De president van Finland, Alexander Stubb, is als golfspeler bevriend met Donald Trump en probeert hem in het pro-Oekraïense kamp te houden. Na de Tweede Wereldoorlog eiste Rusland dat Finland een stuk grondgebied zou afstaan en een neutraal statuut zou aannemen, zodat het geen lid kon worden van de EU en de Nato. Dat zijn vergelijkbare eisen die Rusland nu stelt aan Oekraïne. Het artikel in De Standaard van vandaag (14/8) citeert uitgebreid de positie van de Finse president.
‘Wij waren het enige buurland van Rusland dat zijn onafhankelijkheid kon behouden,’ zei Stub eind februari in een speech in Kiëv. ‘Maar we verloren onze soevereiniteit en konden niet beslissen tot welke clubs we wilden toetreden.’ In zijn typische, heldere communicatie legt Stubb uit dat de essentie van een natie gevormd wordt door drie elementen: grondgebied, onafhankelijkheid en soevereiniteit. Stub beseft dat Oekraïne compromissen zal moeten sluiten over het eerste … ‘Als we twee van de drie voor Oekraïne uit de wacht kunnen slepen, is dat geweldig,’ zei hij eind april aan de New York Times.
Dat is inderdaad een helder standpunt: gebiedsafstand, maar behoud van het recht op een eigen leger en op zelfgekozen economische en militaire bondgenootschapen. Dat is ongeveer het tegenovergestelde van wat Mark Eyskens op zijn FB-pagina voorstelt* en die oud-minister doet voor mij wel vaker dienst als een omgekeerd kompas. Ik volg dus de mening van Stub.
Maar dan rijst bij mij een andere vraag: is de finlandizering van Finland dan echt zo’n ramp geweest voor het dagelijkse leven van de Finnen? En zou het zo’n ramp zijn voor de Oekraïeners? Ik heb aan Grok gevraagd wat de sociaal-economische gevolgen van de finlandisering waren, en die bleken nogal mee te vallen. Ja, de Goelag Archipel van Solsjenitzyn was verboden lectuur, maar hoe zwaar hebben de Finnen daar onder geleden?
Die sociaal-economische gevolgen van soevereiniteitsverlies zijn natuurlijk niet het enige wat telt. Een andere vraag is: hoe zwaar zou de vernedering aanvoelen voor een trots volk als de Oekraïeners? Wijzelf – ik zeker niet uitgezonderd – zijn te cynisch om zulke gevoelens van nationale trots en vernedering goed aan te voelen. En er zijn nóg andere vragen. Hoe lang zou een gedemilitariseerd Oekraïne zijn onafhankelijkheid kunnen bewaren? Wat zijn de verdere gevolgen van een Russische overwinning voor de veiligheid van de Oost-Europese en West-Europese landen? Ik zou het eens aan een geostrateeg moeten vragen.
* Het artikel van Mark Eyskens staat hier. Hij schrijft onder andere: ‘Tegelijkertijd dient aan Rusland garanties worden gegeven dat Oekraïne geen lid zal worden Van de NAVO maar ook niet van de Europese Unie omdat het Europese lidmaatschap ook elementen bevat van militairen solidariteit, die bij Poetin zeer moeilijk liggen.’
Geen opmerkingen:
Een reactie posten