De leerling heeft alweer geen taak ingediend.’
     Johan van de scholierenkoepel heeft nog een derde argument voor zijn geen-puntenstandpunt: ‘Omdat leerlingen nu te veel gefocust zijn op punten, leidt dat bij velen tot faalangst.’ Dat is waar natuurlijk. Toen ik naar school ging, had ik vóór een examen ook faalangst, vooral als het om een wiskunde-examen ging en ik onvoldoende gestudeerd had. Ik verwachtte – meestal terecht – slechte punten, en dat was geen fijn gevoel. Was het een examen zónder punten geweest, had ik echter nog minder gestudeerd. Ik had er misschien een fijner gevoel bij gehad, maar mijn wiskundekennis zou nog slechter geweest zijn dan ze al was. En verder moet Johan mij eens uitleggen hoe je van iemand anders iets bij kunt leren zónder faalangst te hebben. Als ik donderdagavond naar de pianoles trek, verga ik van faalangst, ook al krijg ik van de lieve, geduldige lerares geen punten, maar alleen bemoedigende commentaar.
          Zo’n standpunt als dat van Johan is niet nieuw. Het inspectieteam dat onze school vijftien jaar geleden bezocht, vond ook dat we ‘teveel met toetsen en met punten bezig waren’. Je las zulke standpunten bij wijze van spreken dagelijks in de krant. Maar dat is een beetje aan het veranderen. De Morgen publiceerde een stuk over de stellingname van de scholierenkoepel. Enkele jaren geleden zouden ze, geloof ik, drie pedagogen gevonden hebben die het met Johan eens waren. Nu hebben ze drie deskundigen die het er, elk met hun eigen nuances, niet mee eens zijn. Het duidelijkst is Wouter Duyck: ‘Zonder punten gaat er veel informatie verloren. Ik pleit ervoor om de recepten te gebruiken waarvan we weten dat ze werken.’
     De recepten waarvan we weten dat ze werken … ik kan het niet korter zeggen. Langer wel. Dat heb ik al eens geprobeerd, zoals hier.