Genocide in Zuid-Afrika?

Genocide in Zuid-Afrika?
      Natuurlijk is er geen genocide aan de gang in Zuid-Afrika. Wel worden er jaarlijks enkele honderden boerderijen van blanken aangevallen en vallen er daarbij enkele tientallen doden, maar dat is onvoldoende om dat beladen woord in de mond te nemen. Genocide veronderstelt zowel een bewezen intentie als een bepaalde schaal. Voor mijzelf hou ik mij aan de strikte definitie.
      Anders is het gesteld met ‘oproepen tot genocide’. Dat zie ik veel ruimer. De Standaard van 22 mei brengt drie grote Israël-kritische artikels en in één ervan worden enkele ‘genocidale uitspraken’ verzameld. Die van Moshe Feiglin, oud-parlementslid van Likoed, bijvoorbeeld. ‘De vijand is niet Hamas. Elk kind, elke baby in Gaza is de vijand.’ Men kan zeggen wat men wil, maar ik vind die uitspraak behoorlijk genocidaal. Sommigen zullen dat ook vinden van de vaak door Palestijnen gebruikte slogan ‘Khaibar, khaibar yaa yahud, jaisj-e-mohammed saufa ya’ud’, vertaald: ‘Khaibar, Khaibar, o Joden, het leger van Mohammed komt terug.’ Maar wie voor de verwijzing naar het bloedbad van Khaibar (628 n.C) een onschuldiger uitleg verkiest, mag van mij gerust zijn gang gaan.
     De meest ondubbelzinnige oproep tot genocide die ik ken is de slogan die men hoort op meetings van de Zuid-Afrikaanse EFF – de Economic Freedom Fighters. Toen ik die naam voor het eerst hoorde, dacht ik het een libertarische beweging was, maar blijkbaar verstaan die mensen onder ‘economische vrijheid’ iets anders dan ik.  De slogan waar ik het over heb, komt uit een oud anti-Apartheidslied: ‘Shoot to kill! Kill the Boer, the farmer! Brrrr pha pha ! Brrrr pha pha!’ 
     Nu is mijn interpretatie van de vrije meningsuiting heel ruim. Ik vind niet dat uitspraken over vijandige Gazaanse baby’s, verwijzingen naar het bloedbad van Khaibar, of moordlustige liedjes uit de Apartheidstijd moeten worden verboden. Maar ik vind het wél een oproep tot genocide*. De rechtbanken in Zuid-Afrika oordelen daar echter anders over. In augustus 2022 oordeelde het Equality Court in Johannesburg dat het zingen van het Kill-the-boer-lied ‘geen haatzaaiende uitlating of aanzet tot geweld vormt’. De rechtbank beschouwde het als een vorm van politieke expressie - alsof haatzaaierij en politieke expressie elkaar uitsluiten. Het vonnis werd bevestigd door het Supreme Court of Appeal en later door het Constitutionele Hof.
     Dat haatzaaiende liedjes gezongen worden op druk bijgewoonde extremistische bijeenkomsten moeten we betreuren. Maar het zijn vooral de rechterlijke uitspraken die niet veel goeds beloven voor de toekomst van Zuid-Afrika. 

PS. Zo zijn ook de slogans van extremistische Joden op Jeruzalemdag-betogingen oproepen tot genocide: Dood aan de Arabieren en Moge jullie dorp branden. (DS 27/5). Omgekeerd zijn slogans als From the River to the Sea niet noodzákelijk oproepen tot genocide, zie ook hier.