Een voordeel van de liberale democratie is dat mensen die van mening verschillen elkaar kunnen proberen te overtuigen in plaats van elkaar de hersens in te slaan. Elkaar overtuigen is beschaafder dan elkaar de hersens inslaan. Maar helemáál beschaafd het ook weer niet. Ik las laatst op FB een oproep om naar de site van Doorbraak te surfen om daar ‘een andere stem te laten horen.’ De rechtse lezers van Doorbraak, luidt het verdict, ‘zitten ongelooflijk vast in negatieve houdingen, haat en angst.’ Men kan daar tegenin gaan door op het forum ‘duimpjes naar boven en beneden te geven en hier en daar zelf een eigen bezadigde mening te delen.’
Ik vind dat mooi, en zelfs ontroerend, maar ook wat kinderlijk. Ik zie het mezelf niet doen. Naar De Wereld Morgen surfen om daar de ‘negatieve houdingen’ wat bij te sturen. Af en toe wil ik wel iets dat op De Wereld Morgen verschijnt op mijn eigen blog door de mangel halen. Mensen die daar nieuwsgierig naar zijn, kunnen dat lezen op Clericks Weblog. Maar ik wil mijn tekstjes niet van deur tot deur colporteren.
Vroeger, ik geef het toe, was ik helemaal van het overtuigen. Maar door zulke oproepen om duimpjes en meninkjes te plaatsen op andermans medium ga ik van de weeromstuit de andere kant op. Of neem dat interview van Erwin Mortier in De Morgen (6/9/2025). Hij zegt onder andere:
Als adolescent denk je over een oceaan van tijd te beschikken. Maar ik word dit jaar 60 en zie hoe beangstigend snel de dagen en maanden verschrompelen. Je maakt strengere keuzes … Voor sommige zaken heb ik geen geduld meer. Ik treed niet meer in discussie met de Maarten Boudry’s van deze wereld … Ik besef dat ik hun dogmatisme er nooit uit zal krijgen. Ik ga daar mijn tijd niet meer aan verspillen.
Ik ben dit jaar 70 geworden en herken die drang om strengere keuzes te maken. Maar wat een onbeschaafde gedachte is dat dat men alléén discussieert of polemiseert met de Maarten Boudry’s of Erwin Mortiers van deze wereld om ze ervan te overtuigen dat je eigen meningen beter zijn dan de hunne.
Schuilt er niet vaak onzekerheid en twijfel over eigen meningen en stellingen wanneer men in artikels, blogs, tweets e.a. iemand wil overtuigen? Ergernis ook wellicht, maar ook daar kan twijfel in schuilen. Ik zeg niet dat het zo is, ik vraag het me enkel maar af.
BeantwoordenVerwijderenOnzekerheid en twijfel die men tracht te kalmeren door anderen te willen overtuigen, dat komt zeker voor. Maar een discussie uit de weg gaan, kan evenzeer onzekerheid en twijfel aan de eigen mening verraden.
VerwijderenHoe ouder ik word (°1950), des te meer word ik me ervan bewust dat mijn overtuigingen oorspronkelijk niet door mezelf bedacht werden. Soms twijfel ik er zelfs aan of wel echt originele gedachten en opinies kunnen hebben. Is het niet altijd een herkauwde versie van wat anderen gezegd of geschreven hebben? En is het dan de moeite waard om in het – verbale -strijdperk te treden met mensen die er anders over denken? Vooral discussies met mensen die min of meer openlijk geloven in een of andere theorie, ideologie of godsdienst zijn meestal gedoemd om minstens in een patstelling afgesloten worden.
VerwijderenDat heb ik geleerd in mijn studententijd toen ik nogal wat Amadezen in mijn vriendenkring telde. Ze hadden meestal het antwoord al klaar voor ik de vraag helemaal uitgesproken had. Wie heeft al eens gediscussieerd heeft met “Waai zaan twee Mormonen”, een getuige van Jehova of een fanatiek aanhanger van een of andere politieke partij zal onmiddellijk snappen wat ik bedoel. Verloren tijd en moeite. Tijd die je niet meer mag verspillen als je de zeventig voorbij bent, want dan ben je onherroepelijk op weg naar de uitgang.
@Marcus. Het is wel zeker dat we de meeste van onze meningen niet zelf hebben bedacht (en waarschijnlijk geen enkele). In het beste geval hebben we die meningen overgenomen na afweging. En de kans dat die afweging een origineel proces was, is ook weer erg klein.
Verwijderen“Gooi geen paarlen voor de zwijnen”. Het kan ergens een glimp van een verheven gedachte in zich hebben, maar zet alvast een spot op de eigenwaan.
BeantwoordenVerwijderen