Het Grote Racistische Schandaal

     Ik had mij nog zo voorgenomen om mijn grote mond te houden over Conner Rousseau en het Groot Racistisch Schandaal, maar nu schrijft zelfs de voortreffelijke Vekeman er iets over. Dan kan ik Niet Langer Zwijgen.
      Goed dan. Die Conner Rousseau met zijn matekes en zijn turnpantoffels kan ik onmogelijk ernstig nemen – of hij nu in nuchtere toestand iets zegt op televisie of in dronken toestand op café. Ik kan het met hem eens zijn of niet, maar nooit vindt hij de woorden en de zegging die mij ervan overtuigen dat ik met een verstandig man te maken heb. Hij is een ‘factor van betekenis in het politieke landschap,’ maar gelukkig heb ik met dat politieke landschap weinig te maken. Ik moet mij altijd voorhouden dat hij waarschijnlijk veel slimmer is dan hij eruitziet en dat zijn simpele uitspraken niet tot mij gericht zijn, maar tot die twee of drie procent van de kiezers die nog niet beslist hebben of ze bij de volgende verkiezingen op de Vooruit-lijst zullen stemmen of niet, die twee of drie procent dus die het verschil kunnen maken tussen een gewonnen en een verloren kiesslag.
      Het Schandaal zelf heb ik niet op de voet gevolgd. Toen ik uit een tweet van Philip Roose vernam wat Rousseau in een Sint-Niklaas café gezegd had, schrok ik even en dacht bij mijzelf: zoiets – over die ‘bruin mannen’ en die ‘matrak’ – zou ik nooit zeggen. Dat zit er bij mij gewoon niet in en de volkswijsheid wil dat iets er eerst nuchter moet inzitten voor het er dronken uitkomt. Ik ben nooit dronken, maar mocht ik het ooit zijn, dan zul je van mij niks over ‘bruin mannen’ horen. Maar nu ik erover nadenk: misschien komt er wel iets anders uit. Misschien zeg ik iets over de ‘wijven die moeilijk kunnen doen’ of over ‘de pannenkoeken’ die orthodoxe Joden op hun hoofd dragen, of over de ‘losbandige’ toestanden in homobars. Misschien zit er in mij wel een heel klein vrouwenhatertje, een heel klein antisemietje of een heel klein homofoobje, zoals er in Rousseau een heel klein racistje zit. Maar veel meer dan één procent zal het wel niet zijn, en van dat ene procentje lig ik niet wakker. Er zijn grotere procenten waar ik mij zorgen over maak, bij mijzelf en bij Rousseau.
     Mijn eerste reactie in nuchtere toestand – dus altijd – bij een grove racistische, seksistische of homofobe opmerking van anderen, is er een van ontgoocheling en verdriet, zelden van verontwaardiging. Ik weet wel dat racisme enzovoort slecht is, maar zelf vind ik het vooral dom. Het heeft zijn wortels in een veralgemening – dat is niet erg – die zichzelf niet in vraag stelt – dat is wél erg. Laatst kreeg ik op mijn FB zelfs een onbeschaamd antisemitische reactie. Ik ben dan niet geneigd om te gaan preken, maar om het hoofd te schudden. Hoe kun je nu alle vrouwen, homo’s, Joden, Marokkanen, Turken, Afrikanen als één homogene groep bekijken, beoordelen en veroordelen? Of alle Roma?
     Nu moet ik bekennen dat ik als brave kleinburger soms een vleug bewondering voel voor de anarchistische Roma-cultuur die zich van de staatsmacht niets aantrekt. Ik ken die van boeken en films: De bende van Jan de Lichte, Snatch, Peaky Blinders en vooral Kusturica’s betoverende Time of the Gypsies*. Ik vind het allemaal even prachtig. Maar in het echte leven is het natuurlijk wel even anders als die Roma bijvoorbeeld hun honden op je loslaten of binnenbreken bij je grootmoeder om haar familiejuwelen te stelen. Of laat ik het anders stellen, voor ik begin met anekdotes te veralgemenen: je kunt moeilijk ontkennen dat de Roma zich niet altijd even makkelijk integreren in de landen waar ze zich vestigen. Ik heb daar ooit enkele artikels van Eddy Daniëls over gelezen, en Eddy vindt altijd de woorden om mij te overtuigen dat hij wél een verstandig man is. Dat is al één verschil tussen hem en Rousseau.
     Als ik herlees wat ik hierboven geschreven heb, dan valt mij op dat ik mijn eigen mogelijke café-praat samenvat: ‘die Rousseau is een onnozelaar;’ ‘ik zou zelf zoiets nooit zeggen’, en ‘die Roma, dat zijn nogal kastaars.’ Misschien zou ik er nog een reactie van leedvermaak aan toevoegen: ‘wie zijn gluteus maximus verbrandt, moet op de blaren zitten.’ Dat laatste zou ik nog schijnheilig kunnen inkleden door iets te zeggen over de voorbeeldfunctie van politici, al is dat mijn stijl niet.
     Maar ik zit nu niet op café. Ik heb tijd om even rustig na te denken over wat mij echt zal bijblijven van het Schandaal. In de eerste plaats natuurlijk het grappige filmpje van Katrien van de PR over de onhandige operatie-Doofpot die Rousseau op gang probeerde te krijgen. Erg verbaasd over die operatie ben ik niet. Zo’n reactie verwacht ik nu eenmaal van een politicus, net zoals ik de driftige reacties van de pers daarop verwacht. Maar veel scherper dan dat komt de kwestie van de privacy bovendrijven. Rousseau heeft iets gezegd op café en daar is door de politie een proces-verbaal van opgemaakt, waarna hij over die kwestie zes uur lang ondervraagd is geweest. In een fatsoenlijke maatschappij zou zoiets niet kunnen.
    Unia gaat nu onderzoeken of Rousseau vervolgd kan worden op grond van de wet tegen racisme. Ik denk het niet, maar die wet is hier in elk geval de boosdoener. Het is omdat die wet bestaat, dat een plichtbewuste politie een proces-verbaal moest opstellen. ‘Iedereen gelijk voor de wet,’ lees ik hier en daar. Mij goed, maar wat voor een wet! De eerste conclusie die ik uit het Schandaal trek, is dat die wet best kan worden afgeschaft.
      Rousseau zal die conclusie vrees ik niet trekken wanneer hij de volgende keer op televisie komt. Waarschijnlijker is het dat hij zal uitleggen hoe hij er eigenhandig voor zal zorgen dat de lonen, de uitkeringen, de interesten op spaarboekjes en de sociale uitgaven gaan stijgen, en dat de prijzen, de belastingen en de staatsschuld gaan dalen**. En dat een kassierster binnenkort evenveel zal verdienen als een partijvoorzitter. Met een Eerlijke Fiscaliteit moet dat een makkie zijn. 

* Ik zou daar graag The Virgin and the Gypsy (1970) aan toevoegen, een film die ik graag gezien heb, maar waar ik mij helaas niets van herinner.

** Die hogere lonen en lagere prijzen zijn overigens precies wat ikzelf ook wil. Alleen begrijp ik niet wat de politici daar mee te maken hebben. Neem die lagere prijzen. Televisies kosten nu minder dan vroeger. Dat zal wel niet door de politiek komen, denk ik dan.