Het is niet de taak van de overheid om de burgers van degelijke informatie te voorzien en voor desinformatie te behoeden. De journalisten kunnen dat zelf. Als een krant verkeerde informatie geeft, kan een andere krant dat rechtzetten. Als een burger op de sociale media desinformatie verspreidt, kunnen anderen burgers dat aanklagen en zelf de juiste informatie verspreiden. Er is een soort vrije concurrentie tussen kranten en sociale media-gebruikers en dat zou moeten volstaan.
Een interview in De Standaard met Andri Ljoebka verplicht mij om na te denken over mogelijke uitzonderingen. Ljoebka is een Oekraïense schrijver die aan crowdfunding doet om het Oekraïense leger te versterken. Hij vertelt over de journalistiek in zijn land:
In Oekraïne betaalt niemand nog voor nieuws op papier. Alles gebeurt online, maar ook daar krijgt ernstige journalistiek het almaar moeilijker. De regering-Trump heeft immers USAID opgedoekt. De Amerikaanse hulporganisatie hield verschillende onafhankelijke websites die aan onderzoeksjournalistiek deden boven water. De sites die leven van snel en ongecontroleerd nieuws worden nu weer invloedrijker. Dat betekent dat Russische propaganda het makkelijker krijgt.
De Amerikaanse overheid steunde dus tot voor kort journalistieke sites in Oekraïne. In principe zouden die sites zich moeten kunnen redden zonder die overheidssteun, als er vraag is naar degelijke informatie. Maar als die ongesubsidieerde sites moeten concurreren met sites die wél door Russische worden gesubsidieerd, is er dan nog sprake van eerlijke concurrentie? En moet die eerlijke concurrentie dan tot stand komen door subsidies aan de ene kant in balans te brengen door subsidies aan de andere kant?
Leuk is in elk geval dat een idealistisch jongmens als Ljoebka tegelijk zo realistisch is en zo vrij van illusies. Hij zegt onomwonden dat Oekraïne alleen kan hopen op een ‘onrechtvaardige vrede’. En verder: ‘Elke uitkomst is een overwinning voor Rusland … De Oekraïeners zijn erg bescheiden geworden in hun verwachtingen.’ De Russische overwinning en de onrechtvaardige vrede zullen erop neer komen dat de bezette gebieden verloren gaan. De Westerse diplomatie en het Oekraïense leger zullen ervoor moeten zorgen dat er niet méér verloren gaat.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten