Met haar bijbelse naam was het onvermijdelijk dat Martha Claeys ook zou worden gevraagd om een stuk te schrijven in de Kruiswegreeks van De Standaard. In de citaatkop zie ik het woord ‘surveillancemaatschappij’. Dat is een kwestie die mij bezighoudt, en waarvan ik de ethische dilemma’s voor mezelf niet kan oplossen. Zou Martha Claeys ze kunnen oplossen voor mij? Ik lees het stuk snel door. Elke samenleving, verneem ik, heeft te maken met dieven, moordenaars en ander onguur tuig. Hoe gaat ze daarmee om? Martha Claeys haalt er Foucalt bij en onderscheidt drie stappen in de evolutie van de misdaadbestrijding. De eerste stap is die van lijfstraf en opsluiting in de gevangenis. Dat is wreed. De tweede stap is die van surveillance. De burgers worden in de gaten gehouden zodat ze minder kans krijgen zich te misdragen. Dat leidt tot misbruik, zoals de VS die pro-Palestijnse activisten uitwijzen. Hoe moet het dan wel. Ik citeer:
Gelukkig is er een derde stap in de sociologische evolutie van Foucault denkbaar, waar onder anderen maatschappelijke werkers, leerkrachten en zorgmedewerkers al volop mee bezig zijn. Die derde fase is een tijdperk van gedeelde verantwoordelijkheid en zorg, waarin de machthebber niet met de spierballen hoeft te rollen noch naar de daders op zoek hoeft te gaan, maar waarin hij waakt over de omstandigheden waarbinnen mensen zich zo goed mogelijk gedragen.
Maatschappelijke werkers ... Onvermijdelijk moet ik nu denken aan een liedje uit West-Side Story, waarin men ook het misdaadprobleem oplost. Officer Krupke vindt dat de jonge crimineel Riff voor de rechtbank moet komen, maar hij vergist zich. De rechter oordeelt dat Riff eerder nood heeft aan psychiatrische zorg. Helaas, ook dat lost het probleem niet op. De jongen moet dan naar een maatschappelijke werker.
Psychiatrist
Officer Krupke, he shouldn’t be here.
This boy don’t need a couch, he needs a useful career.
Society’s played him a terrible trick,
And sociologically he’s sick!
So take him to a social worker!
Riff
Dear kindly social worker,
They tell me get a job,
Like be a soda jerker,
Which means like be a slob.
It’s not I’m anti-social,
I’m only anti-work.
Gloryosky, that’s why I’m a jerk!
Social Worker
Officer Krupke, you’ve done it again.
This boy don’t need a job, he needs a year in the pen.
It ain’t just a question of misunderstood—
Deep down inside him, he’s no good!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten